กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ในปัจจุบันโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมเป็นสาเหตุการตายด้วยโรคมะเร็งของสตรีในประเทศไทย ซึ่งทำให้เป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญ โดยเฉพาะโรคมะเร็งเต้านมเป็นมะเร็งที่พบมากเป็นอันดับหนึ่ง โรคมะเร็งปากมดลูกพบเป็นอันดับสองของมะเร็งในสตรี จะพบมากในกลุ่มอายุประมาณ ๓๐ - ๕๐ ปี ซึ่งที่ผ่านมาใช้วิธีการตรวจมะเร็งปากมดลูกด้วยการตรวจ Pap Smear ถึงแม้กระบวนการตรวจเพื่อค้นหามะเร็งปากมดลูก จะง่าย สะดวก และราคาถูก แต่ยังพบว่าสตรีจำนวนมากไม่เห็นความสำคัญ มีทัศนคติที่ไม่ดีต่อการตรวจ Pap Smear ส่วนโรคมะเร็งเต้านม ผู้ป่วยมักไม่มีอาการผิดปกติในระยะเริ่มต้น ดังนั้นจึงมีความจำเป็นและสำคัญที่ต้องทำการตรวจค้นหามะเร็งเต้านมในระยะเริ่มต้น องค์การอนามัยโลกได้ประมาณอัตราการเพิ่มขึ้นของโรคมะเร็งในอนาคตอีก ๒๐ ปีข้างหน้าจะเพิ่มเป็น ๒ เท่าของปัจจุบัน รายงานสถิติสาธารณสุขของศูนย์ข้อมูลข่าวสารสาธารณสุขอัตราตายด้วยมะเร็งทุกชนิดสูงขึ้นตลอด โดยเฉพาะมะเร็งเต้านมเป็นมะเร็งที่เป็นอันดับ ๑ และมะเร็งปากมดลูกเป็นอันดับ ๒ ในผู้หญิง ซึ่งทำให้เป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญ เพราะทำให้เกิดการสูญเสียทรัพยากรบุคคลและสิ้นเปลืองค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลการป้องกันและควบคุมโรคมะเร็งปากมดลูกต้องมีการค้นหา โดยการตรวจหาเซลล์มะเร็งให้พบตั้งแต่อยู่ในระยะเริ่มแรกและในระยะก่อนเป็นมะเร็งซึ่งสามารถรักษาให้หายได้ และเสียค่าใช้จ่ายน้อยกว่าการรักษาในระยะลุกลามและจากการศึกษาขององค์การอนามัยโลกได้พบว่าการคัดกรองด้วยการทำpap smearในสตรีกลุ่มเป้าหมายอายุ๓๐ – ๖๐ ปีทำให้ช่วยลดอัตราการเกิดและอัตราการตายจากโรคมะเร็งปากมดลูกได้
การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในสตรีกลุ่มเป้าหมายอายุ ๓๐ – ๖๐ ปี ในเขตโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลดุซงญอ ได้มีกลุ่มเป้าหมายทั้งหมด ๙๘๗ ราย ได้รับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก ในปี ๒๕๖๔ จำนวน ๕๓๗ ราย คิดเป็นร้อยละ ๕๔.๔๑ ผ่านเกณฑ์ตัวชี้วัดตามแผนยุทธศาสตร์จังหวัดนราธิวาส สำหรับในปีงบประมาณ ๒๕๖๕ ต้องคัดกรองกลุ่มเป้าหมายเพิ่มให้ผ่านเกณฑ์ตัวชี้วัดตามแผนยุทธศาสตร์จังหวัดนราธิวาส ร้อยละ ๒๐ ยังมีกลุ่มที่ยังไม่เข้ารับการตรวจ Pap Smear ซึ่งจะเป็นกลุ่มที่ยากต่อการติดตาม และเข้ารับบริการ เนื่องจากผู้รับบริการยังขาดความรู้ ความเข้าใจเรื่องมะเร็งปากมดลูก ยังมีทัศนคติที่ไม่ดีเกี่ยวกับการตรวจด้วย pap smear และการตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมด้วยตนเองในกลุ่มอายุ ๓๐ – ๗๐ ปี จำนวน ๑,๑๗๗ ราย ได้รับการคัดกรองจำนวน ๑,๑๖๕ ราย คิดเป็นร้อยละ ๙๘.๙๘ ผ่านเกณฑ์ที่กำหนด แต่ยังคงต้องเฝ้าระวังและคัดกรองมะเร็งเต้านมทุกๆ ปี โดยการให้ อสม. ติดตามอย่างต่อเนื่อง ให้ต้องให้ความรู้แก่ อสม. และผู้รับบริการเนื่องจากยังขาดความรู้ ความเข้าใจในเรื่องโรคมะเร็งเต้านม ดังนั้นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลดุซงญอ จึงได้จัดทำโครงการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านม ปี ๒๕๖๔ เพื่อใช้เป็นแนวทางในการสร้างเสริมพฤติกรรมการป้องกันโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมแบบยั่งยืนต่อไป
จังหวัดนราธิวาสจะต้องได้รับตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกร้อยละ ๒๐ เพื่อให้ประชาชนมีความตระหนักในการคัดกรองมะเร็งปากมดลูกจะต้องมีการดำเนินงานอย่างต่อเนื่องและได้รับการสนับสนุนการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายในชุมชนประชาสัมพันธ์เชิญชวนให้มาคัดกรองมะเร็งปากมดลูก ดังนั้น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาตำบลดุซงญอ จึงได้บูรณาการร่วมกับองค์การบริหารส่วนตำบลดุซงญอจัดทำโครงการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมในตำบลดุซงญอ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๕ ให้แก่สตรีกลุ่มเป้าหมายในตำบลดุซงญอขึ้น เพื่อให้ครอบคลุมกลุ่มเป้าหมายดังกล่าว อันจะช่วยทำให้พบผู้ป่วยด้วยโรคมะเร็งปากมดลูกได้ตั้งแต่ระยะแรกได้มากขึ้นซึ่งจะส่งผลให้ลดอัตราการตายจากโรคมะเร็งได้อีกทางหนึ่ง