กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ปัญหาสุขภาพที่เกิดขึ้นจากสารพิษกำจัดศัตรูพืชเป็นปัญหาใหญ่มาก สำหรับสังคมไทยทั้งที่เป็นเกษตรกรและประชาชนทั่วไปในสังคมไทย ดังข้อมูลกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข พบว่า มีเกษตรกรที่ผลการตรวจเลือดอยู่ในเกณฑ์ไม่ปลอดภัยและเสี่ยงต่อการเกิดพิษอันเนื่องมาจาการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชเป็นจำนวนถึง 77,789 คน จากจำนวนเกษตรกรที่ตรวจเลือด 369,573 คน หรือคิดเป็นร้อยละ 21 ของเกษตรกรทั้งหมด และข้อมูลผลการตรวจระดับของสารเคมีทางการเกษตรในเลือดของเกษตรกรเมื่อเร็วๆ นี้ปรากฏว่าเพิ่มสูงขึ้นอย่างมาก โดยผลการตรวจเกษตรกรที่จังหวัดเชียงใหม่จำนวน 924 คน พบว่ามีเกษตรกรและแม่บ้านที่มีสารเคมีตกค้างในระดับที่ไม่ปลอดภัยและเสี่ยง จำนวนรวมกันมากถึง 75% พิษภัยจากสารเคมีการเกษตรนี้เชื่อมโยงไปสู่ปัญหาที่เป็นผลระยะ ยาว เช่น ปัญหาโรคมะเร็ง โรคเบาหวาน โรคต่อมไร้ท่อ และปัญหาอื่นๆ ซึ่งปัจจุบันกลายเป็นโรคสำคัญอันดับต้นๆของคนไทย
สรุปผลการดำเนินโครงการแรงงานนอกระบบ ปี 2560 ผลการตรวจหาสารเคมีตกค้างในเลือดเกษตรกร ทั้ง 15 หมู่บ้าน ในเขตรับผิดชอบ รพ.สต.บ้านหนองฮาง มีประชาชนเข้าร่วมคัดกรองทั้งสิ้น 627 คน
- ปกติ 3 คน ร้อยละ 0.48
- ปลอดภัย 76 คน ร้อยละ 12.12
- มีความเสี่ยง 223 คน ร้อยละ 35.57
- ไม่ปลอดภัย 325 คน ร้อยละ 51.83
และจากการสำรวจยังพบว่าเกษตรกรส่วนใหญ่ยังใช้สารเคมีในการกำจัดศัตรูพืชในข้าว พืชผักสวนครัวทั้งที่ปลูกไว้บริโภคเอง และนำไปจำหน่ายตามตลาดนัด ต่อมาทั้งตัวเกษตรกรเอง และผู้บริโภคเกิดอาการผิดปกติจากการได้รับสารเคมีสะสมในร่างกาย และได้มารับบริการในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านหนองฮางเป็นจำนวนมาก และ พบว่ามีเกษตรกรจำนวนมากที่ยังใช้สารเคมีฉีดพ่นกำจัดศัตรูพืช ฆ่าหญ้า ฯลฯ จำนวนมาก และมีประชาชนที่ผ่านไปมา รวมถึงตัวเกษตรกรเองยังได้รับผลกระทบจากสารเคมี เช่น มีตุ่มหนองพุพองไม่ทราบสาเหตุ แขน – เท้าบวมไม่ทราบสาเหตุ และอาการที่พบบ่อย หายใจไม่อิ่ม ผื่นแดงตามผิวหนัง ซึ่งนับว่าเป็นปัญหาสุขภาพอนามัยของประชาชนที่ควรได้รับการแก้ไขอย่างเร่งด่วน
จากสถานการณ์ดังกล่าว โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านหนองฮาง ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญในความปลอดภัยของเกษตรกรและผู้บริโภค จึงได้จัดทำโครงการเกษตรกรปลอดโรค ผู้บริโภคปลอดภัย สมุนไพรล้างสารพิษ ขึ้น เพื่อเป็นแนวทางในการลดอาการผิดปกติ และ ป้องกันการเกิดสารพิษตกค้างทั้งในเกษตรกรและผู้บริโภคต่อไป