กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

สภาพสังคมและเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลงไป ทำให้สภาพปัญหาทางสุขภาพเปลี่ยนไปด้วย ปัจจุบันแนวโน้มปัญหาสุขภาพที่เพิ่มสูงขึ้นจากสาเหตุโรคไม่ติดต่อ ได้แก่ โรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคเหล่านี้เป็นปัญหาที่สำคัญระดับประเทศและระดับโลก ซึ่งนับวันจะทวีความรุนแรงมากขึ้นสถานการณ์โรคไม่ติดต่อมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง
โรคความดันโลหิตสูงเป็นโรคเรื้อรังที่เป็นปัญหาอันดับสองของจังหวัดพัทลุง รองจากโรคเบาหวาน โรคความดัน-โลหิตสูงเป็นภาวะความดันเลือดภายในหลอดเลือดแดงสูงกว่าปกติตลอดเวลา แบ่งเป็น ๒ ประเภท คือ ชนิดที่ยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด ซึ่งไม่สามารถระบุถึงต้นเหตุการณ์เกิดได้ แต่อาจจะเป็นเพราะปัจจัยด้านอายุเนื่องจากพบว่าอายุที่มากขึ้นจะมีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคความดันโลหิตสูงมากขึ้นตามไปด้วย รวมถึงมีประวัติบุคคลในครอบครัวเป็นโรคความดันโลหิตสูงก็มีโอกาสเสี่ยงที่จะเกิดโรคนี้ได้ นอกจากนี้พฤติกรรมบริโภคอาหารและการออกกำลังกายก็เป็นปัจจัยสนับสนุนให้เกิดโรคนี้ การรับประทานอาหารที่มีไขมันมีเกลือในอาหารสูงเป็นประจำ ขาดการออกกำลังกาย น้ำหนักเกิน อ้วน สูบบุหรี่ ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป ความเครียด เป็นต้น ในส่วนของโรคความดันโลหิตสูงชนิดที่ทราบสาเหตุอาจเกิดได้จากหลายสภาวะ เช่น ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ โรคไต ปัญหาต่อมไทรอยด์ เนื้องอกที่ต่อมหมวกไต หลอดเลือดผิดปกติแต่กำเนิด การใช้ยาบางชนิด การใช้สารเสพติด หรือแอลกอฮอล์อันตรายจากโรคนี้ทำให้เป็นอัมพฤกษ์อาจทำให้เสียชีวิตหรืออัมพาตจนเกิดความพิการได้ ทำให้เป็นปัญหากับตนเอง ครอบครัว ชุมชน ต้องเสียค่าใช้จ่าย ค่าดูแลและทำให้ครอบครัวขาดรายได้
ในปี 2564 หมู่ที่ 1 ชุมชนหลังสถานี มีกลุ่มเป้าหมายที่มีอายุ ๓๕ ปีขึ้นไปที่อาศัยอยู่จริงในพื้นที่ จำนวน 138 คน ได้รับการคัดกรองความดันโลหิตสูง จำนวน 118 คนคิดเป็นร้อยละ85.50ผลการคัดกรองปกติ64คนคิดเป็นร้อยละ 54.23 เสี่ยงเป็นโรคจำนวน 52คนคิดเป็นร้อยละ 44.06 และมีกลุ่มสงสัยป่วย จำนวน2คนคิดเป็นร้อยละ 1.69
แนวทางตามมาตรฐานของการดูแลโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง“ประชากรกลุ่มเสี่ยงและกลุ่มสงสัยป่วย”จะต้องได้รับการติดตามดูแลให้ได้รับบริการวัดความดันซ้ำตามเกณฑ์ที่กำหนด คือ กลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูงต้องได้รับการบริการวัดความดันซ้ำ เดือนละ ๑ ครั้ง โดยอาสาสมัครสาธารณสุขในพื้นที่และหากความดันโลหิตสูงเพิ่มขึ้นต้องส่งต่อไปโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลทุกรายในส่วนของกลุ่มสงสัยป่วยต้องติดตามเพื่อให้ได้รับการดูแลและต่อเนื่องเพื่อให้เข้ารับการรักษาเป็นกลุ่มผู้ป่วย ก่อนที่จะได้รับการวินิจฉัย กลุ่มเสี่ยงต้องได้รับการติดตามวัดความดันโลหิตที่บ้านโดยอาสาสมัครสาธารณสุขในเขตรับผิดชอบ คนละ ๗วันติดต่อกัน วันละ๒ ครั้ง ตอนเช้าและตอนเย็นของทุกวัน ก่อนจะนำผลการวัดความดันโลหิตเพื่อส่งให้แพทย์วินิจฉัยว่ากลุ่มสงสัยป่วยเหล่านี้เป็นผู้ป่วยหรือไม่และหากเป็นผู้ป่วยจะได้รับยาและรักษาโรคความดันโลหิตสูงเป็นผู้ป่วยรายใหม่ ส่วนผู้ที่ยังไม่ได้รับการวินิจฉัยก็จะต้องมีการติดตามวัดความดันโลหิตจากอาสาสมัครสาธารณสุขต่อไปเดือนละ ๑ ครั้ง เช่นเดียวกับกลุ่มเสี่ยง นอกจากการวัดความดัน โลหิตแล้ว อาสาสมัครสาธารณสุขที่รับผิดชอบจะต้องให้ความรู้เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและติดตามชั่งน้ำหนัก วัดรอบเอว เพื่อติดตามให้กลุ่มเสี่ยงมีการควบคุมอาหารและน้ำหนักจนมีระดับความดันโลหิตลดลง
จากที่กล่าวมาข้างต้นจำเป็นต้องใช้เครื่องวัดความดันโลหิต เครื่องชั่งน้ำหนักและสายวัดรอบเอวเพื่อติดตามกลุ่มเสี่ยงและกลุ่มสงสัยเป็นโรค ชมรมอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) ชุมชนหลังสถานี หมู่ที่ ๑ จึงได้จัดทำ “โครงการติดตามดูแลสุขภาพกลุ่มเสี่ยงและกลุ่มสงสัยเป็นโรคความดันโลหิตสูง ชุมชนหลังสถานี หมู่ที่ ๑ เทศบาลตำบลมะกอกเหนือ อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุงขึ้น ทั้งนี้เพื่อลดอัตราป่วยความดันโลหิตสูงรายใหม่ในประชากรกลุ่มเสี่ยงและกลุ่มสงสัยเป็นความดันโลหิตสูง