กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ในการดำเนินงานสาธารณสุขของประเทศไทย พบว่าโรคมะเร็งเต้านม และมะเร็งปากมดลูกเป็นสาเหตุที่มีการเจ็บป่วย และตายเป็นปัญหาสำคัญสาธารณสุขที่สำคัญของสตรีในประเทศไทย โดนในแต่ละปีมีประมาณการผู้ป่วยโรคมะเร็งปากมดลูกรายใหม่จำนวน 528,000 ราย และมากกว่า 566,000 รายเสียชีวิตจากโรคมะเร็งปากมดลูก ส่วนใหญ่อายุประมาณ 30 – 50 ปีซึ่งที่ผ่านมาใช้วิธีการตรวจมะเร็ง ปากมดลูกด้วยการตรวจ Pap Smear และหากตรวจทุก ๒ ปี สามารถลดการเป็นมะเร็งระยะลุกลามได้ ๙๒ % ถึงแม้กระบวนการตรวจเพื่อค้นหามะเร็งปากมดลูก จะง่ายสะดวกราคาถูก แต่ยังพบว่าสตรีจำนวนมากไม่เห็นความสำคัญ ทำให้การตรวจทำได้จำกัด ไม่ครอบคลุม ส่วนโรคมะเร็งเต้านม ผู้ป่วยมักไม่มีอาการผิดปกติในระยะเริ่มต้น ดังนั้นจึงมีความจำเป็นและสำคัญที่ต้องตรวจค้นหามะเร็งเต้านมใน ระยะเริ่มต้น การรักษามะเร็งเต้านมในปัจจุบันมีความก้าวหน้าไปมาก การค้นพบมะเร็งเต้านมในระยะเริ่มต้นสามารถรักษา ให้หายขาดได้และการรักษาอาจท้าได้โดยการตัดเฉพาะก้อนมะเร็งออกไม่จำเป็นต้องผ่าตัดทั้งเต้านม ในทางตรงกันข้ามหากไม่มีการตรวจค้นหามะเร็งเต้านม รอจนกระทั่งมีอาการผิดปกติ มะเร็งอาจแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น ๆ แล้ว และไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ จึงกำหนดให้สถานบริการมีความพร้อมในการให้บริการอย่างบูรณาการของ การส่งเสริมป้องกันและรักษาโรคมะเร็งเต้านมร้อยละ 70 และลดอัตราการตายจากโรงมะเร็งเต้านมไม่เกิน 40 ต่อแสนประชากร และแผนยุทธศาสตร์จังหวัดยะลา ปี 2555 ได้กำหนดให้อันตรายจากโรคมะเร้งน้อยกว่าหรือเท่ากับ 45 ต่อแสนประชากร
จากข้อมูลดังกล่าว โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพธารน้ำทิพย์ มีการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งเต้านมและมะเร็งปากมดลูกในปีงบประมาณ 2564 ร้อยละ 20 ตรวจพบว่า ไม่มีผู้ป่วยเป็นโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านม ในปีงบประมาณ 2564 การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกคิดเป็นร้อยละ 11.60 ดังนั้นการดำเนินการที่ดีที่สุด คือ การป้องกันไม่ให้เกิดโรค โดยการให้ความรู้การสร้างความตระหนักตลอดจนการกระตุ้นให้เกิดพฤติกรรมสุขภาพที่ถูกต้อง ในประชากรกลุ่มเสี่ยงและประชากรทั่วไปอย่างต่อเนื่องจนนำไปสู่การตรวจคัดกรองโรคมะเร็งเต้านม มะเร็งปากมดลูก เพื่อลดอัตราป่วย และตายด้วยโรคดังกล่าว
ดังนั้น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพธารน้ำทิพย์ อำเภอเบตง จังหวัดยะลา จึงได้จัดทำโครงการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปากมดลูก และมะเร็งเต้านม ในประชากร อายุ 30 – 70 ปี เพื่อป้องกันเฝ้าระวังและลดอัตราป่วย-ตาย ด้วยโรคมะเร็งเต้านม มะเร็งปากมดลูก