กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

โรคมือ เท้า ปาก เป็นโรคที่เกิดจากเชื้อไวรัสกลุ่มที่มีชื่อว่า เอนเทอโรไวรัส (Enterovirus) ซึ่งมีหลายสายพันธ์ ไวรัสตัวที่พบบ่อย คือ Coxsackie virus A16 อาการไม่รุนแรงหายเองได้ และสายพันธุ์ที่มักเกิดอาการรุนแรง คือ Enterovirus 71 ทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรง เช่น ปอดบวม กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ สมองอักเสบ ซึ่งนำไปสู่ภาวะหัวใจวาย ระบบหายใจล้มเหลว และอาจรุนแรงจนเสียชีวิตได้ ส่วนใหญ่พบในเด็กอายุน้อยกว่า 10 ปี โดยเฉพาะอายุต่ำกว่า 5 ปี มีอาการไข้ร่วมกับตุ่มเล็กๆ เกิดขึ้นที่ผิวหนังบริเวณฝ่ามือ ฝ่าเท้า และในปาก ส่วนใหญ่อาการไม่รุนแรงหายได้เอง ส่วนน้อยอาจมีอาการทางสมองร่วมด้วย การติดต่อของโรค ติดต่อโดยการกินเชื้อผ่านเข้าปากโดยตรง จากมือที่ปนเปื้อนน้ำมูก น้ำลาย และอุจจาระ ของผู้ป่วยหรือผู้ติดเชื้อ (ซึ่งอาจจะยังไม่มีอาการ) หรือน้ำในตุ่มพองหรือแผลของผู้ป่วย และโดยการหายใจเอาเชื้อที่แพร่กระจ่ายจากละอองฝอยของการไอ จาม ของผู้ป่วยหรือผู้ติดเชื้อ การแพร่เชื้อมักเกิดได้ง่ายในช่วงสัปดาห์แรกของการป่วย มีระยะฟักตัว 3-5 วัน การเกิดโรคมีลักษณะเกิดแบบการกระจัดกระจาย หรือระบาดเป็นครั้งคราว การระบาดมักเกิดขึ้นบ่อยในกลุ่มเด็ก เช่น สถานรับเลี้ยงเด็ก โรงเรียนอนุบาล โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ไม่ถูกสุขลักษณะ อยู่กันอย่างแออัด ถ้ามีการระบาดเป็นระยะเวลานานจะทำให้มีโอกาสที่จะแพร่ไปสู่เด็กที่มีอายุมากขึ้น จนถึงวัยรุ่น และความรุนแรงของโรคก็จะเพิ่มมากขึ้น
ข้อมูลเฝ้าระวังโรคมือ เท้า ปาก ในเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี จากสำนักระบาดวิทยา ปี 2564 มีจำนวนผู้ป่วยทั้งสิน 16,190 ราย (อัตราป่วย 517.48 ต่อแสนประชากร) ภาคเหนือมีอัตราป่วยสูงสุด (1,416.91 ต่อแสนประชากร) รองลงมาคือภาคใต้ (516.46 ต่อแสนประชากร) ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (419.12 ต่อแสนประชากร) และภาคกลาง (167.74 ต่อแสนประกร) ตามลำดับ โดยพบมากที่สุดในกลุ่มเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี (51%) รองลงมาคือ 3-5 ปี (41%) และ 5 ปี ขึ้นไป (8%) ตามลำดับ ไม่พบรายงานผู้เสียชีวิต จากการเฝ้าระวังเหตุการณ์ระบาดมีรายงาน 12 เหตุการณ์ พบในศูนย์เด็กเล็ก (66.70%) โรงเรียนอนุบาล (25%) และในชุมชน (8.30%) ตามลำดับ สำหรับในปี 2565 ข้อมูล ณ วันที่ 1 มกราคม – 20 เมษายน 2565 พบผู้ป่วยอายุต่ำกว่า 5 ปี 491 ราย คิดเป็นอัตราป่วย 15.67 ต่อแสนประชากร ยังไม่มีรายงานผู้เสียชีวิต กลุ่มอายุที่พบมากที่สุดคือ 1 ปี (ร้อยละ 26.68) 2 ปี (ร้อยละ 21.68) และ 3 ปี (ร้อยละ 10.84) ตามลำดับ
ดังนั้น ฝ่ายบริการสาธารณสุข กองสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลเมืองสิงหนคร จึงเล็งเห็นถึงความสำคัญของโรคมือ เท้า ปาก ได้จัดทำโครงการฯ ขึ้นเพื่อให้ครูผู้ดูแลเด็กในสถานศึกษา มีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องการป้องกันโรคมือ เท้า ปาก ที่ถูกต้อง อันเป็นการลดอัตราการเจ็บป่วยและป้องกันการระบาดของโรคในเด็กเล็ก