กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

การสร้างเสริมสุขภาพและลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคภัยไข้เจ็บและอันตรายที่อาจเกิดขึ้นกับสุขภาพ เป็นพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์ ที่ทุกคนควรมีการปฏิบัติและปลูกฝังจนเป็นสุขนิสัย เพื่อให้มีสุขภาพสมบูรณ์ แข็งแรง ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญของการเรียนรู้ การมีความสุข ทั้งร่างกาย จิตใจ สังคม ส่งผลต่อการมีสุขภาพดีอย่างยั่งยืน รวมถึงเป็นกำลังสำคัญของประเทศชาติ จากสถิติการเจ็บป่วยของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านคลองน้ำใส ตำบลบาละ อำเภอกาบัง จังหวัดยะลา พบว่า อัตราการป่วยด้วยโรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง ซึ่งเป็นกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่มักพบผู้ป่วยมากที่สุดในอันดับต้นของกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ตามแผนภูมิแสดงจำนวนผู้ป่วยย้อนหลัง 5 ปีมีจำนวนผู้ป่วยเพิ่มมากขึ้น
จากกราฟแสดง ในช่วง 5ปีที่ผ่านมาผู้ป่วยความดันโลหิตสูงอยุ่ระหว่าง 36 - 45ราย ค่ามัธยฐานอยู่ที่ 41.2
และในช่วง 5 ปี ที่ผ่านมาจะพบผู้ป่วยเบาหวานป่วยสูงขึ้นอยุ่ในช่วงปี 64 จำนวน 17 ราย และ ช่วงปี 65 ที่ผ่านมาลดลงเหลือ 3 ราย ในปีนี้ต้องมาเก็บข้อมูลเพิ่มเติมจากในช่วงปีที่ผ่านในกลุ่มเสี่ยงตรวจคัดกรองซ้ำจะมีผู้ป่วยเพิ่มเติมอีกจำนวนกี่รายและลงสอบสวนโรคหาปัจจัยสาเหตุเพื่อแก้ไขปัญหาต่อไป
นอกจากนี้ จากการคัดกรองในชุมชน พบว่า กลุ่มเสี่ยงก่อเกิดโรคความดันโลหิตสูง ร้อยละ 6.35 , กลุ่มเสี่ยงก่อให้เกิดโรคเบาหวาน ร้อยละ 3.40 , กลุ่มที่มีรอบเอวเกินเกณฑ์ ร้อยละ 32.56 , กลุ่มที่สูบบุหรี่เป็นประจำ ร้อยละ
46.57 , กลุ่มที่ดื่มสุราเป็นประจำ ร้อยละ 6.51 นอกจากนี้มีกลุ่มผู้ป่วยที่มีภาวะโรคหลอดเลือดสมอง(stroke) จำนวน 5คน อัตราป่วย 1.48 ต่อประชากรพันคน , ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจ(CKD) จำนวน 3 คน อัตราป่วย 3.24 ต่อประชากรพันคน , ซึ่งมีผู้ป่วยบางรายเกิดจากภาวะแทรกซ้อน เกิดความพิการทางกายและการเคลื่อนไหว เป็นภาระให้แก่ครอบครัวและชุมชน ดังนั้นการเสริมสร้างสุขภาพที่ดีและสร้างโอกาสสำหรับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เหมาะสมให้กับประชาชน จะช่วยทำให้กลุ่มเสี่ยงมีความตระหนักปรับใช้ในการดูแลสุขภาพอย่างเหมาะสม ไม่ก่อให้เกิดโรคก่อนวัยอันควร ทั้งนี้การสร้างโอกาสดังกล่าวจึงจำเป็นต้องอาศัยการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน การใช้แนวทางที่เหมาะสมกับบริบทพื้นที่ โดยเฉพาะการแก้ไขปัญหาสุขภาพที่เกิดขึ้นในชุมชนด้วยตนเอง ซึ่งอาจต้องรณรงค์ให้ประชาชนปฏิบัติตัวให้ถูกต้อง โดยใช้หลัก 3อ2ส เช่น ลดอาหารที่มีรสหวาน มัน เค็ม รับประทานผักผลไม้มากขึ้น ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ หมั่นทำจิตใจให้สงบ ลด ละ เลิกบุหรี่และสุรา รวมถึงการเปิดโอกาสในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน ทั้งผู้ป่วย กลุ่มเสี่ยงและกลุ่มปกติอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เกิดกระบวนการดูแลสุขภาพที่เหมาะสม สอดคล้องกันไปอย่างต่อเนื่องตามตัวชี้วัดของสาธารณสุขจังหวัดยะลาประชาชนในพื้นต้องคัดกรองไม่น้อยกว่าร้อยละ 90 และกลุ่มเสี่ยงสงสัยป่วยได้รับการตรวจยืนยันวินิจฉัย(FPG)ทางห้องปฏิบัติการมากกว่าหรือเท่ากับ 126 มก/ดล.จึงจะยืนยันเป็นผู้ป่วยเบาหวาน
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านคลองน้ำใส ได้ตระหนักถึงการเปิดโอกาสในการสร้างสุขภาวะของประชาชนในทุกกลุ่มเป้าหมาย จึงได้จัดทำโครงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ลดเสี่ยง ลดโรคเรื้อรั้ง ในกลุ่มเสี่ยง ตามวิถีชุมชน ปีงบประมาณ 2566 โดยมีเป้าหมายที่สำคัญ คือการสร้างสุขภาพที่ดีให้กับกลุ่มเสี่ยง เปิดโอกาสแลกเปลี่ยนวิถีด้านสุขภาวะและพฤติกรรมสุขภาพที่ดี ส่งเสริมให้ประชาชนมีความรู้ ความเข้าใจ และปฏิบัติตัวอย่างเหมาะสมในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยงต่อการเกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ลดปัญหาค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพในระยะยาวและพัฒนาหมู่บ้านปรับเปลี่ยนพฤติกรรมลดโรค ส่งผลต่อการมีสุขภาพดีถ้วนหน้าอย่างยั่งยืนต่อไป