กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

การประกอบอาชีพเกษตรกรรมถือเป็นกำลังสำคัญที่เป็นรากฐาน ทางเศรษฐกิจของชาติ ประชากรไทยมีอาชีพพื้นฐานอยู่ในภาคเกษตรกรรม ซึ่งส่วนใหญ่เป็นแรงงานนอกระบบผู้มีรายได้น้อย แต่ทำงานที่มีความเสี่ยงต่อสุขภาพจากสภาพภูมิอากาศที่ร้อนจัด ท่าทางการทำงานที่มีความเสี่ยงต่อการปวดหลังและกล้ามเนื้ออักเสบ รวมทั้งการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชซึ่งเป็นอันตรายต่อสุขภาพมีพิษแบบเฉียบพลันและเรื้อรังตั้งแต่ระดับเล็กน้อยจนรุนแรงถึงแก่ชีวิตขึ้นอยู่กับระดับความเข้มข้น ความเป็นพิษและปริมาณที่ได้รับสารเคมีกำจัดศัตรูพืชสามารถเข้าสู่ร่างกายได้หลายทางโดยการสัมผัสทางผิวหนังที่ไม่สวมถุงมือและรองเท้าบู๊ทป้องกันขณะทำงานกับสารเคมี การสูดหายใจละอองที่ฟุ้งกระจายในอากาศ และการรับประทานอาหารและดื่มน้ำที่มีสารเคมีปนเปื้อน พฤติกรรมที่ไม่ปลอดภัยทำให้เกษตรกรมีความเสี่ยงจากการได้รับอันตรายจากสารเคมีที่รั่วซึม ฉีดพ่นสวนทิศทางลมทำให้เสื้อผ้าเปียกชุ่มสารเคมีโดยไม่อาบน้ำและเปลี่ยนเสื้อผ้าที่ซึมเปื้อนทันที เป็นต้น การดูแลสุขภาพเกษตรกรจึงเป็นงานสำคัญประการหนึ่ง
จากการดำเนินงาน ในปี 2565 มีเกษตรกรและผู้สัมผัสสารเคมีกำจัดศัตรูพืช (ไม่ได้เป็นเกษตรกร) ได้รับคัดกรองประเมินความเสี่ยง (แบบ นบก.1)จำนวน 60 คน จากการคัดกรองฯ พบว่าส่วนใหญ่มีความเสี่ยงต่ำ จำนวน 58 คน และไม่พบคนที่มีความเสี่ยงค่อนข้างสูงจนถึงเสี่ยงสูงมากจากการคัดกรองจากแบบสัมภาษณ์ นบก.1 ซึ่งมีแนวโน้มพบความเสี่ยงต่ำ ลงตั้งแต่ ปี 2560-2563 มีการสุ่มตรวจสารโคลีนเอสเตอเรสโดยใช้กระดาษ Reactive paper 1 ครั้ง จำนวน 20 คน มีผลปลดอภัยทุกคน ร้อยละ 100 ไม่พบสารเคมีจากยาฆ่าแมลงตกค้างในเลือด จึงไม่มีการตรวจเปรียบเทียบครั้งที่ 2 และจากการสำรวจกลุ่มเกษตรกรและผู้สัมผัสสารเคมีกำจัดศัตรูพืช (ไม่ได้เป็นเกษตรกร) บางส่วนยังใช้และสัมผัสกับสารเคมีกำจัดศัตรูพืชอยู่ ซึ่งส่วนใหญ่ใช้สารกำจัดศัตรูพืชในกระบวนการเตรียมพื้นที่การเกษตรก่อนการเพาะปลูกถึงแม้ว่าจะไม่มีการใช้กับพืชโดยตรงแต่อาจพบสารกำจัดศัตรูพืชตกค้างหลังจากเก็บผลผลิตทางการเกษตรได้ จึงมีความจำเป็นจะต้องดูแลสุขภาพของเกษตรกรและผู้สัมผัสสารเคมีกำจัดศัตรูพืชอย่างต่อเนื่องและโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลศาลาใหม่ได้จัดทำโครงการนี้ขึ้น