กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ปัจจุบันโรคมะเร็งเป็นสาเหตุการตายอันดับหนึ่งในประเทศไทยและมีแนวโน้มที่เพิ่มขึ้น “มะเร็งปากมดลูก” หนึ่งในโรคมะเร็งร้ายที่พบได้บ่อยในผู้หญิงไทยรองเป็นอันดับสองจากมะเร็งเต้านมผู้หญิงทุกคนมีความเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งปากมดลูกตั้งแต่เรามีเพศสัมพันธ์ครั้งแรก และเกือบ 100% ของมะเร็งปากมดลูกเกิดจากการติดเชื้อ HPV เพราะเป็นเชื้อที่ติดง่าย นอกจากเพศสัมพันธ์แล้ว ยังสามารถติดต่อทางการสัมผัสได้ด้วย(แต่จะเป็นลักษณะเหมือนพาหะที่นำพาเชื้อไปสู่ช่องคลอดได้)แต่พอติดเชื้อแล้วกลับไม่มีอาการ ไม่เจ็บ ไม่ปวด ไม่มีบาดแผลอะไรเกิดขึ้น ทำให้กว่าจะรู้ตัวก็ใช้เวลาหลายปี จากข้อมูลสถาบันมะเร็งแห่งชาติ พบว่าในแต่ละปี มีผู้หญิงไทยเป็นมะเร็งปากมดลูกประมาณ 6,000-8,000 คนและเสียชีวิตเฉลี่ยวันละ 8-10 คน จะพบมากที่สุดระหว่างอายุ 45-50 ปี ระยะที่พบส่วนใหญ่อยู่ในระยะลุกลาม การรักษาจึงเป็นไปได้ยาก ต้องเสียค่าใช่จ่ายในการรักษาสูงเพราะฉะนั้นการป้องกันและควบคุมโรคมะเร็งปากมดลูก ต้องมีการค้นหา โดยการตรวจหาเซลล์มะเร็งให้พบตั้งแต่อยู่ในระยะเริ่มแรก และในระยะก่อนเป็นมะเร็ง ซึ่งสามารถรักษาให้หายได้ และเสียค่าใช้จ่ายน้อยกว่าการรักษาในระยะลุกลามปัจจุบันสถาบันมะเร็งแห่งชาติ ส่งเสริมการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก โดยวิธีตรวจหาเชื้อเอชพีวี (HPV DNA Test)เป็นการตรวจหาเชื้อไวรัสเอชพีวี ระดับ DNA ซึ่งเป็นเทคนิคการตรวจระดับชีวโมเลกุลที่สามารถค้นหาเชื้อเอชพีวี ได้ในระยะก่อนที่จะเกิดเป็นมะเร็งปากมดลูกทำให้สามารถป้องกันและรักษาได้ก่อนที่เชื้อจะพัฒนาเป็นมะเร็งปากมดลูก ซึ่งสามารถระบุลงลึกไปได้ถึงสายพันธุ์ของเชื้อ HPV ไม่ว่าจะเป็น สายพันธุ์ 16 และ สายพันธุ์ 18 ที่มีความเสี่ยงสูงสุดและเป็นสาเหตุของมะเร็งปากมดลูกถึง 70% และสามารถเว้นการตรวจซ้ำได้ถึง 5 ปี ให้ความแม่นยำในการตรวจเจอโรคสูงเกือบ 100%ทำให้ช่วยลดอัตราการเกิดและอัตราการตายจากโรคมะเร็งปากมดลูกได้ปัจจุบันสตรีจำนวนไม่น้อยที่ยังขาดความรู้ในเรื่องโรคมะเร็งปากมดลูก และไม่ประสงค์ที่จะเข้ารับการตรวจคัดกรองเพราะมีความอาย
จากการดำเนินงานคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในสตรีอายุ 30-60 ปี ปีงบประมาณ 2564 สตรีอายุ30-60 ปี จำนวนทั้งหมด 702 คน ได้รับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก จำนวน 240 คน คิดเป็นร้อยละ 33.90 ผลการตรวจปกติทุกคนปีงบประมาณ 2565 จำนวน 736 คน ได้รับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกสะสม จำนวน 316 คน คิดเป็นร้อยละ 42.93 จะเห็นได้ว่ากลุ่มเป้าหมายยังเข้ารับการตรวจคัดกรองน้อย โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านปากคลอง ได้ตระหนักในบทบาทหน้าที่ในการส่งเสริมสุขภาพ และป้องกันโรคแก่ประชาชนกลุ่มเป้าหมายในพื้นที่รับผิดชอบ เพื่อจะให้ประชาชนมีความรู้และเกิดความตระหนักในการป้องกันดรคมะเร็งปากมดลูก และเป็นการลดภาระค่าใช้จ่ายที่จะต้องดูแลรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็ง เป็นการสนองตามนโยบายประกันสุขภาพอีกทางหนึ่ง จึงได้จัดทำโครงการคัดกรองมะเร็งปากมดลูกขึ้น