กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

บุคคลเมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุมีการเปลี่ยนแปลงต่างๆเกิดขึ้นมากมายทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม และสิ่งแวดล้อม ผู้ที่ไม่สามารถปรับตัว ปรับใจต่อการเปลี่ยนแปลงต่างๆเหล่านี้ได้ จึงมีโอกาสเกิดภาวะการเกิดภาวะซึมเศร้าได้มากว่าบุคคลวัยอื่น โดยมีรายงานว่าประมาณร้อยละ 30 ของผู้ที่มีอายุมากกว่า 60 ปีขึ้นไปเคยมีประสบการณ์ของการมีภาวะซึมเศร้าที่รุนแรงอย่างน้อยหนึ่งครั้ง ซึ่งส่งผลต่อสุขภาวะของผู้สูงอายุของผู้สูงอายุเป็นอย่างยิ่ง อย่างไรก็ตาม บุคคลทั่วไปมักเข้าใจว่าภาวะซึมเศร้าเป็นเรื่องธรรมดาของผู้สูงอายุ จึงมักละเลย ไม่สนใจ ทำให้ผู้สูงอายุยิ่งมีความทุกข์ทรมานมากยิ่งขึ้น แต่ในความเป็นจริง ภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุเป็นสิ่งที่สามารถหลีกเลี่ยงหรือป้องกันมิให้เกิดได้ หากผู้สูงอายุได้มีการเตรียม ความพร้อมทั้งทางกาย และจิตใจก่อที่จะเข้าสู่วัยสูงอายุ หรือทราบแนวทางที่สำคัญในการหลีกเลี่ยงหรือป้องกัน รวมทั้งทราบแนวทางการดูแลตนเองเมื่อตกอยู่ในภาวะซึมเศร้า ซึ่งการปฏิบัติดังกล่าวจะช่วยให้ผู้สูงอายุสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ อย่างมีคุณค่า มีความสุข และมีคุณภาพชีวิตที่ดี ในทางตรงกันข้าม หากละเลยหรือปล่อยทิ้งไว้ อาจกลายเป็นโรคซึมเศร้า จนต้องเข้ารับการรักษาจากจิตแพทย์ มิเช่นนั้นอาจเกิดผลเสียหายที่รุนแรงทั้งต่อตัวผู้สูงอายุเองและบุคคลรอบข้าง
ปัญหาสุขภาพจิตที่สำคัญของผู้สูงอายุคือภาวะซึมเศร้า เนื่องจากผู้สูงอายุมีปัจจัยหลายอย่างที่ส่งเสริม ให้เกิดภาวะซึมเศร้า ได้แก่ ปัจจัยด้านร่างกาย สภาพร่างกายที่เสื่อมถอยทำให้สมรรถภาพการทำงานของอวัยวะต่างๆลดลง นอกจากนี้ยังมีโรคทางกายหลายอย่างที่มักเกิดในผู้สูงอายุโดยเฉพาะกลุ่มโรคเรื้องรัง ซึ่งโรคต่างๆเหล่านี้ทำให้คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุแย่ลง ปัจจัยด้านสังคมที่สำคัญ ได้แก่ การที่ผู้สูงอายุต้องประสบกับเรื่องกระทบกระเทือนใจหลายอย่าง เช่น การสูญเสียคู่ชีวิต เพื่อนสนิท หรือบุคคลในครอบครัว การเกษียณอายุการทำงาน เป็นต้น นอกจากนี้ผู้สูงอายุบางคนยังต้องเผชิญกับความวิตกกังวลเกี่ยวกับปัญหาด้านเศรษฐกิจ และการยังชีพเนื่องจาก ไม่มีลูกหลานคอยดูแล
ภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุเป็นการเจ็บป่วยทางจิตใจชนิดหนึ่งที่ตอบสนองต่อความผิดหวัง ความสูญเสีย หรือการถวิลหาสิ่งที่ขาดหายไป เมื่อเกิดขึ้นแล้วจะทำให้ผู้สูงอายุรู้สึกไม่มีความสุข จิตใจหม่นหมอง หดหู่หมดความกระตือรือร้น เบื่อหน่ายสิ่งต่างๆรอบตัว แยกตัวเอง ชอบอยู่เงียบๆคนเดียว ท้อแท้ บางครั้งมีความรู้สึกสิ้นหวัง มองชีวิตไม่มีค่า มองตนเองไร้ค่า เป็นภาวะต่อคนอื่น ถ้ามีอาการรุนแรงจะมีอันตรายจากการทำร้ายตนเองได้ มีรายงานการฆ่าตัวตายในผู้สูงอายุ ซึ่งพบว่า ร้อยละ 90 มีความสัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าอย่างไรก็ตาม มีบางรายที่แสดงออกด้วยการหงุดหงิดโมโหง่าย ทะเลาะกับบุตรหลานบ่อยคั้ง น้อยใจ
งานสาธารณุสขและสิ่งแวดล้อม สำนักปลัดเทศบาลตำบลแแพรกหา เล็งเห็นความสวำคัญของผู้สูงอายุ เนื่องจากตอนนี้พบว่า สังคมผู้สูงอายุเพิ่มขึ้น และผลที่ตามมา คือ สุขภาพจิตของผู้สูงอายุ ส่งผลทำให้เกิดอัตราการฆ่าตัวตายสูงขึ้น งานสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม สำนักปลัดเทสบาลตำบลแพรกหา จึงจัดทำโครงการ ผู้สูงอายุ สดใส ห่างไกลโรคซึมเศร้า เพื่อให้ผู้สูงอายุ มีความรู้ ความเข้าใจในโรคซึมเศร้า และรู้จักคิดในเชิงบวกเพื่อให้มีความรู้สึกว่าตนเองมีคุณค่าต่อครอบครัว สังคม และหันมาใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ เพื่อลดและเลี่ยงภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุ ขึ้น