กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ตามข้อมูลของสถาบันมะเร็งแห่งชาติของไทย ในจำนวนผู้ป่วยมะเร็งในผู้หญิงรายใหม่ที่ลงทะเบียนในปี 2562 นอกจากมะเร็งเต้านมที่พบมากที่สุดเป็นอันดับหนึ่งแล้ว มะเร็งปากมดลูก มะเร็งมดลูก และรังไข่ พบเป็นอันดับรองลงมาตั้งแต่ปี 2550 เป็นต้นมา มีจำนวนผู้ป่วยรายใหม่เข้ามารับการรักษาเป็นเพศหญิงมากกว่าเพศชาย และยังมีจำนวนที่เพิ่มขึ้นทุกปี โดยช่วงอายุที่ผู้หญิงเป็นมะเร็งมากอยู่ระหว่าง 45-65 ปี มะเร็งปากมดลูก เป็นโรคมะเร็งในสตรีที่พบเป็นอันดับ 2 รองจากมะเร็งเต้านม ทุกปีจะมีผู้หญิงไทยป่วยมะเร็งปากมดลูกรายใหม่เพิ่มขึ้นกว่า 10,000 คน ในจำนวนนี้เสียชีวิตเฉลี่ยปีละประมาณ 6,500 คน หรือวันละ 17 คน

โดยผู้หญิงไทยอายุ 30-60 ปี สามารถเข้ารับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกได้ที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลหรือโรงพยาบาลใกล้บ้านโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย จากดำเนินการโครงการคัดกรองฯ อย่างต่อเนื่องยาวนานกว่า 15 ปี ส่งผลให้ปัจจุบันมีอุบัติการณ์มะเร็งปากมดลูกลดลงเหลือเพียง 11.7 คนต่อประชากรแสนคน เป็นมะเร็งที่พบเป็นอันดับสามของมะเร็งที่พบในหญิงไทย โดยมีผู้ป่วยรายใหม่ 5,513 คน/ปี และมีผู้เสียชีวิตจากมะเร็งปากมดลูก 2,251 คน/ปี

การป้องกันและควบคุมโรคมะเร็งปากมดลูกต้องมีการค้นหาโดยการตรวจหาเซลล์มะเร็งให้พบตั้งแต่อยู่ในระยะเริ่มแรกและ ในระยะก่อนเป็นมะเร็งซึ่งสามารถรักษาให้หายได้ และเสียค่าใช้จ่ายน้อยกว่าการรักษาในระยะลุกลาม และจากการศึกษาขององค์การอนามัยโลก ได้พบว่าการคัดกรองด้วยการทำ pap smearในสตรีกลุ่มเป้าหมายอายุ 30- 60 ปีทำให้ช่วยลดอัตราการเกิดและอัตราการตายจากโรคมะเร็งปากมดลูกได้

จากการสรุปผลการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก ปีงบประมาณ 2565 ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลลำใหม่ พบว่าสตรีกลุ่มเป้าหมายดังกล่าวได้รับการตรวจคัดกรองเพียงร้อยละ 30.8 เพิ่มขึ้นจากปีงบประมาณ 2564 เพียงร้อยละ 5.8ซึ่งยังไม่ผ่านเกณฑ์ชี้วัดตามยุทธศาสตร์จังหวัดยะลา ซึ่งกลุ่มประชากรเป้าหมายของตำบลลำใหม่ จะต้องได้รับตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกร้อยละ 60 โดยมีสาเหตุมาจากกลุ่มเป้าหมายบางส่วนที่ไม่เข้ารับบริการยังมีความอาย ไม่กล้ามาตรวจ,กลัวเจ็บ และบางส่วนยังไม่เห็นความสำคัญของการตรวจมะเร็งปากมดลูก

โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลลำใหม่ได้ตระหนักถึงความสำคัญในการส่งเสริมเพื่อให้กลุ่มเป้าหมายได้เห็นความสำคัญเพื่อให้บรรลุผลสำเร็จจึงได้จัดทำโครงการดูแลใส่ใจสตรีมีสุขภาพดีตรวจค้นหาโรคมะเร็งปากมดลูก ประจำปี 2566โดยโครงการดังกล่าวจะรณรงค์เร่งรัดให้กลุ่มเป้าหมายได้รับการตรวจอย่างจริงจัง และถ่ายทอดประสบการณ์ในการมารับการตรวจมะเร็งปากมดลูกแก่ผู้อื่นต่อไป