กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

สุขภาพช่องปากมีความสำคัญต่อสุขภาพของทุกคน โดยเฉพาะในเด็กปฐมวัยโรคฟันผุในเด็กสามารถพบได้ตั้งแต่ฟันเริ่มขึ้นในช่วงขวบปีแรก และอัตราการผุเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงอายุ 1-3 ปี สาเหตุหลักที่ทำให้เด็กมีฟันผุ มาจากพฤติกรรมของผู้ปกครองในการเลี้ยงดูบุตรที่ไม่ถูกต้อง รวมถึงการดูแลทำความสะอาดช่องปากไม่ถูกวิธี และมีพฤติกรรมการบริโภคที่ไม่เหมาะสมก่อให้เกิดโรคฟันผุในฟันน้ำนมอย่างรุนแรง ทำให้เด็กมีความเจ็บปวด เคี้ยวอาหารไม่ได้ตามปกติ ได้รับสารอาหารที่จำเป็นไม่เพียงพอและส่งผลต่อพัฒนาการการเจริญเติบโตของเด็กได้การเกิดฟันผุในฟันน้ำนม นอกจากจะมีผลเสียโดยตรงต่อสุขภาพของเด็กในขณะนั้นแล้ว ยังมีผลเสียต่อฟันแท้ของเด็กในอนาคตด้วย กล่าวคือ ฟันน้ำนมที่เสีย ถูกถอน หรือหลุดไปก่อนที่ฟันแท้จะขึ้นแทนที่จะทำให้ฟันที่อยู่ติดกันรวน เก ล้ม เอียง เข้าหาช่องว่าง ทำให้ฟันแท้ที่จะขึ้นแทนตำแหน่งนั้นไม่สามารถขึ้นได้อย่างปกติ อาจจะขึ้นมาในลักษณะบิด ซ้อนกันหรือมีขนาดใหญ่ ไม่เหมาะสมกับใบหน้าของเด็ก ซึ่งจะเป็นปมด้อยทำให้เด็กไม่กล้าในการแสดงออก
ผลการสํารวจสภาวะสุขภาพช่องปากในเด็ก 0 - 5 ปี ในเขตตำบลท่าบอน อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา ที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลท่าบอนเป็นผู้รับผิดชอบดูแล ปีงบประมาณ 2563 - 2565 พบว่า มีอัตราการเกิดฟันน้ำนมผุ ร้อยละ 55.8 , 58.0 และ 60.0 ตามลำดับและมีแนวโน้มสูงกว่าเมื่อเปรียบเทียบกับสภาวะช่องปากโดยรวมของอำเภอระโนด จังหวัดสงขลา คือ ร้อยละ 37.44 , 30.00 และ 41.67 สาเหตุหลัก เนื่องจากบุคลากรเพียงคนเดียวไม่สามารถดูแลได้อย่างครอบคลุม ในการจัดระบบบริการเชิงรุกให้กับเด็กที่มีปัญหาทั้งหมดภายในระยะ 1 ปีงบประมาณ
จากเหตุผลดังกล่าว ทางฝ่ายทันตสาธารณสุข โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลท่าบอน ได้ให้ความสำคัญในการเฝ้าระวังทันตสุขภาพและตระหนักถึงความสำคัญของปัญหาดังกล่าว จึงได้จัดทำโครงการส่งเสริมป้องกันทันตสุขภาพในเด็ก 0 - 5 ปี ขึ้นเพื่อการแก้ไขปัญหาดังกล่าวทำได้โดยการใช้รูปแบบการให้บริการทันตกรรมครบวงจร การตรวจสุขภาพช่องปาก ทา/เคลือบฟลูออไรด์ การให้ทันตสุขศึกษาแก่ผู้ดูแลเด็ก/คุณครู การแปรงฟันที่ถูกวิธี บริการทันตกรรมเชิงรุก SMART TECHNIQUE และการติดตาม ประเมินผล จึงได้จัดทำโครงการฟันดี ยิ้มสวย เคี้ยวอร่อย ขึ้นเพื่อควบคุมโรคฟันผุ ป้องกันการเกิดฟันผุซ้ำ และยังเป็นการดูแลรักษาอนามัยในช่องปากให้กับเด็กต่อไปได้เพื่อให้เกิดความเชื่อมโยงในการดูแลทันตสุขภาพเด็กอย่างครอบคลุมและมีประสิทธิภาพมากที่สุด