กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ผู้สูงอายุเป็นวัยที่ควรมีความตระหนักต่อการดูแล และสร้างเสริมสุขภาพของตนเองย่างต่อเนื่อง เพื่อคงความมีสุขภาพดีได้ตามวัยสำหรับประเทศไทย มีทั้งผู้สูงอายุที่มีสุขภาพดี สามารถช่วยเหลือตนเองได้ดี ดูแลตนเองได้บ้าง และต้องการการดูแลช่วยเหลือ ข้อมูลปี พ.ศ. 2566 ประเทศไทยมีประชากรผู้สูงอายุ จำนวน 12.8 ล้านคนจากจำนวนประชากรรวม 66 ล้านคน โดยคิดเป็นร้อยละ 19.40 ของประชากรรวม โดยสังคมและชุมชนควรให้ความสำคัญในการดูแลผู้สูงอายุเหล่านี้ด้วยการจัดกิจกรรม หรือการให้บริการที่เอื้อต่อการมีสุขภาพดี รวมถึงสุขภาพช่องปากที่ดี ซึ่งส่งผลต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ
ผู้สูงอายุมีปัญหาโรคในช่องปากและการสูญเสียฟันมากกว่ากลุ่มอายุอื่น เพราะเป็นธรรมชาติของโรคในช่องปากซึ่งโดยส่วนมากจะเกิดแบบค่อยเป็นค่อยไป สะสมมาเป็นระยะเวลานานและปัจจัยหลายๆอย่างในกลุ่มอายุนี้ก็เอื้อให้เกิดอาการของโรคได้ง่ายขึ้น การรักษาจะทำได้ยาก เนื่องจากการเสื่อมสภาพของการทำงานอวัยวะต่างๆ ซึ่งส่งผลต่อความสามารถในการดูแลช่องปาก การมีโรคประจำตัวบางอย่าง หรือการรับประทานยารักษาโรคบางชนิดติดต่อกันเป็นประจำอาจมีผลกระทบต่อการเปลี่ยนแปลงในช่องปาก ทำให้การหลั่งน้ำลายลดลง ช่องปากแห้ง ทำให้เกิดโรคในช่องปากง่ายขึ้น แนวทางหนึงที่จะช่วยรับรองการแก้ปัญหาสุขภาพช่องปากในกลุ่มผู้สูงอายุ คือการจัดบริการด้านการส่งเสริมสนับสนุนให้ผู้สูงอายุได้ดูแลสุขภาพช่องปากของตนเองได้อย่างถูกวิธี รวมทั้งสร้างการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายภาครัฐและเอกชน สังคม ครอบครัว ชุมชน ท้องถิ่น เข้ามาดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุ
จากการตรวจคัดกรองสภาวะช่องปากของผู้สูงอายุตำบลปันแต อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง ปี 2566 พบว่า ปัญหาสุขภาพช่องปากที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ คือ การสูญเสียฟัน ไม่มีฟันใช้บดเคี้ยวอาหาร ตอฟันผุ ฟันโยกและปริทันต์อักเสบ นอกจากนี้ยังมีปัญหาของผู้สูงอายุและผู้ดูแลไม่มีความรู้ในการดูแลสุขภาพช่องปาก เนื่องจากขาดความรู้ที่ถูกต้อง ดังนั้นควรมีการเสริมทักษะการดูแลสุขภาพช่องปากที่ถูกต้องสม่ำเสมอทั้งโดยผู้สูงอายุเองหรือโดยผู้ดูแล เพื่อควบคุมป้องกันและส่งเสริมการมีสุขภาพช่องปากที่ดี โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลปันแตจึงจัดทำโครงการส่งเสริมทันตสุขภาพ “ผู้สูงวัยฟันสวย สุขภาพช่องปากดี” ปี 2567 แก่ตัวแทนผู้สูงอายุตำบลปันแต อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง