กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

​ปัจจุบันโรคมะเร็งได้กลายเป็นปัญหาสาธารณสุขระดับโลกเป็นสาเหตุการเสียชีวิต 1 ใน 3 อันดับแรกของประชาชนทั่วโลกในส่วนของประเทศไทยพบว่ามีจำนวนผู้ป่วยมะเร็งที่พบมากที่สุดคือมะเร็งเต้านมมะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งปากมดลูก และมะเร็งช่องปาก ตามลำดับโดยเฉพาะโรคมะเร็งปากมดลูกเป็นมะเร็งที่พบมากเป็นอันดับหนึ่งของมะเร็งในสตรีระยะที่พบส่วนใหญ่อยู่ในระยะลุกลามการรักษาจึงเป็นไปได้ยากต้องเสียค่าใช้จ่ายในการรักษาสูงการป้องกันและควบคุมโรคมะเร็งปากมดลูกที่ผ่านมาใช้วิธีการตรวจมะเร็งปากมดลูกด้วยการตรวจ HPV DNA Test และวิธี Pap Smear ถึงแม้กระบวนการตรวจเพื่อค้นหามะเร็งปากมดลูกจะง่ายสะดวกราคาถูก แต่ยังพบว่าสตรีจำนวนมากไม่เห็นความสำคัญมีทัศนคติที่ไม่ดีต่อการตรวจ และจากการศึกษาขององค์การอนามัยโลกได้พบว่าการคัดกรองด้วยการทำ HPV DNA Test และวิธี Pap Smear ในสตรีกลุ่มเป้าหมายอายุ 30-60 ปีทำให้ช่วยลดอัตราการเกิดและอัตราการตายจากโรคมะเร็งปากมดลูกได้และโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ โรคมะเร็งเต้านม และมะเร็งช่องปากผู้ป่วยมักไม่มีอาการผิดปกติในระยะเริ่มต้นดังนั้นจึงมีความจำเป็นและสำคัญที่ต้องทำการตรวจค้นหามะเร็งต่างๆเหล่านี้ในระยะเริ่มต้นซึ่งวิธีการคัดกรองมะเร็งเต้านมที่ง่ายที่สุดคือการตรวจเต้านมด้วยตนเอง การคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่คือการตรวจด้วยแผ่นFit testและการตรวจคัดกรองมะเร็งช่องปากด้วยการตรวจหารอยโรคในช่องปาก ซึ่งในปัจจุบันการรักษามะเร็งชนิดต่างๆมีความก้าวหน้าไปมากการค้นพบมะเร็งในระยะเริ่มต้นสามารถรักษาให้หายขาดได้และการรักษาอาจทำได้โดยการตัดเฉพาะก้อนมะเร็งออกไม่จำเป็นต้องผ่าตัดทั้งหมดในทางตรงกันข้ามหากไม่มีการตรวจค้นหามะเร็งตั้งแต่ระยะเริ่มต้นรอจนกระทั่งมีอาการผิดปกติมะเร็งอาจแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่นๆแล้วและไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ส่วนโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่เป็นโรคมะเร็งที่พบได้บ่อยเป็นอันดับต้น ๆ ในคนไทยและอุบัติการณ์เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ในปัจจุบันการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่สำหรับกลุ่มเสี่ยงตามแนวทางเวชปฏิบัติทำให้ตรวจพบความผิดปกติและรักษาได้ตั้งแต่ในระยะก่อนเป็นมะเร็งหรือเป็นมะเร็งระยะเริ่มแรกซึ่งพบว่าสามารถลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้อย่างชัดเจนซึ่งกลุ่มเสี่ยงคือประชาชนอายุ 50-70 ปีซึ่งเป็นกลุ่มที่มีอัตราการป่วยสูงควรได้รับการคัดกรองโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่เพื่อให้ได้รับการรักษาตั้งแต่ระยะเริ่มแรกและเพื่อลดอัตราการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่ระยะลุกลาม
​ผลการดำเนินงานการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกตำบลท่าเสาพบว่าปี 2563 – 2567 (ผลงานสะสม 5 ปี) สตรีกลุ่มเป้าหมายอายุ 30 – 60 ปีจำนวน 155 คนได้รับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก จำนวน 22 คน คิดเป็นร้อยละ 14.19 และในปี 2566 สตรีกลุ่มเป้าหมายอายุ 30 – 70ปี จำนวน 262 คน ได้รับการตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมจำนวน 254 คน คิดเป็นร้อยละ 96.94 และผลการคัดกรองในปี 2566 ที่ผ่านมาพบสงสัยมะเร็งเต้านม 2 คน ไม่พบผู้ป่วยมะเร็งเต้านมรายใหม่และไม่พบผลตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกผิดปกติและในปี 2566 ประชาชนอายุ 50-70 ปีได้รับกาตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ จำนวน 71 คนคิดเป็นร้อยละ 25.44 พบผลผิดปกติจำนวน 4 คน คิดเป็นร้อยละ 5.63 และในรายที่ผลการตรวจคัดกรองผิดปกติได้ส่งต่อพบแพทย์ที่โรงพยาบาลโพทะเลเพื่อทำตรวจคัดกรองตามวิธีการตรวจของแพทย์อีกครั้งและทำการรักษาต่อได้ทันท่วงที ส่วนมะเร็งช่องปากไม่มีการตรวจคัดกรองในปีงบประมาณ 2566 แต่มีการพบผู้ป่วยที่ป่วยด้วยโรคมะเร็งเหล่านี้ทุกปีและส่วนใหญ่จะพบในระยะท้ายของการเจ็บป่วยทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตทุกราย ทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลท่าเสาได้ตระหนักในบทบาทหน้าที่ในการส่งเสริมสุขภาพการคัดกรองสุขภาพคัดกรองด้านมะเร็งปากมดลูก มะเร็งเต้านม มะเร็งลำไส้ใหญ่ และมะเร็งช่องปาก แก่ประชาชนในเขตเทศบาลตำบลท่าเสาโดยหวังว่าจะสามารถค้นพบกลุ่มเสี่ยงมะเร็งปากมดลูกรวมถึงกลุ่มเสี่ยงที่ตรวจพบก้อนหรือความผิดปกติที่เต้านมหรือลำไส้ใหญ่ หรือรอยโรคในช่องปากได้รับการส่งต่อพบแพทย์เพื่อให้การรักษาอย่างถูกต้องและรวดเร็ว สามารถรักษาผู้ป่วยได้ทันเวลาเพื่อเป็นการลดภาระค่าใช้จ่ายในการรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็งต่างๆเหล่านี้ในระยะยาวต่อไป ดังนั้นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลท่าเสาจึงได้จัดทำโครงการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก มะเร็งเต้านม มะเร็งลำไส้ใหญ่ และมะเร็งช่องปากในประชาชนเขตเทศบาลตำบลท่าเสา ปีงบประมาณ 2567 เพื่อเสนอขอรับสนับสนุนงบประมาณจากกองทุนหลักประกันสุขภาพเทศบาลตำบลท่าเสา