กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ภาวะโภชนาการเกินในเด็กวัยเรียนเป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญของประเทศไทยที่มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นทุกปี และจะนำไปสู่การเกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรังต่างๆ ได้ในอนาคต ส่งผลต่อสุขภาพทางกายและสุขภาพทางจิต มีผลกระทบต่อการเรียน การใช้ชีวิตประจำวันและคุณภาพชีวิตของเด็ก ซึ่งจากรายงานข้อมูลภาวะโภชนาการของกระทรวงสาธารณสุข ปี 2566 พบเด็กอายุ 6-14 ปี มีภาวะเริ่มอ้วนและอ้วน ร้อยละ 13.0 ซึ่งเกินกว่าค่าเป้าหมายที่ตั้งไว้ไม่เกินร้อยละ 10 นอกจากนี้ สถานการณ์ในปี 2565 ยังพบว่า เด็กและเยาวชนอายุ 5-17 ปีมีกิจกรรมทางกายลดลง เหลือเพียงร้อยละ 16.1 (เป้าหมายร้อยละ 40) รวมทั้งมีพฤติกรรมเนือยนิ่งเพิ่มสูงขึ้น 15.16 ชั่วโมงต่อวัน (เป้าหมายไม่เกิน 13 ชั่วโมงต่อวัน) ซึ่งพฤติกรรมเหล่านี้จะส่งผลกระทบต่อสุขภาพเด็ก และอาจนำไปสู่โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เช่น โรคอ้วน โรคความดันโลหิตสูง และโรคเบาหวาน
จากข้อมูลภาวะโภชนาการของเด็กวัยเรียนอายุ 6-14 ปี ในเขตรับผิดชอบโรงพยาบาลตะโหมด ปีงบประมาณ 2567 ภาคเรียนที่ 2 ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน 2566 – เดือนกุมภาพันธ์ 2567 พบปัญหาด้านภาวะโภชนาการที่สำคัญคือ มีเด็กวัยเรียนที่มีภาวะเริ่มอ้วนและอ้วนสูงกว่าเกณฑ์เป้าหมายของกระทรวงสาธารณสุขที่ได้กำหนดไว้ว่า ตัวชี้วัดของเด็กวัยเรียนที่มีภาวะเริ่มอ้วนและอ้วนไม่เกินร้อยละ 10 แต่ในพื้นที่รับผิดชอบ พบเด็กวัยเรียนที่มีภาวะเริ่มอ้วนและอ้วนถึงร้อยละ 12.91 สาเหตุหลักเกิดจากพฤติกรรมด้านอาหารและโภชนาการที่ไม่พึงประสงค์ อาทิ กินผัก ผลไม้ไม่เพียงพอ กินขนมกรุบกรอบมากกว่า 3 ครั้งต่อสัปดาห์ ดื่มเครื่องดื่มที่มีรสหวาน และขาดการเคลื่อนไหวร่างกายที่เพียงพอ แต่กลับมีพฤติกรรมการใช้หน้าจอและพฤติกรรมเนือยนิ่งที่เพิ่มสูงขึ้น ซึ่งเกิดจากผู้ใหญ่ขาดเครื่องมือในการสร้างเด็กให้มีความฉลาดรอบรู้ด้านโภชนาการ และไม่ได้สร้างสิ่งแวดล้อมให้เอื้อต่อการเข้าถึงอาหารที่เป็นมิตรต่อสุขภาพ
จากความสำคัญของปัญหาดังกล่าว โรงพยาบาลตะโหมด ตำบลแม่ขรี อำเภอตะโหมด ซึ่งมีภารกิจโดยตรงในการดูแลส่งเสริมสุขภาพและตระหนักถึงความสำคัญของปัญหาภาวะอ้วนและเริ่มอ้วนในเด็กนักเรียน จึงได้จัดทำโครงการพัฒนาศักยภาพภาคีเครือข่ายด้านการจัดการน้ำหนักเด็กวัยเรียน ประจำปี 2567 เพื่อใช้ในการพัฒนาศักยภาพบุคลากรที่เกี่ยวข้องกับการจัดการปัญหาภาวะเริ่มอ้วนและอ้วนในพื้นที่ให้เด็กนักเรียนตระหนักและเข้าใจถึงปัญหาสุขภาพจากโรคอ้วน มีพฤติกรรมสุขภาพที่ถูกต้อง การดูแลสุขภาพ การบริโภคอาหารและการออกกำลังกายที่เหมาะสม เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพสามารถดูแลสุขภาพตนเองและผู้ใกล้ชิดในครอบครัวได้อย่างเหมาะสม