กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

โรคมะเร็งเป็นปัญหาทางสาธารสุขของโลก เป็นสาเหตุการตายประมาณ 13 เปอร์เซ็นต์ ของคนตาย ทั้งหมดซึ่งเป็นจำนวนมากกว่า 6 ล้านคน ในปี พ.ศ. 2537 มีจำนวนผู้ป่วยโรคมะเร็ง จำนวนมากกว่า 18 ล้านคน และมีผู้ป่วยใหม่ประมาณ 9 ล้านคนในทุกๆปี และองค์การณ์อนามัยโลกได้คาดการณ์ไว้ว่าในปี 2563 ทั่วโลก จะมีคนตายด้วยโรคมะเร็งมากกว่า 11 ล้านคน โรคมะเร็งเป็นโรคที่ใช้ระยะเวลานานหลายปีในการก่อให้เกิดโรค ในอนาคตประชาชนจะมีอายุยืนยาวขึ้น การควบคุมโรคติดต่อดีขึ้น มีการควบคุมให้อัตราการตายของเด็กทารกแรกคลอดและเด็กลดลง ทำให้โครงสร้างประชากรเปลี่ยนแปลงไป มีสารก่อมะเร็งมากขึ้นในสิ่งแวดล้อม มีการเปลี่ยนแปลงวิถีการดำเนินชีวิตของประชาชน โดยเฉพาะการดื่มสุรา สูบบุหรี่ การรับประทานอาหารที่ทำให้เสี่ยงก่อโรคมะเร็ง (กลุ่มงานเวชศาสตร์นิวเคลียร์ โรงพยาบาลสุราษฎร์ธานี)5 โรคมะเร็งที่คนไทยเป็นมากที่สุด 1. มะเร็งตับ เป็นมะเร็งที่พบมากที่สุด เป็นอันดับ 1 ของโรคมะเร็งที่เกิดในผู้ชายไทย มักพบในคนอายุ 30 – 70 ปี และพบได้ในผู้ชายมากกว่าผู้หญิงประมาณ 3 เท่า โรคนี้จัดเป็นโรครุนแรงมาก ซึ่งเป็นสาเหตุทำให้ผู้ป่วยสามารถเสียชีวิตได้มากที่สุดโรคหนึ่ง เพราะโรคมะเร็งตับในระยะแรกมักไม่ค่อยแสดงอาการ ผู้ป่วยกว่าจะได้รับการวินิจฉัยก็มักจะอยู่ในระยะท้ายของโรคทำให้ไม่มีทางการรักษาให้หายได้ 2. มะเร็งปอด เป็นมะเร็งที่พบมากที่สุดในประเทศไทย โดยพบในเพศชายเป็น อันดับ 2 และในเพศหญิงเป็นอันดับ 4 จากการสำรวจพบว่า ผู้ป่วยมะเร็งปอดมากกว่า 85 เปอร์เซ็นต์ เกิดจากการสูบบุหรี่ และอีก 30 เปอร์เซ็นต์ มาจากผู้ใกล้ชิดผู้สูบบุหรี่ แต่ก็ยังมีปัจจัยอื่นที่ส่งผลให้เกิดเป็นมะเร็งชนิดนี้ เช่นมลพิษทางอากาศ 3. มะเร็งปากมดลูกเป็นหนึ่งในโรคมะเร็งที่สร้างความกังวลใจให้กับผู้หญิงจำนวนมากเนื่องจากเป็นโรคที่มีโอกาสเกิดได้ง่าย จึงไม่น่าแปลกใจที่แต่ละปีจะพบผู้ป่วยรายใหม่มากถึง 500,000 คนทั่วโลก และยังเป็นอันดับต้นๆ ของโรคมะเร็งในหญิงไทย มักพบในช่วงอายุ 30 – 70 ปี 4. มะเร็งเต้านม เป็นมะเร็งที่พบบ่อยเป็นอันดับที่ 1ของมะเร็งที่พบได้ในผู้หญิง จะเริ่มพบได้ในวัยสาวเป็นต้นไป และจะพบได้มากขึ้นตามอายุ ประมาณ 90 เปอร์เซ็นต์ ของมะเร็งเต้านม เกิดจากต่อมน้ำนมและท่อน้ำนม ส่วนมากจึงจะพบในหญิงที่มีอายุมากกว่า 40 ปี แต่ไม่ใช่ผู้หญิงเท่านั้นที่มีโอกาสเป็น เพราะผู้ชายเองก็สามารถเป็นได้ 5. มะเร็งลำไส้ใหญ่ ถือเป็น 1 ใน 3 มะเร็งของคนไทย พบผู้ป่วยรายใหม่ 1,300,000 คนต่อปี อาจเป็นเพราะว่าโรคนี้เกิดจากอาหารที่เราทานกันเป็นประจำ โดยที่ไม่รู้ตัวว่าอาหารเหล่านั้นอาจมีสารที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้ มักพบในคนอายุ 55 ปีขึ้นไป (Top 5 โรคมะเร็งที่คนไทยเสี่ยงสุดๆ , มะเร็งสมาคมวิทยาแห่งประเทศไทย ) จากการสำรวจผู้ป่วยโรคมะเร็งในตำบลท่านั่งในปีงบประมาณ 2565ซึ่งมีจำนวนประชากร ในตำบลท่านั่งทั้งหมด 4,051 มีผู้ป่วยด้วยโรคมะเร็งเต้านม จำนวน 2 ราย คิดเป็นร้อยละ 0.05 ส่วนผู้ที่ได้รับคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ จำนวน 79 ราย คิดเป็นร้อยละ 1.92 พบผลบวก 6 คน (รอการตรวจเฉพาะทาง) และจากจำนวนหญิงอายุ 30-60 ปี จำนวน 729 ราย เป้าหมายจำนวน 242 มีผู้ได้รับคัดกรองมะเร็งปากมดลูก จำนวน 111 คิดเป็นร้อยละ 48.86 และพบผิดปกติ 5 คน ใน 4 คนพบมดลูกอักเสบ อีก 1 คน (รอการตรวจเฉพาะทาง) (ข้อมูลจาก HDC พิจิตร ณ วันที่ 17 ธ.ค.2564 ) จากข้อมูลที่พบประชาชนส่วนใหญ่ไม่มีความรู้ เรื่องโรคมะเร็งที่ถูกต้อง และได้รับการคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ และมะเร็งปากมดลูกน้อย โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลท่านั่ง จึงได้จัดทำโครงการอบรมเชิงปฏิบัติการความรู้ และคัดกรอง 5 โรคมะเร็งปีงบประมาณ 2566