กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

โรคมะเร็งปากมดลูก เป็นปัญหาทางสาธารณสุขที่สำคัญ พบมากเป็นอันดับ 2 รองจากมะเร็งเต้านม
ในผู้หญิงไทยปัจจุบันมีการศึกษายืนยันชัดเจนแล้วว่ามะเร็งปากมดลูก เกิดจากเชื้อ Human Papilloma virus หรือเรียกสั้นๆ ว่า ‘HPV’ชนิดที่ก่อให้เกิดมะเร็งมีด้วยกันหลายสายพันธุ์ ซึ่งปัจจุบันพบว่า สายพันธุ์ที่ 16 และ 18HPV เป็นเชื้อที่ติดง่าย ติดต่อ ทางเพศสัมพันธ์ และ ทางการสัมผัสจากพาหะที่นำพาเชื้อไปสู่ช่องคลอด
ดังนั้น ผู้หญิงที่มีเพศสัมพันธ์ทุกคนมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ HPV ซึ่งก่อให้เกิดมะเร็งปากมดลูกได้ยังมีการศึกษา พบว่ามีปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ได้แก่ ผู้ที่มีอายุมากกว่า 40 ปีขึ้น, มีเพศสัมพันธ์หลายคน, สูบบุหรี่, มีลูกจำนวนมาก และผู้ที่ภูมิคุ้มกันบกพร่องโดยมีอาการที่แสดงของผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูก ส่วนใหญ่มักไม่มีอาการในช่วงแรก แต่เมื่อเข้าสู่ระยะรุนแรงมากขึ้น อาจมีเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอดหลังมีเพศสัมพันธ์ หรือจากการตรวจภายใน อาจจะมีภาวะเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอดที่ไม่ใช่รอบเดือน มีเลือดออกหลังจากเข้าสู่วัยทองแล้ว และอาจจะมีภาวะตกขาวมีกลิ่นเหม็นผิดปกติ หรือมีอาการปวดท้องน้อยร่วมด้วยจากสถิติพบว่าผู้ป่วยมักจะมาพบแพทย์ เมื่อเข้าสู่ระยะลุกลามแล้ว ทำให้การรักษาเป็นไปได้ยากและมีค่าใช้จ่ายสูง กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข รายงานสถิติผู้เสียชีวิตด้วยโรคมะเร็งปากมดลูกในประเทศไทยประมาณ 4,500 รายต่อปี และพบผู้ป่วยรายใหม่ประมาณ 8,000 คน ต่อปีนั่นคือจะมีสตรีไทยที่เสียชีวิตจากโรคมะเร็ง ปากมดลูก วันละ 8-10 ราย
จากการดำเนินงานที่ผ่านมา นั้น การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก โดยการตรวจแป๊บสเมียร์ (Conventional Pap Smear) เป็นการเก็บเซลล์ปากมดลูกมาป้ายบนสไลด์ความแม่นยำในการตรวจขึ้นอยู่กับความชำนาญของผู้อ่านสไลด์แต่ในปัจจุบัน มีวิธีการตรวจแบบเจาะลึกระดับยีนสืโครโมโซม(DNA)ด้วยเทคนิค ‘HPV self-sampling’ ที่สามารถค้นหาเชื้อ HPV ด้วยตัวเอง อย่างแม่นยำตั้งแต่ระยะแรก ทำให้สามารถรักษาได้ทันท่วงที ก่อนที่เชื้อจะพัฒนาเป็นมะเร็งปากมดลูก หากตรวจพบเร็วจะมีโอกาสรักษาหายขาดถึง 80-90% ผลการคัดกรองในรอบ 1 ปี ที่ผ่านมาพบผู้สงสัยเป็นโรค จำนวน 1 ราย ซึ่งตอนนี้อยู่ในกระบวนการรักษา จะเห็นได้ว่าการคัดกรองตั้งแต่ต้นจะช่วยลดอุบัติการณ์การเป็นโรค ลดอัตราป่วย อัตราตายได้ ทั้งนี้การที่จะลดอัตราการเกิดมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมที่ดีที่สุดต้องได้รับการตรวจคัดกรองตั้งแต่ระยะแรก
ดังนั้นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านบาโงยือแบ็ง เห็นความสำคัญดังกล่าวจึงได้จัดทำโครงการ ตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมและมะเร็งปากมดลูก