กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

หลักการและเหตุผล (ระบุที่มาของการทำโครงการ)
โภชนาการเป็นเรื่องของการกิน"อาหาร"ที่ร่างกายเรานำ"สารอาหาร"จากอาหารไปใช้ประโยชน์และดำรงชีวิตอยู่ได้อย่างเป็นสุข อาหารและโภชนาการเป็นพื้นฐานที่สำคัญยิ่งต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตของประชากรในวัยต่างๆในวงจรชีวิตมนุษย์ทุกเพศ ทุกวัยทั้งเด็กวัยรุ่นผู้ใหญ่และผู้สูงอายุฯโดยเฉพาะในเด็กวัยก่อนเรียนซึ่งเป็นวัยที่มีอยู่ในระยะสำคัญของชีวิตเป็นวัยรากฐานของพัฒนาการการเจริญเติบโตทั้งร่างกายจิตใจอารมณ์สังคมและสติปัญญาจึงเป็นวัยที่มีความสำคัญมาก และเหมาะสมที่สุดในการวางพื้นฐานเพื่อยกระดับการพัฒนาคุณภาพชีวิตเพราะว่าในระยะ 2 ปีแรกของชีวิตเป็นระยะที่ร่างกายและสมองมีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วจำเป็นต้องได้รับการเลี้ยงดูที่สุดเพื่อส่งเสริมพัฒนาการและภาวะโภชนาการที่ดี
กรมอนามัยกำหนดยุทธศาสตร์ส่งเสริมสุขภาพเด็กวัยเรียนให้แข็งแรงและฉลาด มีเป้าหมายสอดรับกับนโยบายรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขที่ต้องการให้เด็กวัยเรียนเจริญเติบโตสูงดีสมส่วนเต็มศักยภาพ และมีทักษะด้านความฉลาดทางสติปัญญาหรือ IQ เกิน 100 โดยกำหนดตัวชี้วัดปี 2566 ให้เด็กอายุ 0-5 ปี สูงดีสมส่วนร้อยละ 66 ซึ่งที่ผ่านมาพบว่า เด็กไทยอายุ 0-5 ปี เตี้ยร้อยละ 10.6 ซึ่งดีขึ้นจากเดิมแต่ที่ยังคงเป็นปัญหาคือภาวะอ้วนพบ ร้อยละ 9.1 กล่าวได้ว่า 1 ใน 10 ของเด็ก 0-5 ปี มีภาวะอ้วน และเมื่อเด็กเข้าสู่วัยเรียนพบว่า เด็กอายุ 6-14 ปี มีภาวะเตี้ยดีขึ้นเช่นเดียวกัน แต่ที่เป็นปัญหาคือภาวะอ้วนที่เพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 13.1 กรมอนามัยจึงมุ่งเน้นให้ความสำคัญเป็นพิเศษต่อปัญหาด้านโภชนาการและการเจริญเติบโตใน 10 จังหวัด กระจายทุกภูมิภาคทั่วประเทศส่งเสริมภาวะโภชนาการเด็กพร้อมแก้ไขปัญหากรณีที่เกิดความเสี่ยงด้านสุขภาพ เพราะอาหารและภาวะโภชนาการที่ดีเป็นปัจจัยที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาของเด็กวัยก่อนวัยเรียน ซึ่งปัญหาทางโภชนาการที่ส่วนใหญ่ เกิดจากภาวะการเจริญเติบโตไม่สมวัยจากโรคขาดสารอาหาร ภาวะโภชนาการเกิน การขาดสารไอโอดีนและภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กโดยมีสาเหตุสำคัญจากพฤติกรรมการเลี้ยงดูที่ไม่เหมาะสมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ลดลงการให้อาหารตามวัยแก่เด็กเร็วเกินไปและไม่ถูกต้อง
จากการประเมินผลการเฝ้าระวังทางภาวะโภชนาการเด็ก ๐-5 ปี ในพื้นที่รับผิดชอบของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านโคกทราย พบว่าเด็กอายุ 0-5 ปี มีจำนวน 85 คน มีภาวะโภชนาการตามเกณฑ์ร้อยละ 83.5 พบเด็กที่มีภาวะทุพโภชนาการร้อยละ 16.50 ซึ่งแบ่งออกเป็นเด็กที่มีภาวะโภชนาการต่ำกว่าเกณฑ์มีจำนวนร้อยละ 9.41 มีภาวะโภชนาการเกินเกณฑ์ร้อยละร้อยละ 7 และมีภาวะโภชนาการสูงดีสมส่วนร้อยละ 60.5 ซึ่งเด็กในวัยดังกล่าวกำลังมีการเจริญ เติบโตของสมอง สารอาหารโปรตีนมีความสำคัญต่อการพัฒนาด้านสมองหากไม่ได้รับการแก้ไขปัญหา จะส่งผลกระทบต่อพัฒนาการทั้งด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และสติปัญญาของเด็ก ซึ่งจะเป็นกำลังของประเทศชาติในอนาคต สาเหตุของปัญหาส่วนหนึ่งเกิดจากการขาดความรู้ด้านโภชนศึกษาของผู้ปกครอง เป็นผลให้เด็ก ๐-5 ปี ได้รับสารอาหารไม่ครบถ้วนและมีน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ ในการดำเนินการที่ผ่านมา เจ้าหน้าที่ได้มีการติดตามเยี่ยมผู้ปกครอง แต่การเรียนรู้อย่างเป็นระบบ เป็นเรื่องที่ยังมีความจำเป็นและเพื่อเป็นการลดปัญหาภาวะทุพโภชนาการในเด็ก ๐-5 ปี ในเขตรับผิดชอบ ทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านโคกทราย จึงจัดทำโครงการประเมินโภชนาการ การเฝ้าระวังและการแก้ปัญหาภาวะโภชนาการในเด็ก/เด็กก่อนวัยเรียน มีภาวะโภชนาการตามเกณฑ์และมีพัฒนาการสมวัย เจริญเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีร่างกายที่สมบูรณ์ แข็งแรง มี IQ ที่ดี และเป็นกำลังของประเทศชาติในอนาคตต่อไป