กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่/ ไส้ตรง (Cororectal Cancer ,CRC ) ถือเป็น 1 ใน 5 ของโรคมะเร็งที่พบมากที่สุดในคนไทย โดยมีอุบัติการณ์แนวโน้มเพิ่มขึ้นเรื่อยๆและมีผู้เสียชีวิตกว่า ๓,๐๐๐ ราย/ปี ในกลุ่มเสี่ยงอายุ ๕๐-๗๐ปี ทั้งชายและหญิงรวมถึงในกลุ่มญาติสายตรงที่มีประวัติโรคมะเร็ง โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่เกิดขึ้นเมื่อผนังลำไส้ใหญ่เริ่มสร้างติ่งเนื้องอกที่เรียกว่าอะอีโนมาตัส (มะเร็งขั้นเริ่ม) ทั้งนี้เนื่องจากพฤติกรรมและวิถีชีวิตที่เปลี่ยนแปลงได้แก่การไม่ออกกำลังกายสม่ำเสมอการรับประทานอาหารมันและเนื้อแดงมากผลิตภัณฑ์แปรรูปจากเนื้อสัตว์ และบริโภคผักผลไม้น้อย โรคอ้วน การสูบบุหรี่ และดื่มสุรามากเกินไป สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่/ไส้ตรงทั้งสิ้นในปัจจุบันการทดสอบเพื่อตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่/ไส้ตรง ในระยะเริ่มแรกที่นิยมปฏิบัติคือ การตรวจคัดกรองด้วยวิธีการตรวจอุจจาระเพื่อหาเลือดแฝง (Fecal Immunochemical Test ) ซึ่งสามารถช่วยลดอัตราตายจากโรคมะเร็งลำไส้/ไส้ตรงได้ เนื่องจากมีการตรวจพบความผิดปกติในระยะเริ่มต้นก่อน ทำให้สามารถดำเนินการรักษาได้ทันก่อนพัฒนาไปสู่มะเร็งเต็มขั้น และยังมีวิธีการตรวจคัดกรองที่นิยมแพร่หลาย คือการยืนยันด้วยการส่องกล้องลำไส้ใหญ่/ไส้ตรง ซึ่งเป็นเทคนิคการตรวจคัดกรองที่ได้รับการยอมรับและมีความแม่นยำในการทำนายสูง
จากสถานการณ์อุบัติการณ์การเกิดโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ ในปี ๒๕๖๖ รพ.สต บ้านในเมือง พบผู้ป่วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ จำนวน ๒ ราย เสียชีวิต ๑ ราย มีการรณรงค์ตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ในอัตราร้อยละ ๑๐ ของกลุ่มเสี่ยงชายและหญิง อายุ ๕๐-๗๐ ปี ในเขตรับผิดชอบจำนวน ๑,๕๔๒ ราย ในปีงบประมาณ ๒๕๖๖ ได้รับการตรวจคัดกรองจำนวน ๑๕๒ รายคิดเป็นร้อยละ ๑๐.๐๕ พบผิดปกติ ๓ รายส่งต่อรพ.สตูลเพื่อส่องกล้องลำไส้ใหญ่ยืนยันผลการตรวจจำนวน ๓ รายได้รับการวินิจฉัยโรคโดยแพทย์และรับการผ่าตัดรักษาจำนวน ๒ ราย ทั้งนี้โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่สามารถป้องกันได้ด้วยการลดปัจจัยเสี่ยงและรักษาให้หายได้หากตรวจพบตั้งแต่ในระยะเริ่มแรก ดังนั้นทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพดำบลบ้านในเมือง ได้เล็งเห็นความสำคัญของการเกิดโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ การลดปัจจัยเสี่ยงที่เป็นสาเหตุของการเกิดโรค รวมถึงการคัดกรองโดยการตรวจเม็ดเลือดแดงแฝงในอุจจาระด้วยวิธี Fecal Immunochemical Test (FIT Test ) จึงได้จัดทำโครงการ“ส่งเสริมป้องกันและคัดกรองโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ ปีงบประมาณ ๒๕๖๗ ”โดยการอบรมให้ความรู้ค้นหาและคัดกรองกลุ่มเสี่ยงโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ในประชาชน อายุ๕๐-๗๐ ปีทั้งชายและหญิง ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีอัตราการป่วยสูง รวมถึงญาติสายตรงของผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ เพื่อให้ได้รับการตรวจคัดกรองและรักษาตั้งแต่ระยะเริ่มแรก เพื่อลดอัตราการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่ระยะลุกลามซึ่งจะช่วยลดอัตราการตายด้วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ /ไส้ตรงได้ เพื่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตที่ดีของประชาชน โดยสอดคล้องกับนโยบายที่ให้ประชากรกลุ่มเสี่ยงได้รับบริการด้านสาธารณสุขอย่างทั่วถึง