กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่ได้ เป็นภาวะที่ผู้ป่วยมีน้้าปัสสาวะเล็ดลอดออกมานอกระบบทางเดินปัสสาวะส่วนล่างโดยไม่รู้ตัวและไม่สามารถควบคุมได้ ซึ่งมีสาเหตุมาจากหลายปัจจัย ได้แก่ อายุที่เพิ่มขึ้น โรคทางกาย ท้องผูกเรื้อรัง น้้าหนักเกิน/อ้วน การคลอดบุตรทางช่องคลอด อาหารเครื่องดื่ม และยารักษาโรค (คาเฟอีน, แอลกอฮอล์, ยาขับปัสสาวะ, ยาระงับประสาท, ยานอนหลับ) ภาวะกลั้นอุจจาระไม่ได้ เป็นภาวะที่ผู้ป่วยควบคุมการเคลื่อนไหวของล้าไส้ไม่ได้(bowel movements) ทำให้มีอุจจาระเล็ดลอดออกมาจากทวารหนักโดยไม่คาดคิด ซึ่งมีสาเหตุมาจากหลายปัจจัย ได้แก่ อายุที่เพิ่มขึ้น กล้ามเนื้อเสียหาย : หูรูดทวารหนักเสื่อม (คลอดบุตร, ผ่าตัด, การฉายแสง) ระบบประสาทเสียหาย (Stroke, Dementia, SCI, Multiple sclerosis, DM)ท้องผูกเรื้อรังอุจจาระร่วง/ท้องเสีย/ล้าไส้อักเสบริดสีดวงทวาร และอุ้งเชิงกราน (Rectal prolapse, Rectocele)
จากการที่คณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติมีมติการเห็นชอบให้ผ้าอ้อมผู้ใหญ่ แผ่นรองซับการขับถ่าย และผ้าอ้อมทางเลือก เป็นสิทธิประโยชน์ในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติโดยเป็นไปตามประกาศคณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติเรื่อง ประเภทและขอบเขตของบริการสาธารณสุข (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2565 เพื่อสนับสนุนผ้าอ้อมผู้ใหญ่ แผ่นรองซับการขับถ่าย และผ้าอ้อมทางเลือกในกลุ่มเป้าหมาย 2 กลุ่ม คือ 1. บุคคลที่มีภาวะพึ่งพิง และมีค่าคะแนนระดับความสามารถในการดำเนินกิจวัตรประจำวันตามดัชนีบาร์เธลเอดีแอล (Barthel ADL index) เท่ากับหรือน้อยกว่า 6 คะแนน ตามแผนการดูแลรายบุคคลระยะยาวด้านสาธารณสุข (Care Plan) และ 2. บุคคลที่มีภาวะปัญหาการกลั้นปัสสาวะหรืออุจจาระไม่ได้ตามผลการประเมินหรือข้อบ่งชี้ทางการแพทย์
เทศบาลเมืองสุไหงโก-ลก มีประชากรทั้งหมด 39,734 คน พบว่ามีผู้สูงอายุ 5,497 คน คิดเป็นร้อยละ 13.83 ของประชากรทั้งหมด และมีผู้พิการจำนวน 857 คน คิดเป็นร้อยละ 2.16 ของประชากรทั้งหมด ซึ่งจากการตรวจประเมินความสามารถในการดำเนินชีวิตปีะจำวันตามดัชนีบาร์เธลเอดีแอลโดย ศูนย์แพทย์ใกล้ใจ 1 และ 2 พบว่า ผู้ที่มีภาวะพึ่งพิงที่มีคะแนน ADL เท่ากับหรือน้อยกว่า 11 คะแนนจำนวน 67 คน ซึ่งเทศบาลเมืองสุไหงโก-ลก มีกองทุนสนับสนุนการจัดบริการดูแลระยะยาวสำหรับผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงและบุคคลอื่นที่มีภาวะพึ่งพิง (LTC) ซึ่งมีการสนับสนุนการจัดซื้อผ้าอ้อมผู้ใหญ่ให้แก่ผู้ที่อยู่ในความดูแลแล้วจำนวน 67 ราย นอกจากนี้ พบผู้ที่มีภาวะกลั้นปัสสาวะและอุจจาระไม่ได้ ตามผลการประเมินหรือข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ (คะแนน ADL มากกว่า 6 คะแนน) มีจำนวน 20 คน ซึ่งมีความต้องการการใช้ผ้าอ้อมผู้ใหญ่ ดังนั้น ศูนย์เรียนรู้ผู้สูงอายุเทศบาลเมืองสุไหงโก-ลก จึงได้จัดทำโครงการสนับสนุนผ้าอ้อมสำเร็จรูปสำหรับบุคคลที่มีภาวะกลั้นปัสสาวะและอุจจาระไม่ได้ เทศบาลเมืองสุไหงโก-ลก ประจำปี 2568 เนื่องจากเป็นสิทธิประโยชน์ในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติที่กลุ่มเป้าหมายนี้ควรได้รับ และเพื่อให้บุคคลที่มีภาวะปัญหาการกลั้นปัสสาวะหรืออุจจาระไม่ได้ ได้รับการดูแลและเข้าถึงบริการสาธารณสุขอย่างทั่วถึงและมีคุณภาพชีวิตที่ดีต่อไป