กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ภาวะไตวายเรื้อรังเป็นที่รู้จักกันมากขึ้น โรคนี้เกิดจากโรคอื่นๆที่มีผลกระทบกับไต เช่น โรคเบาหวานโรคความดันโลหิตสูง โรคเก๊าท์ โรคต่างๆเหล่านี้ จะส่งผลให้หลอดเลือดที่ไปเลี้ยงไตเสื่อมลง การทำงานของไตก็จะลดลง สำหรับโรคไตในผู้ที่เป็นโรคเบาหวานนั้น เกิดได้ทั้งจากโรคเบาหวานเองโดยตรง และจากภาวะอื่นที่พบในโรคเบาหวาน เช่น ภาวะความดันโลหิตสูง และภาวะติดเชื้อของระบบทางเดินปัสสาวะ เป็นต้น ภาวะแทรกซ้อนทางไตที่เกิดจากโรคเบาหวานโดยตรงมักเกิดขึ้นหลังเป็นโรคอย่างน้อย 5 ปี แต่ส่วนใหญ่มักเกิดหลัง 15-25 ปี โดยในระยะแรกจะไม่มีอาการใดปรากฏให้ทราบแม้จากการตรวจเลือด แต่จะทราบได้จากการตรวจปัสสาวะพบโปรตีนซึ่งมีปริมาณไม่มากในระยะต้น ต่อมาปริมาณโปรตีนจะค่อยๆ เพิ่มมากขึ้นเป็นลำดับ จนอาจมีการสูญเสียโปรตีนในปัสสาวะมาก ทำให้โปรตีนในเลือดลดต่ำลงและผู้ป่วยมีอาการบวมเกิดขึ้น ในช่วงเวลานี้การทำงานของไตอาจยังดีอยู่หรือลดลงเพียงเล็กน้อย ต่อจากนั้นจากทำงานของไตจะลดลงเป็นลำดับจนเกิดภาวะไตวาย ระยะเวลาตั้งแต่พบโปรตีนในปัสสาวะจนเกิดภาวะไตวายไม่แน่นอนเฉลี่ย 4-5 ปี ข้อที่น่าสังเกต คือ เมื่อโรคดำเนินมาถึงขั้นที่มีโปรตีนในปัสสาวะมากแล้ว ไม่ว่าจะให้การรักษาด้วยวิธีใดก็ไม่สามารถยับยั้งการเกิดภาวะไตวายได้ ดังนั้น การป้องกันจึงต้องทำตั้งแต่ระยะต้นก่อนจะมีโปรตีนออกมาในปัสสาวะผลการคัดกรองภาวะแทรกซ้อนทางไตในกลุ่มผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลท้ายน้ำ ในปีงบประมาณ 2567 ผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงได้รับการคัดกรองกปท.7ภาวะแทรกซ้อนทางไต ด้วยการเจาะเลือดประเมินค่าการทำงานของไต (Creatinine หรือค่า eGFR) จำนวน 424 คนคิดเป็นร้อยละ 62.81 ผลการคัดกรองภาวะแทรกซ้อนทางไต จำนวน 424 คน ผลการทำงานของไตระยะที่ 1 จำนวน73 คน คิดเป็นร้อยละ 17.22 ผลการทำงานของไตระยะที่ 2 จำนวน 310 คน คิดเป็นร้อยละ 73.11 ผลการทำงานของไตระยะที่ 3 จำนวน 40 คน คิดเป็นร้อยละ 9.43 ผลการทำงานของไตระยะที่ 5 จำนวน 1 คน คิดเป็นร้อยละ0.25 เพื่อเป็นการป้องกันและชะลอค่ากรองไตหรือการทำงานของไตไม่ให้แย่ลง ควรมีการลงติดตามให้ความรู้ในเรื่องการดูแลเพื่อไม่ให้เกิดโรคไตเรื้อรังกับผู้ป่วยโรคเรื้อรังที่มีภาวะแทรกซ้อนทางไตระยะที่ 3