กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ปัจจุบันสถานการณ์เกี่ยวกับโรคระบาดที่สามารถป้องกันได้ด้วยวัคซีนยังคงเกิดขึ้นเป็นระยะ ซึ่งประเทศไทยมีการส่งเสริมการฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันโรคระบาดดังนี้ โรคคอตีบ โรคบาดทะยัก โรคไอกรน โรคไวรัสตับอักเสบบี โรคโปลิโอ โรคติดเชื้อไวรัสโรต้า โรคไข้สมองอักเสบ โรคหัด โรคคางทูม และโรคหัดเยอรมัน จากข้อมูลของสำนักระบาดวิทยาพบว่า ปี 2567 พบผู้ป่วยโรคหัดและไอกรน ในพื้นที่ 4 จังหวัดชายแดนในภาคใต้ของประเทศไทยและเริ่มมีการรายงานเป็นกลุ่มก้อนในบางจังหวัด โดยแนวโน้มผู้ป่วยเพิ่มสูงขึ้นตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์จนถึงปัจจุบัน โดยผู้ป่วยส่วนใหญ่ร้อยละ 90.76 ไม่เคยได้รับวัคซีนหรือไม่ทราบประวัติวัคซีน อัตราป่วยด้วยที่ป้องกันได้ด้วยวัคซีนสูงสุดได้แก่ โรคหัดในกลุ่มอายุต่ำกว่า 5 ปี มากที่สุด 28.64 ต่อแสนประชากร มีการรายงานผู้ป่วยยืนยันหัดใน 17 จังหวัด โดยจังหวัดปัตตานีมีอัตราป่วยสูงสุด 94.16 ต่อแสนประชากร เสียชีวิต3 ราย ผู้ป่วยส่วนใหญ่ร้อยละ 90.76 ไม่ทราบหรือไม่แน่ใจในการรับวัคซีน และไม่เคยได้รับวัคซีนมาก่อน จังหวัดที่มีการระบาดสูงสุดพบมีความครอบคลุมของวัคซีนต่ำ MMR1 ร้อยละ 46.44 และ MMR2 ร้อยละ 38.98 นอกจากนี้จากการทบทวนข้อมูลความครอบคลุมของวัคซีนหัด หัดเยอรมัน และคางทูม (MMR) จากฐานข้อมูลHDC พบว่าประเทศไทยมีจังหวัดที่มีความครอบคลุมของวัคซีน MMR2ยังไม่ได้ตามเกณฑ์
ตำบลลิปะสะโง พบรายงานการป่วยด้วยโรคที่ป้องกันได้ด้วยวัคซีนในปี 2567 ได้แก่ โรคหัด มีจำนวนผู้ป่วย20รายคิดเป็น 6.05 ต่อพันประชากร รองลงมาพบผู้ป่วยด้วนโรคไอกรน จำนวน 8ราย คิดเป็น 2.42 ต่อพันประชากร จากอัตราการได้วัคซีนในพื้นที่มีความครอบคลุมต่ำกว่าเกณฑ์ส่งผลให้เกิดโรคระบาดได้ง่าย นอกจากนี้ยังพบโรคอื่นๆประปราย เช่น ไข้หวัดใหญ่ เป็นต้น ทั้งนี้โรคต่างๆ ดังกล่าวเป็นโรคระบาดที่ส่งกระทบและภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงต่อร่างกาย หากไม่ได้รับการรักษาที่ทันท่วงทีอาจจะส่งผลกระทบต่อชีวิตได้ จากการดำเนินงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลลิปะสะโง ในรอบปี 2567 ที่ผ่านมาพบว่าในกลุ่มเด็ก 0-5 ปีมีเด็กทั้งสิ้นจำนวน208 คน เด็กที่อายุครบ 1 ปีบริบูรณ์ได้รับวัคซีนคิดเป็นร้อยละ 68.00 เด็กที่อายุครบ 2 ปีบริบูรณ์ได้รับวัคซีนคิดเป็นร้อยละ 53.33 เด็กที่อายุครบ 3 ปีบริบูรณ์ได้รับวัคซีนคิดเป็นร้อยละ 43.90 และเด็กที่อายุครบ 5 ปีบริบูรณ์ได้รับวัคซีนคิดเป็นร้อยละ50.00 จะเห็นได้ว่าความครอบคลุมของการได้รับวัคซีนยังต่ำกว่าเกณฑ์ตัวชี้วัดร้อยละ 90 โดยสาเหตุเกิดจากการหลายปัจจัย ทั้งผู้ปกครองขาดความรู้ ทัศนคติในทางลบเกี่ยวกับวัคซีน และความเชื่อทางศาสนา สภาพสังคมเปลี่ยนไปผู้ปกครองฝากเด็กกับผู้สูงอายุ ทำให้ไม่มีใครพามาฉีดวัคซีนเด็กป่วยบ่อยทำให้การได้รับวัคซีนล่าช้าซึ่งโรคเหล่านี้สามารถป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีน
จากข้อมูลข้างต้นเกณฑ์ในการประเมินทั้งหมดกลุ่มเป้าหมายเด็กอายุ 0-5 ปี จะต้องผ่านเกณฑ์การได้รับวัคซีนร้อยละ90 ซึ่งตำบลลิปะสะโง ได้จัดกลุ่มเป้าหมายเด็ก 0-5 ปี จำนวน 3 กลุ่ม กลุ่มฉีดปกติ กลุ่มบ่ายเบี่ยง กลุ่มปฏิเสธสำหรับกลุ่มบ่ายเบี่ยงและกลุ่มปฏิเสธ ต้องรีบดำเนินการหรือหาแนวทางแก้ไขปัญหา พื้นที่ตำบลลิปะสะโง อาจมีแนวโน้มของการเกิดโรคที่สามารถป้องกันได้ด้วยวัคซีน ดังนั้นทางรพ.สต.ลิปะสะโง ได้เห็นถึงความสำคัญของสุขภาพเด็กด้านการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค จึงได้จัดทำโครงการดังกล่าวเพื่อแก้ไขปัญหาสุขภาพเด็กและการเข้าถึงบริการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันต่อโรคระบาดในชุมชนให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด