กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

มะเร็งปากมดลูกเป็นมะเร็งที่พบเป็นอันดับ 2 ของมะเร็งในสตรีทั่วโลก รองลงมาจากมะเร็งเต้านม สำหรับในประเทศไทยมะเร็งปากมดลูก เป็นมะเร็งที่พบมากที่สุดในมะเร็งของสตรีไทยสถานการณ์ของโรคมะเร็งปากมดลูกในประเทศไทย ซึ่งขณะนี้เป็นมะเร็งลำดับที่ 5 ที่พบได้มากในผู้หญิงไทย แต่ละปีจะพบผู้ป่วยราว 5,000 ราย เสียชีวิตประมาณ 3,000 ราย พบมากในผู้หญิงที่อายุ 40 ปีขึ้นไปจนถึง 60 ปี เนื่องจากธรรมชาติของโรคมะเร็งปากมดลูก เกิดจากการติดเชื้อไวรัสเอชพีวี (HPV) ที่มักจะได้รับเชื้อเข้าสู่ร่างกายตั้งแต่ช่วงวัยเจริญพันธุ์ที่เริ่มมีเพศสัมพันธ์ ปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ เป็นเพียงปัจจัยส่งเสริมทำให้ปากมดลูกมีโอกาสติดเชื้อ HPV ได้มากขึ้นหรือง่ายขึ้น เช่น การมีคู่นอนหลายคน การมีเพศสัมพันธ์เมื่ออายุน้อย หรือการตั้งครรภ์เมื่ออายุน้อย หากตรวจพบตั้งแต่อยู่ในระยะเริ่มแรก หรือระยะก่อนเป็นมะเร็ง แต่ปัญหาสำคัญคือ คนไทยร้อยละ 50 มักไปพบแพทย์ขณะที่โรคลุกลามแล้ว ซึ่งยากต่อการรักษาให้หาย ผู้ป่วยมักเสียชีวิต รวมทั้งเสียค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลจำนวนมาก ดังนั้น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลทุ่งนเรนทร์จึงเห็นความสำคัญของการป้องกันการเกิดโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมโดยการตรวจคัดกรองค้นหามะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมในสตรีเป้าหมายกลุ่มอายุ 30-70 ปี
จากการดำเนินงานตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลทุ่งนเรนทร์ ปี 2565-2567 พบว่าได้รับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกรวม 178 ราย คิดเป็นร้อยละ 29.28 พบผู้ป่วยที่มีผลตรวจพบเชื้อ HPV ได้รับการส่งต่อไปตรวจซ้ำที่โรงพยาบาลปัตตานีผลปกติ จำนวน 7 ราย ไม่พบผู้ป่วยรายใหม่ การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมจำนวน 764 ราย มีอาการผิดปกติและได้รับการส่งต่อโรงพยาบาลปัตตานี จำนวน 1 ราย รอยืนยันผล โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลทุ่งนเรนทร์ เห็นความสำคัญในการป้องกันมากกว่าการรักษาโรค โดยเฉพาะการตรวจคัดกรองค้นหาโรคระยะเริ่มแรกในสตรีกลุ่มเป้าหมาย ซึ่งเป็นวิธีหนึ่งที่สามารถลดอัตราอุบัติการณ์รายใหม่ได้โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลทุ่งนเรนทร์ จึงได้จัดทำโครงการผู้หญิงยุคใหม่รู้ทันภัยมะเร็งเต้านมและมะเร็งปากมดลูก รพ.สต.ทุ่งนเรนทร์ ปีงบประมาณ 2568 ขึ้น โดยเน้นการให้ความรู้ความเข้าใจเรื่องโรคมะเร็งเต้านมและตรวจคัดกรองหา Cell มะเร็งปากมดลูก