กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ปัญหาด้านทันตสุขภาพเป็นปัญหาที่พบมากในนักเรียนประถมศึกษาเมื่อเทียบกับโรคอื่นๆทีพบในกลุ่มวัยเดียวกันและปัญหาทันตสุขภาพนั้นนอกจากจะมีผลเสียโดยตรงต่อสุขภาพช่องปากเด็กแล้วยังมีผลต่อการเรียนและพัฒนาการของเด็กด้วย นักเรียนประถมศึกษาอยู่ในช่วงอายุ 6-12 ปี ซึ่งเป็นวัยที่มีฟันแท้ขึ้นใหม่ๆ ลักษณะรูปร่างฟันมีหลุมร่องฟันลึก ทำให้เด็กมีฟันผุได้ง่าย นอกจากอุปนิสัยของเด็กที่ชอบรับประทานหวาน ตลอดจนจนมีข้อจำกัดในเรื่องความสามารถในการดูแลช่องปากด้วยตนเอง ล้วนเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดฟันผุและโรคในช่องปากได้ง่าย หากไม่ได้รับการดูแลเอาใจใส่ที่ดีพอ โรคในช่องปากเป็นโรคที่สามารถป้องกันได้และสามารถทำได้อย่างมีประสิทธิภาพ หากได้รับ การเริ่มต้น ส่งเสริมตั่งแต่วัยเด็ก การฝึกฝนให้เด็กมีทันตสุขนิสัยที่ดีและส่งเสริมและป้องกันรวมทั้งการบำบัดรักษาในระยะเริ่มแรก ของการเป็นโรคจะช่วยป้องกันฟันผุและควบคุมโรคในช่องปากของตนเองได้
จากการตรวจสภาวะช่องปากของนักเรียนชั้น ป 1-6ปี 2567 พบว่าเด็กนักเรียนทั้งหมด 680 คน มีฟันแท้ผุ 256 คน คิดเป็นร้อยละ 37.64มีเหงือกอักเสบ 57 คน คิดเป็นร้อยละ 8.38นักเรียนชั้น ป.1 -3 อัตราการเกิดฟันผุ น้อยกว่าช่วงชั้น ป.4 -6 เนื่องจากช่วงชั้นป1.-3 ทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพบ้านลีมาปูโร๊ะ ได้ทำการเคลือบหลุมร่องฟันในฟันกรามแท้ซี่แรกให้กับเด็กนักเรียนทุกรายที่มีฟันแท้ขึ้นตั่งแต่ ป.1และในช่วงชั้น ป4. เป็นช่วงที่มีการพลัดเปลี่ยนฟันแท้ ทำให้การดูแลในช่วงดังกล่าวลดน้อยลง จึงจำเป็นต้องเน้นการส่งเสริม ป้องกัน การเกิดฟันผุ โดยเน้นการแปรงฟันที่ถูกวิธี และให้เด็กเข้าถึงฟลูออไรด์เพื่อลดโรคฟันผุ
การดำเนินโครงการส่งเสริมทันตสุขภาพ ในโรงเรียนประถมศึกษาในเขตรับผิดชอบของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพบ้านลีมาปูโร๊ะ ได้ดำเนินการเป็นประจำทุกปี โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อดำเนินการด้านการส่งเสริม ป้องกัน และ รักษา สุขภาพช่องปากของนักเรียน และมีการปรับกิจกรรมดำเนินการเพื่อให้สอดคล้องกับปัญหาที่เกิดขึ้น การดำเนินการจำเป็นต้องได้รับความร่วมมือ จากครู นักเรียน และผู้ปกครอง เพื่อส่งเสริมและสนับสนุน ให้มีการแปรงฟันที่ถูกวิธีและสมำ่เสมอทั้งที่บ้านและทีโรงเรียน ควบคู่ไปกับให้บริการรักษาทันตกรรมตามความเหมาะสม
นอกจากนี้ทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพบ้านลีมาปูโร๊ะ ได้ดำเนินกิจกรรมส่งเสริม ป้องกัน รักษา ในทุกกลุ่มวัยแล้วนั้น กลุ่มที่พบปัญหาทันตสุขภาพลำดับรองจากนักเรียนในโรงเรียนประถมศึกษา คือ กลุ่มเด็กก่อนวัยเรียนช่วงอายุ 3-5 ปี เป็นช่วงวัยที่ฟันนำ้นมของเด็กขึ้น ครบ 20 ซี่ เด็กส่วนใหญ่จะมีฟันน้ำนมผุ จากการตรวจฟันและตรวจสภาวะสุขภาพในเด็กปฐมวัยปี 2567 ในศูณย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านซีเย๊าะ โรงเรียนบ้านบาโงยซิแน และโรงเรียนบ้านซีเยาะ พบว่า เด็กปฐมวัยร้อยละ 60 ของเด็กนักเรียนทั้งหมด มีฟันน้ำนมผุ ทั้งนี้อาจจะส่งผลมาการพฤติกรรมการแปรงฟันของเด็ก การรับประทานอาหารที่ไม่มีประโยชน์ ความตระหนักในการดูแลสุขภาพช่องปากและฟันของผู้ปกครอง /ผู้ดูแล ที่บ้าน ดังนั้นจึงมีความจำเป็นต้องดูแลสุขภาพช่องปากและฟัน เพื่อให้เด็กรักการแปรงฟัน ให้เด็กมีทักษะในการแปรงฟัน โดยส่งเสริมให้เด็กมีนิสัยรักการแปรงฟันเพื่อเป็นพื้นฐาน ป้องกันไม่ให้ฟันแท้ผุ