กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

เด็กปฐมวัย (อายุ 0–5 ปี) เป็นช่วงสำคัญของการวางรากฐานชีวิต ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการดูแลอย่างเหมาะสมในทุกด้าน ทั้งพัฒนาการ โภชนาการ สุขภาพช่องปาก และการได้รับวัคซีนอย่างครบถ้วน อย่างไรก็ตาม ข้อมูลจากหลายหน่วยงานพบว่า เด็กไทยยังประสบปัญหาด้านสุขภาพหลายประการ เช่น
•เด็กไทยกว่า 30% มีพัฒนาการล่าช้า (ข้อมูลจากกรมอนามัย ปี 2566)
•เด็กปฐมวัยไทยมีปัญหาโภชนาการทั้ง ภาวะเตี้ย (10.3%) และผอม (5.5%) (รายงานภาวะโภชนาการเด็ก ป.2 โดย สสส. และมหาวิทยาลัยมหิดล ปี 2566)
•เด็กไทยอายุ 3 ปีขึ้นไป กว่า 50% มีฟันผุ และไม่เคยได้รับการแปรงฟันโดยผู้ใหญ่ (กรมอนามัย, ปี 2565)
•เด็กบางกลุ่มยังไม่ได้รับวัคซีนตามเกณฑ์ครบถ้วน โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยง เช่น เด็กต่างด้าว หรือในพื้นที่ห่างไกล (รายงานระบบเฝ้าระวัง EPI, กระทรวงสาธารณสุข)
จากสถานการณ์ดังกล่าว จึงจำเป็นต้องส่งเสริมความรู้ ทักษะ และความตระหนักของผู้ปกครองหรือผู้ดูแลเด็กในการดูแลสุขภาพเด็กปฐมวัยแบบองค์รวมผ่านแนวคิด “4D” ได้แก่ Development (พัฒนาการ)Diet (โภชนาการ)Dental (สุขภาพช่องปาก) และDisease prevention (การป้องกันโรค/วัคซีน)

จากสถานการณ์เด็กปฐมวัยในพื้นที่ตำบลลำใหม่ ในปี 2566 และ ปี 2567 ที่ผ่านมาพบว่าเด็กปฐมวัยได้รับการคัดกรองและสมวัย
ครั้งแรก ร้อยละ 70.08และร้อยละ 68.09สงสัยพัฒนาการล่าช้า ร้อยละ 26.45 และร้อยละ 28.08 ด้านโภชนาการมีภาวะสูงดีสมส่วนร้อยละ 62.07 และร้อยละ 50.81 ตามลำดับ ซึ่งเด็กปฐมวัยเป็นช่วงที่มีการเจริญเติบโตที่รวดเร็ว การได้รับสารอาหารที่ไม่เพียงพอจะมีผลกระทบต่อเด็กได้ ในด้านการดูแลสุขภาพช่องปาก เด็กอายุ 0-3 ปีได้รับการตรวจสุขภาพช่องปากในปี 2566 จำนวน 57 ราย พบฟันผุ 9 ราย (15.79) และในปี 2567 ได้รับการตรวจ 43 ราย พบฟันผุ 2 ราย (4.65) จะเห็นได้ว่าเด็กที่เข้ามารับบริการตรวจสุขภาพช่องปากลดลง จากผลการปฏิบัติงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค ในเขตรับผิดชอบของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลลำใหม่ อำเภอเมือง จังหวัดยะลา ปีงบประมาณ 2567 ที่ผ่านมาพบว่าเด็กอายุครบ 1 ปี มีความครอบคลุมของการได้รับวัคซีน 72.31 % เด็กอายุครบ 2 ปีมีความครอบคลุมของการได้รับวัคซีน 83.78 %เด็กอายุครบ 3 ปี มีความครอบคลุมของการได้รับวัคซีน 83.67 % และเด็กอายุครบ 5 ปี มีความครอบคลุมของการได้รับวัคซีน 76.47 % ซึ่งต่ำกว่ามาตรฐานที่กำหนด ฉะนั้นเพื่อให้การดำเนินงานครอบคลุมจึงจำเป็นต้องดำเนินการเร่งรัด ติดตาม ค้นหาเด็กตามกลุ่มเป้าหมายให้มารับการฉีดวัคซีนทุกคนเพื่อการป้องกันโรคที่อาจจะเกิดขึ้นกับประชากรกลุ่มอายุ 0-5 ปี ในอนาคตต่อไป