กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

มะเร็งปากมดลูกเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ของผู้หญิงไทย และทั่วโลก จากข้อมูลขององค์การอนามัยโลก (WHO)ปี 2023 ระบุว่า มีผู้หญิงเสียชีวิตจากมะเร็งปากมดลูกราว 342,000 คนต่อปีทั่วโลก และเป็นโรคที่สามารถป้องกันและรักษาได้หากตรวจพบตั้งแต่ระยะเริ่มต้น
ในประเทศไทย จากรายงานของสถาบันมะเร็งแห่งชาติ (ปี 2565) พบว่า มะเร็งปากมดลูกเป็นมะเร็งที่พบมากเป็นอันดับ 2ในสตรีไทย รองจากมะเร็งเต้านม โดยมีอัตราการเกิดโรคใหม่ประมาณ 7,500 รายต่อปี และมีผู้เสียชีวิตราว 2,000 รายต่อปี

การตรวจคัดกรองด้วยวิธี Pap Smear หรือ HPV DNA Test สามารถช่วยลดอัตราการเกิดโรคและการเสียชีวิตจากมะเร็งปากมดลูกได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดังนั้น การส่งเสริมให้สตรีอายุ 30 ปีขึ้นไป ซึ่งเป็นกลุ่มเสี่ยงสำคัญ เข้ารับการอบรมความรู้และตรวจคัดกรองอย่างสม่ำเสมอ จึงเป็นกลยุทธ์สำคัญในการควบคุมโรคนี้ในระดับชุมชน

จากการสรุปผลการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก ปีงบประมาณ 2567 ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลลำใหม่ พบว่าสตรีกลุ่มเป้าหมายดังกล่าวได้รับการตรวจคัดกรองเพียง 138 ราย คิดเป็นร้อยละ 13.43 จากประชากรกลุ่มเป้าหมายทั้งหมดจำนวน 1,027 คน ซึ่งยังไม่ผ่านเกณฑ์ชี้วัดตามยุทธศาสตร์จังหวัดยะลา ปี 2568 สาเหตุส่วนใหญ่มาจากกลุ่มเป้าหมายบางส่วนที่ไม่เข้ารับบริการไม่กล้ามาตรวจ,กลัวเจ็บและบางส่วนยังไม่เห็นความสำคัญของการตรวจมะเร็งปากมดลูกและปัจจุบันนี้ตรวจคัดกรองด้วยวิธี HPV DNA Test ซึ่งผู้รับบริการเป็นผู้ตรวจด้วยตนเอง จึงช่วยลดความเขินอายได้ ด้วยเหตุนี้ โครงการ สตรีลำใหม่ใส่ใจสุขภาพ ตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก จึงจัดขึ้นเพื่อส่งเสริมให้ผู้หญิงมีความรู้ ความตระหนัก และเข้าถึงบริการตรวจคัดกรองได้อย่างสะดวกและต่อเนื่อง อันจะนำไปสู่การลดอัตราการป่วยและเสียชีวิตจากมะเร็งปากมดลูกในอนาคต