กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ปัจจุบันประเทศไทยกำลังเผชิญกับปัญหาโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (Non-Communicable Diseases: NCDs) ซึ่งนับวันยิ่งทวีความรุนแรงและส่งผลกระทบในวงกว้าง โดยเฉพาะโรคเบาหวาน (Diabetes Mellitus: DM) ที่นับเป็นโรคสำคัญลำดับต้น ๆ ของประเทศ จากสถิติของกระทรวงสาธารณสุข พบว่าผู้ป่วยโรคเบาหวานมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในกลุ่มประชาชนวัยทำงานและผู้สูงอายุ โรคเบาหวานเป็นภัยเงียบที่ไม่แสดงอาการในระยะแรก แต่สามารถส่งผลกระทบต่อสุขภาพในระยะยาว ทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนร้ายแรง เช่น โรคหลอดเลือดสมอง โรคหัวใจ โรคไตวายเรื้อรัง แผลเรื้อรังที่หายยาก และการสูญเสียอวัยวะบางส่วน ซึ่งล้วนส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยและครอบครัว อีกทั้งยังเป็นภาระด้านงบประมาณของระบบบริการสุขภาพของประเทศอย่างมีนัยสำคัญ
จากข้อมูลประชากรในปี พ.ศ. 2568 พบว่า พื้นที่หมู่ที่ 1 บ้านควนเมา มีประชาชนอายุ 35 ปีขึ้นไป จำนวน 216 คน โดยในปี พ.ศ. 2567 มีผู้เข้ารับการคัดกรองโรคเบาหวาน จำนวน 190 คน ผลการคัดกรองโรคเบาหวาน พบว่าอยู่ในเกณฑ์ปกติ 80 คน คิดเป็นร้อยละ 42.11 กลุ่มเสี่ยงสูง จำนวน 100 คน คิดเป็นร้อยละ 52.63 และกลุ่มที่สงสัยว่าเป็นรายใหม่จำนวน 10 คน คิดเป็นร้อยละ 5.26 ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่ามีประชาชนจำนวนหนึ่งที่ยังตกอยู่ในกลุ่มเสี่ยงและกลุ่มที่ต้องเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด หากไม่มีมาตรการควบคุมและป้องกันที่ต่อเนื่องและเป็นระบบ อาจนำไปสู่การเพิ่มจำนวนผู้ป่วยเบาหวานในอนาคต และสร้างภาระด้านสุขภาพเพิ่มขึ้น
ที่ผ่านมา การดำเนินงานด้านการคัดกรองโรคเบาหวานในพื้นที่หมู่ที่ 1 บ้านควนเมา ได้รับความร่วมมือจากอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) จำนวน 11 คน ซึ่งปฏิบัติหน้าที่ในการตรวจคัดกรองและส่งเสริมความรู้ด้านสุขภาพให้แก่ประชาชน โดยใช้อุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ยืมมาจากโรงพยาบาลรัษฎา อย่างไรก็ตาม อุปกรณ์ที่มีอยู่นั้นยังไม่เพียงพอสำหรับให้บริการประชาชนอย่างครอบคลุมและต่อเนื่อง ส่งผลให้ไม่สามารถตรวจคัดกรองประชาชนกลุ่มเป้าหมายได้ครบถ้วน และอาจทำให้ผู้ป่วยในกลุ่มเสี่ยงสูงไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม
จากสถานการณ์ปัญหาดังกล่าว อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน หมู่ที่ 1 บ้านควนเมา จึงได้จัดทำโครงการ “ควบคุมและป้องกันโรคเบาหวาน หมู่ที่ 1 บ้านควนเมา” เพื่อให้ประชาชนอายุ 35 ปีขึ้นไปในพื้นที่ได้รับการตรวจคัดกรองอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง ประชาชนกลุ่มเสี่ยงได้รับการตรวจซ้ำทุก 6 เดือน และประชาชนกลุ่มเสี่ยงสูงได้รับการติดตามตรวจน้ำตาลทุก 7 วันอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ ยังมุ่งเน้นการพัฒนาศักยภาพของ อสม. ในการให้ความรู้และส่งเสริมสุขภาพแก่ประชาชนอย่างถูกต้องและต่อเนื่อง ตลอดจนการจัดหาเครื่องมือทางการแพทย์ที่เพียงพอ เหมาะสม และมีคุณภาพ เพื่อให้สามารถดำเนินกิจกรรมได้อย่างมีประสิทธิภาพและครอบคลุมประชาชนกลุ่มเป้าหมายทุกคน