กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

การเฝ้าระวังโรคพิษสุนัขบ้า เป็นหนึ่งในโครงการพระราชดำริภายใต้โครงการสัตว์ปลอดโรค คนปลอดภัยจากโรคพิษสุนัขบ้า ตามพระราชปณิธานของศาสตราจารย์ดร.สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์อัครราชกุมารีกรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี
และอยู่ในแผนกำจัดโรคพิษสุนัขบ้าขององค์การอนามัยโลกที่มีเป้าหมายกำจัดโรคพิษสุนัขบ้าให้หมดสิ้นภายในปีค.ศ. 2030 โดยโรคพิษสุนัขบ้าเป็นโรคติดต่อจากสัตว์สู่คน เกิดจากเชื้อไวรัส Rabies พาหะนำโรคที่สำคัญในประเทศไทย คือ สุนัข พบได้ประมาณร้อยละ 95
แมว ประมาณร้อยละ 4 สัตว์เลี้ยงพวกโค กระบือ สุกร ม้า และสัตว์ป่าที่เลี้ยงลูกด้วยนม ประมาณร้อยละ 1 โรคนี้ติดต่อผ่าทางน้ำลายของสัตว์พาหะนำโรคที่ติดเชื้อจากการถูกสัตว์กัด ข่วนหรือเลียบริเวณที่มีบาดแผล หรือเยื่อเมือกต่าง ๆ ระยะฟักตัว โดยทั่วไปอยู่ระหว่าง 2–3 เดือนสั้นที่สุด 7 วัน และนานที่สุด3 ปี โดยมีค่า Reproductive Number (R0) หรือค่าเฉลี่ยที่ผู้ป่วย 1 คนจะแพร่เชื้อให้ผู้อื่นในกลุ่มประชากรที่มีความไวต่อการรับเชื้ออยู่ระหว่าง 1–2 คน (7) อาการของผู้ติดเชื้อพิษสุนัขบ้าในระยะแรกอาจแสดงอาการไม่ชัดเจนแต่เมื่อเชื้อไวรัสเข้าสู่
ระบบประสาทส่วนกลางจะเริ่มมีอาการผิดปกติทางระบบประสาทเฉียบพลัน เช่น ไข้ปวดศีรษะ เจ็บเสียวบริเวณแผล กระสับกระส่าย กลัวแสง กลัวลม กลืนลำบากโดยเฉพาะอย่างยิ่ง เมื่อดื่มน้ำ บางรายแสดงอาการซึม กล้ามเนื้อแขนขา ใบหน้า อ่อนแรงเป็นอัมพาตและระยะสุดท้ายผู้ป่วยจะมีอาการรุนแรงขึ้น จนกระทั่งหมดสติและเสียชีวิตเนื่องจากภาวะระบบทางเดินหายใจล้มเหลว หากไม่ได้รับการรักษา และฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าอย่างทันท่วงทีทั้งนี้โรคพิษสุนัขบ้ามีอัตราป่วยตายอยู่ที่ร้อยละ 100นายแพทย์เฉลิมพล โอสถพรมมา ผู้อำนวยการสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 จังหวัดสงขลา กล่าวถึงสถานการณ์โรคพิษสุนัขบ้า จากระบบรายงานเฝ้าระวังโรค 506 ปีพ.ศ. 2561 - 2566 ประเทศไทยพบผู้ป่วย 34 ราย (ปี 2566 พบ 5 ราย) เสียชีวิตทั้ง 34 ราย สำหรับเขตสุขภาพที่ 12 ข้อมูลปี 2561 - 2566 พบผู้ป่วย 6 ราย (ปี 2566 พบ 1 ราย)เสียชีวิตทั้ง 6 ราย เป็นเพศชายทั้งหมด อายุระหว่าง 16 - 65 ปี โดยมีประวัติโดนสุนัขของตนเองและสุนัขไม่มีเจ้าของกัด ผู้เสียชีวิตไม่ฉีดวัคซีนหลังโดนสุนัขกัด และข้อมูลจากนายสัตวแพทย์สมชวน รัตนมังคลานนท์ อธิบดีกรมปศุสัตว์ เปิดเผยถึงสถานการณ์โรคพิษสุนัขบ้า ประจำวันที่ 16 กันยายน 2567 ว่ามีการส่งตัวอย่างส่งตรวจสะสมปี 2567 จำนวน 4615 ตัวอย่าง ผลบวกสะสมจำนวน 225 ตัวอย่าง ชนิดสัตว์ที่เกิดโรค แบ่งเป็นสุนัข 193 โค 21 แมว 7 กระบือ 4 โดยมีพื้นที่ที่พบการเกิดโรค 10 จังหวัด 16 จุด ได้แก่ จังหวัดชลบุรี นครนายก บุรีรัมย์ สุรินทร์ อุบลราชธานี ศรีสะเกษ เชียงราย อุตรดิตถ์ พัทลุง และสงขลา
ดังนั้นเพื่อเป็นการส่งเสริมการป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า กองสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลเมืองสุไหงโก-ลกได้เล็งเห็นความสำคัญของการดำเนินงานอบรมและรณรงค์ให้ความรู้ให้แก่นักเรียนและเยาวชนในพื้นที่ ในเรื่องการป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ซึ่งเป็นกิจกรรมที่สามารถกระตุ้นให้นักเรียนที่มีสุนัข แมว และสัตว์เลี้ยงที่เลี้ยงลูกด้วยนม ที่มีอยู่ในความดูแล หันมาตระหนักถึงปัญหาของโรคดังกล่าว รวมทั้งส่งเสริมให้นักเรียนลดความเสี่ยงของการถูกสุนัข แมวและสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่สงสัยหรือเป็นโรคพิษสุนัขบ้ากัดและป้องกันไม่ให้มีผู้เสียชีวิตด้วยโรคนี้และมีความรู้ ทัศนคติและการปฏิบัติที่ถูกต้องเกี่ยวกับโรคพิษสุนัขบ้าต่อไป ด้วยเหตุนี้ กองสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลเมืองสุไหงโก-ลกจึงกำหนดจัดกิจกรรมโครงการรักน้องๆห่างไกลโรคพิษสุนัขบ้า ประจำปี 2568 นี้ขึ้น