กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ปัญหายาเสพติดเป็นปัญหาสำคัญของประเทศที่ส่งผลกระทบต่อสังคมในหลายมิติ ทั้งด้านสุขภาพ เศรษฐกิจ ความมั่นคง และคุณภาพชีวิตของประชาชน โดยเฉพาะในกลุ่มเยาวชนซึ่งเป็นกำลังสำคัญของชาติ จากรายงานสถานการณ์ยาเสพติดปี พ.ศ. 2568 พบว่ายังมีแนวโน้มของการแพร่ระบาดเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะสารเสพติดประเภท ยาบ้า และกัญชา ซึ่งมีการใช้ในเชิงสันทนาการมากขึ้นในกลุ่มวัยรุ่น ขณะเดียวกันยังพบการใช้สารเสพติดหลายชนิดร่วมกัน (Poly-drug use) และปัญหาด้านสุขภาพจิตจากการใช้ยาเสพติดเพิ่มสูงขึ้น ปัญหาการใช้สารเสพติดยังคงเป็นปัญหาสำคัญของประเทศที่ส่งผลกระทบต่อทั้งบุคคล ครอบครัว ชุมชน และสังคมโดยรวม แม้ภาครัฐและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะมีการดำเนินงานด้านการป้องกัน ปราบปราม และบำบัดฟื้นฟูมาอย่างต่อเนื่องแต่สถานการณ์ในปี พ.ศ. 2568 ยังคงมีแนวโน้มที่ต้องเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด
ข้อมูลจากสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) ระบุว่าในปี 2568 ประเทศไทยมีผู้ใช้สารเสพติดประมาณ 1.9 ล้านคน โดยในจำนวนนี้กว่า 220,000 คน มีปัญหาด้านสุขภาพจิตร่วมด้วย ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความรุนแรงของผลกระทบทางสุขภาพกายและใจจากการใช้สารเสพติด นอกจากนี้ สถิติการบำบัดรักษาผู้ติดยาในปีเดียวกันมีจำนวนมากกว่า 25,000 คน ที่เข้าสู่กระบวนการฟื้นฟู ขณะที่การปราบปรามสามารถจับกุมผู้ค้ายาเสพติดได้กว่า 5,000 ราย พร้อมของกลางยาบ้ากว่า 53 ล้านเม็ด (ศูนย์อำนวยการป้องกันและปราบปรามยาเสพติดแห่งชาติ, 2568)
จากสถานการณ์ดังกล่าวจะเห็นได้ว่า ปัญหายาเสพติดยังคงเป็นภัยคุกคามต่อเยาวชนไทย ซึ่งเป็นกลุ่มเป้าหมายที่มีความเสี่ยงสูงต่อการเริ่มต้นใช้สารเสพติดจากปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และการเข้าถึงข้อมูลในโลกออนไลน์ ดังนั้น การเสริมสร้างภูมิคุ้มกันทางจิตใจและการสร้างค่านิยมที่ถูกต้องจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชน ลดการใช้ยาเสพติด และส่งเสริมสุขภาพจิตที่ดีของประชากรในพื้นที่ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านสร้างถ่อจึงได้จัดทำโครงการอบรมแกนนำรณรงค์แก้ไขปัญหายาเสพติด To be number one โดยเน้นการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดอย่างครบวงจร รวมถึงการส่งเสริมทักษะชีวิต การสร้างเครือข่ายชุมชนที่ปลอดภัยและการฟื้นฟูสุขภาพจิตของผู้ที่ได้รับผลกระทบ โดยใช้แนวทางเชิงบูรณาการที่สอดคล้องกับบริบทของพื้นที่
โครงการนี้คาดหวังว่าจะช่วยลดจำนวนผู้ใช้ยาเสพติดรายใหม่ เพิ่มความตระหนักรู้และความรู้เกี่ยวกับพิษภัยของยาเสพติดให้กับเยาวชนแกนนำและสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนในการป้องกันปัญหายาเสพติดอย่างยั่งยืน