กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ด้วยสถานการณ์การเสียชีวิตในช่วงปิดเทอมฤดูร้อน ปี 2567 พบเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี จมน้ำเสียชีวิตถึง 173 ราย เฉลี่ยวันละเกือบ 2 ราย มากสุดในเดือนมีนาคม รองลงมา คือ เมษายน และพฤษภาคม ส่วนใหญ่อายุ 10 - 14 ปี รองลงมา อายุ 5 - 9 ปี และอายุ 0 - 4 ปี เพศชายจมน้ำสูงกว่าเพศหญิงถึง 2.8 เท่าตัว พบเสียชีวิตมากสุดที่ นครราชสีมา รองลงมา คือ ปัตตานี ศรีสะเกษและอุดรธานี โดยกว่า 72% เป็นแหล่งน้ำเพื่อการเกษตรและแหล่งน้ำตามธรรมชาติ (บ่อขุด/ สระน้ำ/ คลอง/ แม่น้ำ) สาเหตุเกิดจากการไปเล่นน้ำมากที่สุด 72.3%
ปัจจัยเสี่ยงสำคัญ คือ เด็กขาดการดูแลและขาดความรู้เรื่องแหล่งน้ำเสี่ยง ซึ่งพบว่าขณะเกิดเหตุมากกว่าครึ่งอยู่กับเพื่อนและเกือบทั้งหมดไม่สวมเสื้อชูชีพและไม่มีทักษะการว่ายน้ำเพื่อเอาชีวิตรอด โดยภายหลังจมน้ำเด็กจะเสียชีวิต ถึงร้อยละ 65.1
จำนวนการจมน้ำเสียชีวิต 173 ราย ถือว่าสูง และชี้ว่าแม้จะมีมาตรการป้องกันอยู่ แต่ยังมี “ช่องว่าง” ในการดูแลเด็กช่วงเล่นน้ำ โดยเฉพาะช่วงปิดเทอม การเน้นการดูแลเด็กโดยผู้ปกครองใกล้ชิด สำคัญมาก โดยเฉพาะเด็กเล็ก ต้องอยู่ในระยะที่ “คว้าถึง” และไม่ปล่อยให้เล่นน้ำโดยไม่มีผู้ดูแล ต้องเร่งสอนเด็ก-เยาวชนให้รู้ “กฎความปลอดภัยทางน้ำ” เช่น “ไม่ลงเล่นน้ำเองหากไม่มั่นใจ” หรือ “ต้องมีผู้ใหญ่ดูแล” และแหล่งน้ำที่ไม่มีมาตรการความปลอดภัยต้องเลี่ยง ต้องมีการเสริมมาตรการ “แหล่งน้ำตามธรรมชาติและเพื่อการเกษตร” เพราะพบว่าเป็นแหล่งเสี่ยงสูง เช่น ทำรั้ว/ป้ายเตือน/ไม่ปล่อยเด็กเข้า-เล่นโดยไม่มีการควบคุม การสวมเสื้อชูชีพหรืออุปกรณ์ช่วยชีวิตในขณะเล่นน้ำเป็นอีกทางหนึ่งที่ควรส่งเสริม รวมถึงส่งเสริมทักษะการว่ายน้ำเพื่อเอาชีวิตรอด
ทั้งนี้ในตำบลท่าธงเป็นชุมชนที่แหล่งน้ำหลายจุด มีแม่น้ำสำคัญ คือแม่น้ำสายบุรี อยู่ในพื้นที่ ม.2 บ้านจะรังตาดง ม.3 บ้านพรุ ม.4 ผฝายทดน้ำ ม.5 บ้านเกาะ และม.7 บ้านเจาะกาแต และมีแหล่งน้ำจืดขนาดใหญ่เป็นพรุ ในพื้นที่ ม.1 บ้านโต๊ะพร่าน ติดต่อกับอำเภอทุ่งยางแดง และแหล่งน้ำคลอง อื่นๆ ในพื้นที่ โดยข้อมูลในปี 2560 มีเด็กเสียชีวิตจากการจมน้ำจำนวน 1 ราย และปัจจุบันมีเด็กที่อายุต่ำกว่า 15 ปี ว่ายน้ำเป็น ร้อยละ 20 และ อีก ร้อยละ 80 ว่ายน้ำไม่เป็นเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุจมน้ำ/ตกน้ำ หากเด็กสามารถว่ายน้ำเพื่อเอาชีวิตรอดได้จะช่วยป้องกันการจมน้ำได้มากกว่าเด็กที่ไม่สามารถว่ายน้ำได้ถึง 4 เท่าตัว
ดังนั้นการฝึกทักษะความปลอดภัยทางน้ำให้แก่เด็กจึงจำเป็นอย่างยิ่ง ทั้งนี้เพื่อความปลอดภัยและป้องกันเด็กจากอุบัติเหตุการจมน้ำที่อาจส่งผลต่อความรุนแรงของโรคได้