กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

เด็กปฐมวัยเป็นช่วงวัยที่กำลังเจริญเติบโต จำเป็นต้องได้รับการดูแลด้านสุขภาพอย่างรอบด้าน ทั้งสุขภาพช่องปาก โภชนาการ และสุขอนามัยส่วนบุคคล เช่น การป้องกันเหา ซึ่งเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในศูนย์พัฒนา เด็กเล็ก การส่งเสริมความรู้เรื่องการดูแลสุขภาพช่องปาก โภชนาการที่ถูกต้อง และการดูแลสุขอนามัยในเด็กปฐมวัยให้กับครู ผู้ดูแลเด็ก และผู้ปกครองจึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้ทุกฝ่ายร่วมกันดูแลสุขภาพอนามัยและการบริโภคอาหารอย่างเหมาะสม
เด็กปฐมวัย มีปัญหาโรคฟันน้ำนมผุ ปัญหาโรคฟันน้ำนมผุส่วนใหญ่เกิดจากการปล่อยปละละเลยของผู้ปกครอง ไม่เอาใจใส่การดูแลรักษาความสะอาดในช่องปากของบุตรหลาน การไม่แปรงฟันหรือการแปรงฟันไม่ถูกวิธี การบริโภคอาหารหวาน ขนมขบเคี้ยว ลูกอมเป็นประจำมีผลเสียต่อสุขภาพเด็กทำให้รับประทานอาหารไม่ได้เกิดภาวะทุพโภชนาการซึ่งการรับประทานอาหารที่ถูกต้อง เหมาะสม และเพียงพอจะทำให้มีโภชนาการที่ดีและนำไปสู่การมีสุขภาพดี ในทางตรงกันข้ามหากกินอาหารที่ไม่มีประโยชน์ ไม่เพียงพอจะทำให้ขาดสารอาหารหรือถ้ากินอาหารมากเกินไป ก็จะทำให้เป็นโรคอ้วนหรือโภชนาการเกิน "โภชนาการ" จึงเป็นเรื่องของการกินอาหารที่ร่างกายเรานำสารอาหารจากอาหารไปใช้ประโยชน์ และดำรงชีวิตอยู่ได้อย่างเป็นสุข อาหารและโภชนาการเป็นพื้นฐานที่สำคัญยิ่งต่อสุขภาพ โดยเฉพาะในเด็กวัยก่อนเรียนซึ่งเป็นวัยรากฐานของการพัฒนาการ การเจริญเติบโตทั้งร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม สติปัญญา ปัญหาโภชนาการที่พบบ่อยในเด็กวัยนี้คือ ภาวะการเจริญเติบโตที่ไม่สมวัย จากโรคขาดสารอาหาร ภาวะโภชนาการเกิน การขาดสารไอโอดีน ภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กโดยมีสาเหตุสำคัญจากพฤติกรรมการเลี้ยงดูที่ไม่เหมาะสม
การดูแลความสะอาดของร่างกายในเด็กวัยปฐมวัยเป็นสิ่งสำคัญโดยเฉพาะอย่างยิ่งความสะอาดบริเวณบนหนังศีรษะ ทั้งนี้โรคที่เกิดขึ้นกับหนังศีรษะที่พบบ่อยมากในกลุ่มเด็กปฐมวัยจนถึงนักเรียนประถมศึกษา โดยเฉพาะนักเรียนหญิงที่ติดเหา ซึ่งโรคเหานับเป็นโรคที่น่ารังเกียจ สำหรับคนทั่วไป นอกจากก่อให้เกิดความรำคาญกับผู้ที่เป็น เนื่องจากมีอาการคันศีรษะแล้วยังทำให้เสียสมาธิในการเรียน เสียบุคลิกภาพ และยังเป็นพาหะนำไปติดผู้อื่นต่อไป ซึ่งวิธีในการรักษาเหา จะต้องทำการรักษาผู้ที่เป็นเหาที่อยู่ใกล้ชิดควบคู่กันไป โดยต้องทำการควบคุมไม่ให้เหาแพร่กระจาย และป้องกันไม่ให้เกิดการติดเหาซ้ำ
ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กสายหมอได้เล็งเห็นความสำคัญของสุขภาพฟัน สุขอนามัย และเฝ้าระวังการเกิดภาวะโภชนาการในเด็กเล็ก จึงได้ร่วมกับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบางเขา ดำเนินการตรวจสุขภาพในช่องปาก สุขภาพบนหนังศีรษะ และได้มีการชั่งน้ำหนักและวัดส่วนสูงของเด็กเล็กในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กสายหมอ ปรากฏว่า จากจำนวนเด็กทั้งหมด 57 คน มีเด็กน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ จำนวน 3 คน น้ำหนักเกินเกณฑ์ จำนวน 1 คน ส่วนสูงต่ำกว่าเกณฑ์ จำนวน 3 คนคิดเป็นร้อยละของเด็กที่มีน้ำหนักและส่วนสูงอยู่ในเกณฑ์ต่ำกว่ามาตรฐาน คิดเป็นร้อยละ 3.50 และปัญหาเรื่องสุขภาพในช่องปาก คือ ฟันผุจำนวน 47 คน คิดเป็นร้อยละ 82.45 และเด็กที่มีปัญหาการมีเหาบนหนังศีรษะ จำนวน 15 คน คิดเป็นร้อยละ 26.32 เพื่อเป็นการเฝ้าระวังภาวะโภชนาการ สุขภาพฟัน และสุขอนามัยที่ดีในเด็กศูนย์พัฒนาเด็กเล็กสายหมอให้อยู่ในเกณฑ์ที่ดีขึ้น จึงได้จัดทำโครงการส่งเสริมโภชนาการ ดูแลสุขอนามัย และใส่ใจสุขภาพฟัน ในเด็กศูนย์พัฒนาเด็กเล็กสายหมอขึ้น เพื่อให้เด็กมีสุขภาพที่แข็งแรงและมีพัฒนาการที่สมวัย สามารถตอบสนองความต้องการทั้งด้านร่างกาย อารมณ์ จิตใจและสังคม เพราะภาวะสุขภาพที่สมบูรณ์และแข็งแรงของเด็กเล็กย่อมนำไปสู่การมีศักยภาพด้านสติปัญญาและความคิดสร้างสรรค์อันเป็นรากฐานในการพัฒนาเด็กเล็กให้เติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพต่อไปในอนาคต