กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

แบบฟอร์มพัฒนาโครงการ

1. ชื่อโครงการ/กิจกรรม

โครงการส่งเสริมสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัย

ชื่อโครงการควรสั้น กระชับ เข้าใจง่าย และสื่อสาระของสิ่งที่จะทำอย่างชัดเจน ควรจะระบุชื่อชุมชนในชื่อโครงการเพื่อความสะดวกในการค้นหา

ฝ่ายทันตกรรม รพ.สมเด็จพระยุพราชยะหา

ทพ.ทรงวิทย์ จโรภาสรัตน์
น.ส.มูณีเราะห์ กลาแต
น.ส.นาดียะห์ เจ๊ะวอมิง
น.ส.ไลลา โตะหลง

ต.ยะหา อ.ยะหา จ.ยะลา

2. ความสอดคล้องกับแผนงาน

แผนงานอนามัยแม่และเด็ก

3. สถานการณ์

สถานการณ์ปัญหาขนาด

ปัญหาสุขภาพช่องปากของประชากรใน อ.ยะหา ยังคงเป็นปัญหาด้านสาธารณสุขที่สำคัญซึ่งพบได้ในทุกกลุ่มวัย โดยเฉพาะโรคฟันผุในฟันน้ำนมของเด็กปฐมวัยสามารถเกิดได้ตั้งแต่ฟันซี่แรกขึ้นมาในช่องปาก และอัตราการผุเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงอายุ ๑-๓ ปี เนื่องจากเคลือบฟันน้ำนมมีความหนาน้อยกว่าเคลือบฟันแท้ครึ่งหนึ่ง จึงเกิดฟันผุได้ง่ายกว่ามาก หนึ่งในสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดปัญหาฟันผุ คือ การเลี้ยงดูของครอบครัว เช่น การปล่อยให้เด็กหลับคาขวดนม ผู้ปกครองไม่ทราบวิธีการแปรงฟันให้ลูก พฤติกรรมการบริโภคที่ไม่เหมาะสมก่อให้เกิดโรคฟันผุอย่างรุนแรง ทำให้เด็กมีความเจ็บปวด เคี้ยวอาหารไม่ได้ตามปกติ ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอส่งผลต่อพัฒนาการของเด็กได้ นอกจากนี้ยังรวมถึงความรู้ ทัศนคติต่างๆ ของผู้ปกครองที่ส่งผลการดูแลสุขภาพช่องปาก เช่น ฟันน้ำนมไม่จำเป็นต้องดูแลก็ได้ เดี๋ยวก็มีฟันแท้ขึ้นมาแทนที่ทำให้ขาดการเอาใจใส่ต่อการดูแลสุขภาพช่องปากของเด็กปฐมวัย
จากปัญหาที่กล่าวมา หากวิเคราะห์ข้อมูลในระบบ HDC จ.ยะลา ระหว่างปี พ.ศ.256๖-256๘ พบว่า อำเภอยะหามีเด็กอายุ 3 ปี ปราศจากฟันผุ (Caries free) ร้อยละ 55, 51.22 และ 57.59 ตามลำดับ ซึ่งมีค่าต่ำกว่าเป้าหมายที่ร้อยละ 75 และมีแนวโน้มคงที่ ไม่เพิ่มขึ้นหรือลดลงมากนัก โดยเฉพาะในเขตเทศบาลตำบลยะหา ปี พ.ศ.256๘ มีค่า Caries free เพียงร้อยละ 41.38 เท่านั้น จากข้อมูลโดยรวมแสดงให้เห็นว่า ปัญหาโรคฟันผุยังอยู่ในระดับสูงมาตรการส่งเสริมป้องกันต่างๆที่ได้ดำเนินการไปก่อนหน้านี้ อาจจะยังไม่เพียงพอและไม่สัมฤทธิ์ผล ยังแก้ปัญหาสุขภาพช่องปากได้ไม่ตรงจุดเท่าที่ควร ฝ่ายทันตสาธารณสุขได้ตระหนักและเล็งเห็นว่า ปัญหาโรคฟันผุในเด็กปฐมวัยเป็นปัญหาสำคัญที่ต้องได้รับการแก้ไขอย่างเร่งด่วน จึงเห็นควรให้จัดโครงการส่งเสริมสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัยขึ้น เพื่อให้เกิดการพัฒนาความรู้ ความเข้าใจ และมีทัศนคติที่ดีต่อการดูแลสุขภาพช่องปากซึ่งจะส่งผลให้เด็กปฐมวัยมีสุขภาพช่องปากที่ดีขึ้น

ระบุสถานการณ์ หลักการและเหตุผล หรือ ที่มาของการทำโครงการ เพิ่มเติม

4. วัตถุประสงค์และตัวชี้วัด

  • บอกจุดมุ่งหมายในการดำเนินงานโครงการ และสิ่งที่ต้องการให้เกิดผลจากการดำเนินงานโครงการ วัตถุประสงค์นี้จะต้อง เฉพาะเจาะจง วัดได้จริง แสดงโอกาสที่จะเกิดผลสำเร็จ สอดคล้องกับหลักการและเหตุผล ในระยะเวลาที่กำหนด
  • ตัวชี้วัด ให้ระบุความชัดเจนว่า เมื่อดำเนินการตามโครงการเสร็จแล้ว จะเกิดการเปลี่ยนแปลงหรือบรรลุผลสำเร็จอะไรบ้างและมากน้อยเพียงใด และควรแสดงให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงเป็นรูปธรรมวัดผลได้ และระบุตัวชี้วัดความสำเร็จของโครงการทั้งในระดับผลผลิตและผลลัพธ์ที่สอดคล้องกับวัตถุประสงค์
วัตถุประสงค์ / ตัวชี้วัดความสำเร็จขนาดเป้าหมาย 1 ปี

วัตถุประสงค์
1. เพื่อกระตุ้นให้ผู้ปกครองเกิดความตระหนักถึงความสำคัญของการดูแลสุขภาพช่องปากในเด็กปฐมวัย
2. เพื่อพัฒนาทักษะ ความรู้ ความเข้าใจของผู้ปกครองต่อการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัย
3. เพื่อลดการเกิดโรคฟันผุในฟันน้ำนมของเด็กปฐมวัย 0-3 ปี

ตัวชี้วัดความสำเร็จ
ระดับโครงการ คือ มีการดำเนินกิจกรรมตามแผนงาน ร้อยละ 100
ระดับกิจกรรม คือ
- ผู้ปกครองและผู้ดูแลเด็กเข้าร่วมกิจกรรม ร้อยละ 100
- ผู้ปกครองและผู้ดูแลเด็ก มีความรู้ ความเข้าใจเพิ่มขึ้นหลังเข้าร่วมกิจกรรม ร้อยละ 100
- เด็กอายุ 0-3 ปี ในชุมชน ได้รับการตรวจฟัน ร้อยละ 80
- มีการบันทึกผลการตรวจสภาวะช่องปากเด็กอายุ 0-3 ปี ในสมุดบันทึกร้อยละ 100
การประเมินผล
- การกำกับ นิเทศ และติดตามผลการดำเนินงานโดยทันตบุคลากร
- ใช้แบบทดสอบประเมินจากความรู้ ความเข้าใจของกลุ่มเป้าหมาย หลังเสร็จสิ้นกิจกรรม
- ประเมินโดยใช้แบบวัดความพึงพอใจของกลุ่มเป้าหมายที่เข้าร่วมกิจกรรม

5. กลุ่มเป้าหมาย

กลุ่มเป้าหมายจำนวน(คน)
กลุ่มเป้าหมายจำแนกตามช่วงวัย
กลุ่มเด็กเล็กและเด็กก่อนวัยเรียน 100
กลุ่มเด็กวัยเรียนและเยาวชน
กลุ่มวัยทำงาน
กลุ่มผู้สูงอายุ
กลุ่มเป้าหมายจำแนกกลุ่มเฉพาะ
กลุ่มหญิงตั้งครรภ์และหญิงหลังคลอด
กลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรัง
กลุ่มคนพิการและทุพพลภาพ
กลุ่มประชาชนทั่วไปที่มีภาวะเสี่ยง
สำหรับการบริหารหรือพัฒนากองทุนฯ [ข้อ 10(4)]

6. ระยะเวลาดำเนินงาน

วันเริ่มต้น : 01/12/2025

กำหนดเสร็จ : 31/08/2026

7. วิธีการดำเนินงาน

  • กิจกรรม แสดงขั้นตอนการทำกิจกรรมและกระบวนการดำเนินงาน เขียนให้ละเอียดว่าจะทำอะไร อย่างไร จึงจะสำเร็จตามวัตถุประสงค์หรือเป้าหมายที่วางไว้ เขียนให้เห็นลำดับเป็นขั้นเป็นตอน
  • งบประมาณ ในแต่ละกิจกรรม ขอให้จำแนกรายการค่าใช้จ่ายต่างๆ โดยละเอียด

กิจกรรมที่ 1 จัดนิทรรศการและ workshop ให้ความรู้แก่ผู้ปกครองและผู้ดูแลเด็ก

ชื่อกิจกรรม
จัดนิทรรศการและ workshop ให้ความรู้แก่ผู้ปกครองและผู้ดูแลเด็ก
รายละเอียดกิจกรรม/งบประมาณ/อื่นๆ
  • จัดซุ้มให้ความรู้ และสอนเทคนิคการแปรงฟันในเด็กเล็ก มีการฝึกแปรงฟันแบบลงมือปฏิบัติจริง สอนการใช้เทคโนโลยีเพื่อเข้าถึงแหล่งข้อมูลความรู้ด้านสุขภาพช่องปาก
  • จัดหาครอบครัวต้นแบบที่พ่อ แม่ ลูก มีสุขภาพช่องปากดี ไม่มีฟันผุ มาร่วมพูดคุยและให้ข้อเสนอแนะแก่ผู้ปกครองและผู้ดูแลเด็กที่มาร่วมงาน
  • กิจกรรมตอบคำถามและเล่นเกมเกี่ยวกับสุขภาพช่องปาก

งบประมาณ - ค่าอาหารว่างและเครื่องดื่ม จำนวน 100 คน x 35 บาท เป็นเงิน 3,500 บาท - ค่าอาหารกลางวัน จำนวน 100 คน x 70 บาท เป็นเงิน 7,000 บาท - ค่าจัดทำสื่อประชาสัมพันธ์โครงการจำนวน 1 ชิ้น x 800 บาท เป็นเงิน 800 บาท - ค่าแก้วน้ำสำหรับบ้วนปาก จำนวน 100 ใบ x 10 บาท เป็นเงิน 1,000 บาท

ระยะเวลาดำเนินงาน
1 มิถุนายน 2569 ถึง 31 กรกฎาคม 2569
ผลผลิต (Output) / ผลลัพธ์ (Outcome)
  • ผู้ปกครองมีทักษะ ความรู้ ความเข้าใจ ต่อการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัยมากขึ้น
จำนวนเงินงบประมาณของกิจกรรม (บาท)
12300.00

กิจกรรมที่ 2 บริการทันตกรรมเชิงรุกในชุมชน

ชื่อกิจกรรม
บริการทันตกรรมเชิงรุกในชุมชน
รายละเอียดกิจกรรม/งบประมาณ/อื่นๆ
  • บริการตรวจฟัน ให้ความรู้ และคำแนะนำเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัยในชุมชน หมู่ 1, 2, 3, 6 และ 9 ต.ยะหา หมู่ละอย่างน้อย 1 ครั้ง/ปี
  • เยี่ยมบ้านผู้ปกครองและเด็กปฐมวัย ในรายที่มีฟันผุสูง ไม่สะดวกมารับบริการกับทันตบุคลากร
  • แจกอุปกรณ์ทำความสะอาดช่องปาก ชุดแปรงสีฟันและยาสีฟันสำหรับเด็กอายุ 0-3 ปี

งบประมาณ - ค่าแปรงสีฟันและยาสีฟัน จำนวน 150 ชุด x 50 บาท เป็นเงิน 7,500 บาท

ระยะเวลาดำเนินงาน
1 มีนาคม 2569 ถึง 31 พฤษภาคม 2569
ผลผลิต (Output) / ผลลัพธ์ (Outcome)

เด็กในชุมชนได้รับบริการอย่างทั่วถึงมากขึ้น

จำนวนเงินงบประมาณของกิจกรรม (บาท)
7500.00

กิจกรรมที่ 3 จัดทำสมุดสุขภาพฟันดี (Tooth passport)

ชื่อกิจกรรม
จัดทำสมุดสุขภาพฟันดี (Tooth passport)
รายละเอียดกิจกรรม/งบประมาณ/อื่นๆ

เป็นสมุดที่ใช้สำหรับบันทึกสภาวะช่องปากของเด็กปฐมวัยตั้งแต่อายุ 0-3 ปี ภายในเล่มประกอบด้วย หน้าสำหรับบันทึกซี่ฟัน วันที่มาตรวจฟันและวันนัดหมายครั้งถัดไป (ตรวจปีละ 4 ครั้ง รวมทั้งหมด 12 ครั้ง) และเนื้อหาความรู้เกี่ยวกับการแปรงฟัน

งบประมาณ - ค่าจัดทำสมุดบันทึก จำนวน 100 เล่ม x 50 บาท เป็นเงิน 5,000 บาท

ระยะเวลาดำเนินงาน
1 มกราคม 2569 ถึง 28 กุมภาพันธ์ 2569
ผลผลิต (Output) / ผลลัพธ์ (Outcome)

ทำให้มีเครื่องมือในการติดตามเด็กมารับการตรวจฟันได้สะดวกมากขึ้น

จำนวนเงินงบประมาณของกิจกรรม (บาท)
5000.00

งบประมาณโครงการ

จำนวนงบประมาณที่ต้องการสนับสนุน จำนวน 24,800.00 บาท

หมายเหตุ :

8. ผลการดำเนินงานที่คาดหวัง

ผลจากการดำเนินโครงการท่านคาดว่าจะเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างไร?

เด็กอายุ 3 ปี มีค่าปราศจากฟันผุ (Caries free) เพิ่มขึ้นอย่างน้อยร้อยละ 2 จากปีที่ผ่านมา


>