กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

เด็กในช่วงแรกเกิด – 6 ปี ถือเป็นช่วงที่เริ่มมีการพัฒนาในด้านต่างๆ อย่างรวดเร็ว ทั้งทางด้านร่างกาย สติปัญญา อารมณ์ จิตใจและสังคมโดยเฉพาะเด็กวัยก่อนเรียนเป็นวัยที่อยู่ในระยะสำคัญของชีวิต เป็นวัยรากฐานของพัฒนาการการเจริญเติบโตในด้านต่างๆ ทั้ง 5 ด้านตามคู่มือ DSPM ได้แก่
1. พัฒนาการด้านการเคลื่อนไหว (Gross Motor: GM)
2. พัฒนาการด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา (Fine Motor: FM)
3. พัฒนาการด้านการเข้าใจภาษา (Receptive Language: RL)
4. พัฒนาการด้านการใช้ภาษา (Expressive Language: EL)
5. พัฒนาการด้านการช่วยเหลือตนเองและสังคม (Personal and Social: PS)
ซึ่งการให้เด็กรับประทานอาหารที่ถูกต้อง เหมาะสม และเพียงพอ ตามหลักโภชนาการ จึงมีความสำคัญมาก เด็กที่มีโภชนาการที่ดีจะนำไปสู่การมีสุขภาพดีมีพัฒนาการที่สมวัย ในทางตรงกันข้ามหากเด็กได้รับโภชนาการที่ไม่ดี รับประทานอาหารที่ไม่มีประโยชน์ หรือไม่เพียงพอต่อร่างกาย ก็จะนำไปสู่การมีภาวะทุพโภชนาการ (อ้วน ผอม เตี้ย) และพัฒนาการที่ล่าช้าได้
จากรายงานการคัดกรองพัฒนาการตามคู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย DSPM ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านใหม่ ในปีงบประมาณ 2568 จำนวน 117 คน พบว่า พบเด็กที่มีปัญหาพัฒนาการล่าช้าไม่สมวัย จำนวน 16 คน คิดเป็นร้อยละ 13.68เด็กมีพัฒนาการสมวัยจำนวน 101 คน คิดเป็นร้อยละ 86.32 ซึ่งยังต่ำกว่าเกณฑ์ของกระทรวงสาธารณสุขที่กำหนดไว้ร้อยละ 90
จากรายงานภาวะโภชนาการในเด็กอายุ 0-6 ปี ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านใหม่ ในปีงบประมาณ 2568 จำนวน 138 คน พบว่า พบเด็กที่มีปัญหาภาวะทุพโภชนาการจำนวนทั้งหมด 48 คน คิดเป็นร้อยละ 34.78 เด็กที่มีภาวะโภชนาการที่ดี “สูงดีสมส่วน” จำนวน 90 คน คิดเป็นร้อยละ 65.22 ซึ่งยังน้อยกว่าเป้าหมายของกระทรวงสาธารณสุขที่ได้กำหนดเป้าหมายให้เด็กในวัยก่อนเรียน (แรกเกิด-6 ปี) มีน้ำหนักตามเกณฑ์อายุ ไม่ต่ำกว่าร้อยละ 80 โดยแบ่งออกเป็น
• กลุ่มเด็กที่มีภาวะโภชนาการตามเกณฑ์ น้ำหนัก/ส่วนสูงพบเด็กค่อนข้างผอมและผอม จำนวน 9 คน คิดเป็นร้อยละ 6.52เด็กท้วมและเริ่มอ้วนจำนวน 15 คน คิดเป็นร้อยละ 10.87 และเด็กอ้วนจำนวน 4 คน คิดเป็นร้อยละ 2.90
• กลุ่มเด็กที่มีภาวะโภชนาการตามเกณฑ์ อายุ/ส่วนสูง พบเด็กค่อนข้างเตี้ยและเตี้ยจำนวน 21คน คิดเป็นร้อยละ 15.22
• กลุ่มเด็กที่มีภาวะโภชนาการตามเกณฑ์ อายุ/น้ำหนัก พบเด็กที่มีน้ำหนักน้อยกว่าเกณฑ์ เกินเกณฑ์ หรือกลุ่มเสี่ยง จำนวน 13 คน คิดเป็นร้อยละ 9.42
ดังนั้นเพื่อยกระดับการพัฒนาคุณภาพชีวิตจากการเฝ้าระวังและส่งเสริมโภชนาการและพัฒนาการที่สมวัยทั้ง 5 ด้านในเด็กอายุ 0-6 ปีโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านใหม่ จึงได้จัดทำโครงการอบรมพัฒนาศักยภาพแกนนำ ผู้ปกครองหรือผู้ดูแลเด็กด้านโภชนาการและการคัดกรองพัฒนาการเด็ก 0-6 ปี ประจำปีงบประมาณ 2569 เพื่อให้เด็กมีสุขภาพสมบูรณ์แข็งแรง มีการเติบโตของสมองและร่างกายเหมาะสมตามวัย มีพัฒนาการที่ดีทั้ง 5 ด้าน เติบโตเป็นทรัพยากรบุคคลที่มีคุณค่า และเป็นอนาคตที่สำคัญของประเทศชาติต่อไป