กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

โรคเบาหวานชนิดที่ 2 (Type 2 Diabetes Mellitus; T2DM) เป็นภาวะที่ร่างกายมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงเรื้อรังจากความผิดปกติของการหลั่งหรือการออกฤทธิ์ของอินซูลิน ซึ่งหากไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสมอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนทั้งเฉียบพลันและเรื้อรัง เช่น โรคหัวใจและหลอดเลือด ไตวายเรื้อรัง และตาบอด (กรมอนามัย, 2565) (World Health Organization / WHO) รายงานว่า ในปี 2022 ผู้ใหญ่ทั่วโลกอายุ ≥ 18 ปีประมาณ 14 % มีภาวะเบาหวาน (เพิ่มขึ้นจากราว 7 % ในปี 1990) และพบว่าในกลุ่มอายุมากกว่า 30 ปี มากกว่า 59 % ของผู้ป่วยเบาหวานไม่ได้รับยาหรือการรักษาที่เหมาะสม (WHO) สำหรับประเทศไทย ข้อมูลจาก International Diabetes Federation (IDF) ระบุว่าในปีล่าสุดมีอัตราความชุกของเบาหวานในผู้ใหญ่ประมาณ 10.2 % ของประชากรผู้ใหญ่ไทย (มากกว่า 6.36 ล้านคน) ในพื้นที่ภาคใต้โดยเฉพาะจังหวัด นราธิวาส พบการศึกษาว่า ผู้ป่วยเบาหวานชนิด 2 ที่ควบคุมระดับน้ำตาลไม่ได้ มีอัตราสูงถึงประมาณ 56.7 % ซึ่งสะท้อนถึงความท้าทายของการดูแลผู้ป่วยในพื้นที่ชายแดนใต้ของไทย โดยผลการดำเนินงานการเฝ้าระวังโรค NCDs รพ.สต.บ้านน้ำตก ปี 2568 ที่ผ่านมาได้มีการคัดกรองประชากรที่มีอายุ 35ปีขึ้นไป จำนวน 553 คน พบว่าประชนกรกลุ่มเสี่ยงของโรคเบาหวาน จำนวน 17 คน(3.07) และกลุ่มที่เป็นโรคเบาหวาน จำนวน 72(13.01)
ปัจจุบันแนวคิด “Diabetes Remission” หรือ “ภาวะเบาหวานทุเลาจนไม่ต้องใช้ยา” ได้รับความสนใจเพิ่มขึ้นทั่วโลก เนื่องจากงานวิจัยหลายชิ้นพบว่าการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอย่างเข้มข้น โดยเฉพาะการควบคุมอาหาร การออกกำลังกาย และการลดน้ำหนักอย่างมีระบบ สามารถทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดกลับเข้าสู่เกณฑ์ปกติได้โดยไม่ต้องใช้ยาลดน้ำตาล (Lean et al., 2019) การส่งเสริมให้ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 มีความรู้ ความเข้าใจ และแรงจูงใจในการปรับพฤติกรรมสุขภาพ โดยใช้แนวทางการดูแลแบบองค์รวม (holistic care) และการติดตามอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เกิดการฟื้นฟูสมดุลของร่างกายจนระดับน้ำตาลในเลือดลดลงอย่างยั่งยืน ทั้งนี้ โครงการยังมีเป้าหมายเพื่อลดภาระค่าใช้จ่ายด้านยาและภาวะแทรกซ้อนในระยะยาวของระบบสาธารณสุข รวมถึงเป็นต้นแบบการดำเนินงานเชิงรุกสำหรับหน่วยบริการปฐมภูมิในการจัดการโรคเรื้อรังอย่างมีประสิทธิภาพ (American Diabetes Association, 2021; กรมอนามัย, 2566)โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านน้ำตกทำหน้าที่เป็นหน่วยบริการสุขภาพปฐมภูมิบริการส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันและควบคุมโรค ฟื้นฟูสภาพและให้บริการ ตระหนักถึงความสำคัญที่จะดูแลสุขภาพแก่ประชาชนกลุ่มเสี่ยงและกลุ่มที่ป่วยโรคเบาหวาน เพื่อประชาชนได้รับความรู้ที่ถูกต้องเหมาะสม มีทักษะในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพนำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ลดเสี่ยง ลดโรค จึงได้จัดทำโครงการ โครงการ DM Remission เริ่มต้นใหม่...ใน 1 วันสำหรับประชาชนในเขตพื้นที่รับผิดชอบของ รพ.สต.บ้านน้ำตก ปีงบประมาณ 2569 ในครั้งนี้