กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ปัจจุบัน ร้านขายของชำในหมู่บ้านถือเป็นแหล่งกระจายสินค้าหลักให้กับประชาชนในพื้นที่ ซึ่งประชาชนส่วนใหญ่นิยมซื้อเครื่องอุปโภคและบริโภคจากร้านขายของชำภายในหมู่บ้าน ทั้งอาหาร เครื่องสำอาง ยา และของใช้ต่างๆ ซึ่งล้วนเกี่ยวข้องกับสุขภาพของประชาชนทั้งสิ้น อย่างไรก็ตาม พบว่ามีการจำหน่ายสินค้าที่ไม่ได้คุณภาพ มาตรฐาน และไม่ปลอดภัยต่อผู้บริโภคในชุมชน เช่น ยาผสมสารสเตียรอยด์ เครื่องสำอางที่มีสารอันตราย หรืออาหารที่ปนเปื้อนสารเคมี ซึ่งอาจก่อให้เกิดโรคหรืออันตรายต่อสุขภาพประชาชน ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการบริโภคของประชาชน ได้แก่ การโฆษณาชวนเชื่อ ข้อมูลที่ไม่ถูกต้อง หรือระดับความรู้ความเข้าใจของบุคคล ซึ่งล้วนมีอิทธิพลต่อการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้า
จากผลการสำรวจจร้านชำจำนวน 8,242 ร้าน พบว่ามีร้านชำที่ผ่านเกณฑ์ประเมินร้านชำคุณภาพประเภทการใช้ยาสมเหตุผล (G-RDU) จำนวน 2,877 ร้าน (34.9%) และร้านชำที่ผ่านเกณฑ์ประเมินร้านชำคุณภาพประเภทผลิตภัณฑ์สุขภาพปลอดภัย (G-SHP) จำนวน 2,296 ร้าน (27.9%) โดยจากการสำรวจพบร้านชำมีการจำหน่ายยา ผลิตภัณฑ์สมุนไพร อาหาร และเครื่องสำอางที่ไม่ถูกต้องตามกฎหมายกระจายในแต่ละพื้นที่เขตสุขภาพ นอกจากนี้พบว่าคะแนนความรอบรู้ด้านผลิตภัณฑ์สุขภาพของผู้ประกอบการร้านชำโดยเฉลี่ย คือ 88.82± 17.62 คะแนน ซึ่งต่ำกว่าเกณฑ์การผ่านมาตรฐานคือมากกกว่า 90 คะแนนขึ้นไป(ศูนย์วิชาการคุ้มครองผู้บริโภคด้านสุขภาพ (คคส.), 2568) หากประชาชนมีความรู้และทักษะในการเลือกซื้อสินค้าอย่างถูกต้อง จะสามารถเลือกสินค้าที่มีคุณภาพและปลอดภัยต่อสุขภาพได้มากขึ้น ในพื้นที่ตำบลบ้านคลองใหญ่มีร้านค้าและสถานประกอบการประเภทต่างๆ เช่น ร้านอาหาร ร้านแผงลอย รถเร่ขายยา ตลาดนัด และร้านขายของชำ การเข้าถึงสินค้าและข้อมูลโฆษณาต่างๆ ในยุคปัจจุบันสะดวกและรวดเร็วมากขึ้น จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่ประชาชนจะต้องมีความรู้และทักษะในการเลือกซื้อสินค้าสุขภาพที่ปลอดภัย
ด้วยเหตุนี้ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านคลองใหญ่ จึงเล็งเห็นความสำคัญของการพัฒนาร้านขายของชำในหมู่บ้านให้มีคุณภาพและปลอดภัยต่อผู้บริโภค จึงได้จัดทำโครงการ ร้านชำปลอดภัย ใส่ใจสุขภาพชุมชน เพื่อให้ประชาชนมีความรู้และทักษะในการเลือกซื้อสินค้าอย่างถูกต้อง ได้มาตรฐาน ปลอดภัยจากสารเคมีอันตราย และส่งเสริมให้ร้านชำในพื้นที่มีคุณภาพ สามารถสร้างความมั่นใจให้กับผู้บริโภค ลดความเสี่ยงต่อโรค การแพ้ และอันตรายต่อสุขภาพของประชาชนในพื้นที่