กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

โรคมือ เท้า ปาก เป็นโรคติดเชื้อไวรัสในลำไส้ของมนุษย์ สายพันธ์ุที่ก่อโรคมือ เท้า ปาก ได้แก่ Coxsackie virus group A, B และ Enterovirus 71 (EV71) มักพบในเด็กเล็กที่มีอายุต่ำกว่า 5 ปี ผู้ป่วยมักจะมีอาการไข้ มีผื่นหรือตุ่มพองในปาก ฝ่ามือ ฝ่าเท้า ส่วนมากอาการไม่รุนแรง มีเพียงส่วนน้อยประมาณ ร้อยละ 1 ที่มีอาการรุนแรงจนถึงเสียชีวิตได้จากภาวะแทรกซ้อน เช่น ปอดบวมน้ำ สมองอักเสบ หัวใจวาย สายพันธ์ุที่มักทำให้เกิดอาการรุนแรง ได้แก่ EV71 โรคนี้มักระบาดในสถานรับเลี้ยงเด็ก ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก โรงเรียนที่มีชั้นอนุบาล ข้อมูลผู้ป่วย จากข้อมูลการเฝ้าระวังโรคของสำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม - 29 ธันวาคม 2561 ทั่วประเทศพบผู้ป่วยโรคมือ เท้า ปาก จำนวน 70,377 ราย และเสียชีวิต 8 ราย โดยผู้ป่วยเพิ่มจากสัปดาห์ผ่านมาเกือบ 188 ราย ส่วนใหญ่พบในเด็กเล็กอายุต่ำกว่า 5 ปี ภาคที่มีอัตราป่วยสูงสุด คือ ภาคเหนือ 129.06 ต่อแสนประชากร, ภาคกลาง 119.79 ต่อแสนประชากร, ภาคใต้ 96.74 ต่อแสนประชากร, ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 87.91 ต่อแสนประชากร ตามลำดับการระบาดกระจายไปทั่วทุกจังหวัด มีการระบาดเป็นกลุ่มก้อน ขยายเป็นวงกว้างในหลายจังหวัด ซึ่งหากไม่มีการป้องกันควบคุมโรคที่ดีแล้ว ก็อาจทำให้มีการระบาดมากขึ้นได้ สถานการณ์โรคมือ เท้า ปาก ใน รพ.สต.บ้านสะพานเคียน พบผู้ป่วยโรคนี้เป็นระยะ ๆ โดยการป่วยด้วยโรคดังกล่าวนั้นมีอยู่ก่อนแล้วไม่ใช่เป็นโรคที่เกิดขึ้นมาใหม่ ทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้เฝ้าระวังการระบาดของโรคนี้แล้ว โดยเฉพาะในพื้นที่ใหญ่ ๆ โดยทำความเข้าใจกับโรงเรียนแต่ละแห่ง หากพบว่ามีเด็กป่วยด้วยโรคนี้ ก็ขอให้หยุดเรียนทันที เพื่อป้องกันการระบาดไปสู่เพื่่อนนักเรียนในชั้นเรียนแม้ว่ายังไม่มีรายงานการเสียชีวิตของผู้ป่วยโรคนี้ก็ตาม แต่จากการระบาดและมีการเสียชีวิตของผู้ป่วยในประเทศไทย ก็มีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดการระบาด โรคนี้เป็นโรคที่่ติดต่อได้ง่าย เกิดขึ้นกับเด็กเล็กที่ไม่สามารถป้องกันโรคด้วยตัวเองได้ ดังนั้น รพ.สต.มีหน้าที่ในการป้องกันและควบคุมโรคให้แก่ประชาชนในพื้่นที่ ได้จัดทำโครงการควบคุมและป้องกัน โรคมือ เท้า ปาก ประจำปีงบประมาณ 2561 ขึ้นมา เพื่อชี้แจงทำความเข้าใจถึงสถานการณ์ของโรคแต่ละโรคที่ต้องเฝ้าระวัง โดยเฉพาะโรคมือ เท้า ปาก ให้แก่ กลุ่มเป้าหมาย มีให้มีการแพร่ระบาดจากศูนย์พัฒนาเด็กเล็กไปสู่ชุมชนได้ ดังนั้น เพื่อเป็นการเฝ้าระวังโรคนี้เป็นพิเศษตามแนวทางการเฝ้าระวัง สอบสวนและรายงานโรค กรณีสงสัยติดเชื้อเอนเทอโรไวรัส (Enterovirus) ที่มีอาการรุนแรง และการระบาดของโรคนี้ ของกรมควบคุมโรค มาตรการควบคุมการระบาด ทำได้โดยการให้ความรู้แก่ผู้ป่วยทุกราย ครูผู้ดูแลเด็ก ครู ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ในการรักษาความสะอาดของร่างกายแล้ว วิธีที่จำเป็นในการตัดวงจรของโรค คือ การทำความสะอาดอาคารสถานที่ด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อและทำความสะอาดอย่างสม่ำเสมอ สัปดาห์ละ 1 ครั้ง อย่างต่อเนื่อง หากพบว่าเด็กป่วย กรมควบคุมโรคแนะนำให้ดำเนินการตามแนวทางป้องกันโรคนี้ ดังนี้1. แยกเด็กป่วยออกจากเด็กปกติ2. แจ้งเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในพื้นที่รับผิดชอบ3. แจ้งให้ผู้ปกครองรับกลับบ้านและพาเด็กไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรักษา4. ทำความสะอาดอุปกรณ์ ของใช้ ของเล่น เป็นประจำทุกสัปดาห์และทุกครั้งที่ี่มีเด็กป่วย หากพบอีกว่าในห้องเรียนเดียวกันมีเด็กป่วยมากกว่า 2 ราย ใน 1 สัปดาห์ ควรพิจารณาปิดห้องเรียนนั้น และดำเนินการตามแนวทางป้องกันควบคุมโรคหรือหากพบเด็กป่วยมากกว่า 1 ห้องเรียน ให้พิจารณาปิดสถานที่ดังกล่าวชั่วคราว อย่างน้อย 5 วันทำการ และดำเนินการตามแนวทางป้องกันควบคุมโรคอย่างเข้มข้น