กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ในปัจจุบันโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมเป็นสาเหตุการตายของสตรีในประเทศไทย ซึ่งทำให้เป็นปัญหาสาธารณสุข ซึ่งโรคดังกล่าวมีความอันตรายและเป็นภัยเงียบที่คุกคามสุขภาพของผู้หญิง โดยข้อมูลจากสถาบันมะเร็งแห่งชาติ พบว่า ในปี พ.ศ. 2555 มะเร็งปากมดลูกเป็นโรคมะเร็งที่มีผู้ป่วยเพิ่มขึ้นเป็นอันดับที่ 4 รองจาก มะเร็งลำไส้ และมะเร็งปอด ขณะที่ข้อมูลในปี 2558 ก็พบว่า หญิงไทยเสียชีวิตจากโรคมะเร็งปากมดลูกถึงวันละ 14 คน ซึ่งเป็นตัวเลขที่น่าตกใจและพบว่าอัตราป่วยด้วยโรคมะเร็งปากมดลูก ในปี ๒๕๕7 เท่ากับ 66.10 ต่อ แสนประชากร และผู้ป่วยที่เสียชีวิตจากมะเร็งเต้านมย้อนหลัง 3 ปี (ปี 2557–2559) เท่ากับ 0.03 ต่อ แสนประชากร การป้องกันและควบคุมโรคมะเร็งปากมดลูก มีการค้นหา โดยการตรวจหาเซลล์มะเร็งให้พบตั้งแต่อยู่ในระยะเริ่มแรกและในระยะก่อนเป็นมะเร็งซึ่งสามารถรักษาให้หายได้ และเสียค่าใช้จ่ายน้อยกว่าการรักษาในระยะลุกลามและจากการศึกษา พบว่า การคัดกรองด้วยการทำ Pap smear และ VIA ในสตรีกลุ่มเป้าหมายอายุ 30-60 ปี ทำให้ช่วยลดอัตราการเกิดและอัตราการตายจากโรคมะเร็งปากมดลูกได้
ผลการดำเนินงานตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านกือลอง ในปี 2557 – 2559 พบว่า มีสตรีวัยเจริญพันธุ์อายุ 30–60 ปี จำนวนทั้งสิ้น 520 คน ได้รับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธี Pap smears จำนวน 278 คน คิดเป็นร้อยละ 53.46 ของสตรีวัยเจริญพันธุ์ในกลุ่มเสี่ยง ซึ่งเป็นจำนวนที่น้อย ทั้งนี้เนื่องมาจากประชาชน ยังมีทัศนะคติที่ไม่ถูกต้องเกี่ยวกับการตรวจและความจำเป็นในการประกอบอาชีพ อีกทั้งอาจเข้าใจว่าโรคมะเร็งปากมดลูกไม่เกิดกับทุกคนเพราะในหมู่บ้านที่อาศัยอยู่ยังพบผู้ป่วยน้อยเมื่อเทียบกับโรคอื่นๆ
ดังนั้น เพื่อให้การคัดกรองโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมในสตรีวัยเจริญพันธุ์ครอบคลุมกลุ่มเป้าหมายและพบผู้ที่มีความผิดปกติตั้งแต่แรกเริ่มก่อนเป็นโรคและได้รับการรักษาได้อย่างทันถ่วงที โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านกือลอง จึงได้จัดทำโครงการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านม ขึ้น