กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

โรคมะเร็งนับเป็นปัญหาลำดับต้นๆของทุกประเทศทั่วโลก เป้าหมายการควบคุมโรคมะเร็งคือการลดอุบัติการณ์ของการเกิดโรคและลดอัตราการตาย โดยเฉพาะในประเทศที่กำลังพัฒนาประมาณร้อยละ80ของผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูกทั้งหมดทั่วโลกจะเสียชีวิตประมาณ 231,000รายต่อปี โดยข้อมูลยืนยันว่าประเทศที่กำลังพัฒนาส่วนใหญ่ไม่มีโปรแกรมการตรวจคัดกรองที่มีประสิทธิภาพ ในการตรวจหารอยโรคตั้งแต่ระยะก่อนเป็นมะเร็ง (pre cancerous lesions)เพื่อให้ได้รับการรักษาก่อนที่จะกลายเป็นระยะลุกลาม (invasive cancer)ส่งผลให้โรคมะเร็งกลายเป็นสาเหตุการตายอันดับหนึ่งในหลายๆประเทศทั่วโลกรวมถึงประเทศไทยและมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น ทั้งนี้โรคมะเร็งที่พบมากที่สุดในประเทศไทยคือโรคมะเร็งตับ รองลงมามะเร็งปอดมะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งปากมดลูก และมะเร็งเต้านมตามลำดับ โดยมะเร็งปากมดลูกเป็นมะเร็งที่พบอันดับหนึ่งในสตรีไทย พบผู้ป่วยรายใหม่ประมาณปีลt 6,300 ราย พบมากที่สุดในกลุ่มสตรีอายุระหว่าง 45-55 ปี ระยะที่พบอยู่ในระยะลุกลามซึ่งผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูกมีอัตราการรอดชีวิตประมาณรัอยละ60 จึงมีผู้ป่วยสะสมจำนวนมากและคาดประมาณว่าจะมีทั้งผู้ป่วยใหม่และเก่าที่ต้องติดตามดูแลเพื่อให้เข้ารับการรักษาตามแผนการรักษาของแพทย์ไม่น้อยกว่า 60,000 รายทั่วประเทศ(สถาบันมะเร็งแห่งชาติ,2559)
จากการดำเนินงานคัดกรองมะเร็งปากมดลูกของสถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติฯตำบลพะตงอำเภอหาดใหญ่จังหวัดสงขลาโดยใช้ยุทธวิธี 5ป.คือประชุมบูรณาการ ประชาสัมพันธ์อย่างต่อเนื่อง ประสานงานเข้มข้น ปรับบริการสอดคล้องประเมินผลเพื่อปรับเปลี่ยน และใช้ไปรษณียบัตรเป็นสื่อกลางกระตุ้นเตือนให้กลุ่มเป้าหมายมารับการตรวจคัดกรอง ผลการดำเนินงานคัดกรองมะเร็งปากมดลูก5ปีที่ผ่านมาตั้งแต่ปี2558-2562สตรีกลุ่มเป้าหมายคือสตรีอายุ30-60ปีจำนวน1,787คน มารับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกจำนวน 1,632 คนคิดเป็นร้อยละ 91.33 ซึ่งเป็นผลงานสะสม
จากผลการวิจัยความคิดเห็นของผู้มารับบริการตรวจมะเร็งปากมดลูกต่อการเป็นองค์กรรอบรู้ทางสุขภาพของสถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติฯ ต.พะตง อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลาผู้รับบริการเสนอให้จัดตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกทั้งใน และนอกเวลาราชการเพื่อความสะดวกต่อการเข้ามารับบริการสำหรับกลุ่มเป้าหมายที่ทำงานในเวลาราชการสามารถมารับบริการนอกเวลาราชการและวันหยุดเสาร์ อาทิตย์และเสนอให้เพิ่มการประชาสัมพันธ์ มีป้ายสัญลักษณ์และสื่อต่างๆบอกเส้นทางชัดเจนและเข้าใจได้ง่าย
สถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติฯ ต.พะตง จึงร่วมมือกับเทศบาลพะตง จัดโครงการเร่งรัดการคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในเขตเทศบาลตำบลพะตง ปี 2563 เพื่อส่งเสริมให้สตรีอายุ 30-60ปี ได้รับการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปากมดลูกเพิ่มมากขึ้น และโดยเร็วเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการดูแลและติดตามตรวจอย่างต่อเนื่องหลังจากทราบและรับรู้ผลการตรวจ จึงจัดบริการพิเศษเพื่อให้เข้าถึงกลุ่มเป้าหมายโดยจัดบริการตรวจที่ศูนย์แพทย์เฉพาะวันเสาร์และอาทิตย์เวลา 08.30 น. - 16.30 น. เป็นเวลา 4 เดือน