กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ตามพระราชบัญญัติกำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2542 หมวด 2 มาตรา 16 กล่าวว่า ให้เทศบาล เมืองพัทยา และองค์การบริหารส่วนตำบล มีอำนาจหน้าที่ในการจัดระบบการบริการสาธารณะเพื่อประโยชน์ของประชาชนในท้องถิ่นของตนเอง โดย (10) คือ การสังคมสงเคราะห์ และการพัฒนาคุณภาพชีวิตเด็ก สตรี คนชราและผู้ด้อยโอกาส และพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. 2496 อำนาจหน้าที่ของเทศบาลฯ มาตรา 54(4) ให้มีและบำรุง การสงเคราะห์มารดาและเด็ก ประกอบกับการพัฒนาเด็กปฐมวัยตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ.2560 – 2564) มีเป้าหมายในการพัฒนาเด็กและเยาวชน โดยเฉพาะเด็กปฐมวัยให้มีการพัฒนาการเต็มศักยภาพ โดยกำหนดตัวชี้วัดให้เด็กมีพัฒนาการสมวัย ไม่น้อยกว่าร้อยละ ๙๐ ซึ่งในช่วงระยะเวลา ๒ ปี ที่ผ่านมาตามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือบูรณาการ ๔ กระทรวงด้านงานเด็กปฐมวัย ปี พ.ศ. 2560 กระทรวงสาธารณสุขได้ร่วมจัดทำมาตรฐานสถานพัฒนาเด็กปฐมวัยแห่งชาติ โดยได้นำมาตรฐานสาธารณสุขเด็กปฐมวัย เช่นให้เด็กอายุ 6 เดือนขึ้นไปรับประทานอาหารที่ครบถ้วนในปริมาณที่เพียงพอ และส่งเสริมพฤติกรรมการกินที่เหมาะสม มีการจัดการเพื่อส่งเสริมสุขภาพ เฝ้าระวังการเจริญเติบโตของเด็ก และดูแลการเจ็บป่วยเบื้องต้น
ด้วยเหตุนี้ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กในสังกัดเทศบาลเมืองคอหงส์ทุกแห่ง จึงได้วางแนวทางในการจัดทำแผนงาน/โครงการ ที่เกี่ยวกับการส่งเสริมภาวะโภชนาการขึ้นอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นอาหารกลางวัน และอาหารเช้าสำหรับนักเรียน ทั้งนี้ ในส่วนของการจัดอาหารเช้าให้กับนักเรียนทางศูนย์พัฒนาเด็กเล็กสังกัดเทศบาลเมืองคอหงส์ทั้ง 4 แห่ง ต่างให้ความสำคัญกับมื้อเช้าของเด็กโดยเฉพาะเด็กที่มีภาวะทุพโภชนาการและเด็กที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยง เนื่องจากอาหารเช้าเป็นมื้อสำคัญที่ขาดไม่ได้จำเป็นอย่างยิ่งที่เด็กจะต้องได้รับประทานอาหารเช้า กอรปกับการที่เด็กจะต้องมาเรียนหนังสือซึ่งเป็นช่วงที่มีการใช้สมองอย่างมาก เพื่อเป็นแหล่งพลังงานที่เด็กจะใช้ในการทำกิจกรรมต่าง ๆ มีส่วนช่วยพัฒนาการต่อทั้งร่างกายและสมองซึ่งจะช่วยให้ร่างกายของเด็กทำงานได้ดีขึ้น มีพละกำลังในการทำงานกิจกรรมต่าง ๆ รวมทั้งการพัฒนาสมองของเด็กพร้อมที่จะเรียนรู้อย่างมีสมาธิและมีความจำ หากเด็กในวัยนี้ซึ่งเป็นวัยที่ซุกซน อยากรู้ อยากเห็น หากไม่ได้รับสารอาหารอย่างครบถ้วนหรือไม่เพียงพอจะส่งผลเสียเนื่องจากต่อสุขภาพร่างกายกับระบบภูมิคุ้มกันอาจจะทำให้ป่วยง่าย พร้อมยังมีผลในเรื่องสติปัญญา จะทำให้เด็กเรียนหนังสือไม่รู้เรื่อง และจำอะไรได้ไม่ค่อยดี
ซึ่งสอดรับกับข้อมูลของกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ที่เปิดเผยข้อมูลจากนักโภชนาการ มื้ออาหารเช้าสำหรับเด็กควรได้รับสารอาหารในกลุ่มประเภทต่าง ๆ ดังต่อไปนี้
- อาหารในกลุ่มข้าวแป้ง ให้สารอาหารที่เรียกว่า “คาร์โบไฮเดรต” เป็นแหล่งพลังงาน จึงควรเลือกข้าวซ้อมมือ ข้าวกล้อง หรือขนมปังโฮลวีท หรือไม่ก็เป็นอาหารเช้าที่ทำจากธัญพืช เพราะอาหารในกลุ่มนี้เป็นคาร์โบไฮเดรตที่มีใยอาหารช่วยให้เด็กมีพลังงานที่ค่อยย่อยและดูดซึม ซึ่งเป็นพลังงานที่ถูกปล่อยออกมาอย่างช้า ๆ ทำให้เด็กมีพลังงานอย่างต่อเนื่อง มีผลต่อสมาธิและอารมณ์
- อาหารในกลุ่มของเนื้อสัตว์ ให้สารอาหารที่เรียกว่า “โปรตีน” ช่วยให้เด็กมีสมาธิ และพร้อมที่จะเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ ดังนั้น ควรเลือกจำพวก ไข่ ปลา เนื้อหมู และเนื้อไก่
- นม และผลิตภัณฑ์จากนมต่าง ๆ นอกจากจะเป็นแหล่งของโปรตีนที่ดีแล้ว ยังเป็นแหล่งของแคลเซียม รวมถึงวิตามิน ต่าง ๆ จะช่วยบำรุงทั้งร่างกายและสองอีกด้วย
จากข้อมูลสถานการณ์เด็กของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านทุ่งโดน เทศบาลเมืองคอหงส์ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 พบว่า จำนวนเด็กมีจำนวนทั้งสิ้น ๓๐ คน เป็นเด็กที่มีภาวะทุพโภชนาการและด้อยโอกาส รวมจำนวน 2๓ คน คิดเป็นร้อยละ ๗๕.๖๖ % โดยเด็กกลุ่มเสี่ยงตามเป้าหมายปรากฎดังตามตารางดังนี้

กลุ่มเป้าหมาย จำนวน (คน)
๑. เด็กเตี้ย 2 คน
๒. เด็กค่อนข้างเตี้ย 2 คน
๓. เด็กผอม 2 คน
๔. เด็กค่อนข้างผอม 2 คน
๕. เด็กที่มีภาวะเสี่ยงต่อการทุพโภชนาการ 15 คน
รวมทั้งสิ้น (คน) 23 คน

ทั้งนี้เด็กที่อยู่ในภาวะเสี่ยงต่อการทุพโภชนาการ หมายถึง เด็กที่มีฐานะยากจน และ/หรือเด็กที่ผู้ปกครองประกอบอาชีพกรีดยางในช่วงเช้ามืด และ/หรือเด็กที่ผู้ปกครองมีอาชีพไม่มั่นคงทางเศรษฐกิจ และหรือเด็กที่มีปัญหาครอบครัว
ดังนั้นศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านคลองหวะ เทศบาลเมืองคอหงส์ จึงเล็งเห็นความสำคัญของการส่งเสริมภาวะโภชนาการในเด็กปฐมวัย ในการสนับสนุนอาหารเช้าให้กับนักเรียน จึงกำหนดจัดโครงสร้างส่งเสริมภาวะโภชนาการและพัฒนาการในเด็กปฐมวัยของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านคลองหวะฯ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 ขึ้นนั่นเอง