กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

การดูแลเพื่อให้เด็กมีฟันดีควรเริ่มตั้งแต่คุณแม่ตั้งครรภ์เพราะฟันน้ำนมจะมีการสร้างตั้งแต่อายุครรภ์มารดาได้ 6 สัปดาห์ และการสร้างฟันต้องการสารอาหารหลายชนิด เช่นเดียวกับการเจริญเติบโตของร่างกายโดยเฉพาะอย่างยิ่งแร่ธาตุจำพวกแคลเซียม ฟอสฟอรัส ซึ่งจะมีผลให้เคลือบฟันและเนื้อฟันมีความแข็งแรงการเอาใจใส่ดูแลรักษาอนามัยช่องปาก ขณะตั้งครรภ์ที่ดีสามารถป้องกันการเกิดปัญหาช่องปากได้
จากการสำรวจข้อมูลหญิงตั้งครรภ์ และหญิงหลังคลอดปี 2562 จำนวน 25 คนพบมีเหงือกอักเสบจากหินปูน 12 คน ฟันแท้ผุ 4 คน ไม่ได้รับการรักษาทันตกรรมเนื่องจาก มาในช่วงการตั้งครรภ์ ไตรมาสที่37 คน ส่งผลให้มีฟันแท้ผุและเหงือกอักเสบจากหินปูนที่ไม่ได้รับการรักษาจากการตั้งครรภ์ 7 คน ในงานอนามัยแม่และเด็ก มีกลวิธีโดยเน้นการดำเนินงานแบบบูรณาการ กับงานส่งเสริมในคลินิกหญิงตั้งครรภ์ และคลินิกเด็กดี โดยจะเริ่มตั้งแต่ตรวจรักษาสุขภาพช่องปากหญิงมีครรภ์ ทั้งนี้เนื่องมาจากในช่วงตั้งครรภ์จะมีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพช่องปาก ได้แก่ โรคเหงือกอักเสบ โรคฟันผุ ซึ่งเชื้อโรคต่างๆในช่องปากแม่สามารถจะติดต่อไปสู่ลูกได้ทางน้ำลาย เช่น การจูบลูก การเป่าอาหาร ดังนั้นการให้ทันตสุขศึกษาในหญิงมีครรภ์รายใหม่ในเรื่องการดูแลสุขภาพช่องปาก การแปรงฟันที่ถูกวิธี จึงมีความสำคัญในการลดการติดเชื้อจากแม่สู่ลูก และการให้บริการทางทันตกรรม เช่น การถอนฟันในฟันที่ติดเชื้อ การอุดฟันที่ผุ และการขูดหินน้ำลายให้กับหญิงมีครรภ์ในช่วงอายุครรภ์ ไตรมาสที่2 (4-6 เดือน) จะเป็นการช่วยลดปัจจัยเสี่ยงในภาวะคลอดก่อนกำหนดในหญิงมีครรภ์ที่มีการติดเชื้อในช่องปากร่วมด้วย ส่วนการดำเนินงานในคลินิกเด็กดีนั้น ความผูกพันในครอบครัวจาก พ่อ แม่ และผู้ปกครองที่ดูแลเด็ก เป็นบุคคลที่สำคัญในการสร้างพฤติกรรมการบริโภค การทำความสะอาดช่องปากที่ดีแก่เด็กและเป็นต้นแบบในการดูแลสุขภาพที่ดี การที่เด็กได้รับการตรวจสุขภาพช่องปากจากเจ้าหน้าที่ และสอนวิธีการแปรงฟันที่ถูกต้องโดยที่พ่อ แม่ ผู้ปกครอง ได้รับทราบถึงผลการตรวจและได้รับการฝึกปฏิบัติจริง จะทำให้ผู้ปกครองมีความเข้าใจที่ถูกต้อง ส่งผลให้ผู้ปกครองนำไปสอนบุตรหลานของตัวเองได้
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลแม่สา เล็งเห็นความสำคัญในเรื่องดังกล่าว การส่งเสริม ป้องกันการเกิดโรคฟันผุและโรคเหงือกอักเสบ ควรดำเนินการตั้งแต่เด็กอยู่ในครรภ์มารดา ได้รับการดูแลในทุกๆด้าน แบบองค์รวม และมีการบูรณาการผ่านกระบวกการเรียนรู้ คลินิกหญิงตั้งครรภ์ และคลินิกเด็กดี ส่งผลให้เด็กมีสุขภาพที่ดีทั้งทางกาย ใจ รวมไปถึงการมีสุขภาพช่องปากที่ดี ซึ่งจะลดอัตราการเกิดฟันผุในฟันน้ำนมได้อย่างยั่งยืนต่อไป