กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการดูแลผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมด้วยการแพทย์แผนไทย จังหวัดสงขลา" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน จังหวัดสงขลา

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.ท่าบอน ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการดูแลผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมด้วยการแพทย์แผนไทย

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการดูแลผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมด้วยการแพทย์แผนไทย " ดำเนินการในพื้นที่ จังหวัดสงขลา รหัสโครงการ 2565-L5221-1-07 ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 มกราคม 2565 - 30 กันยายน 2565 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 38,110.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล อบต.ท่าบอน เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ โดยมีกลุ่มเป้าหมายเป็นสมาชิกในชุมชนจำนวน 100 คน หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

โรคข้อเข่าเสื่อมเป็นโรคที่พบได้บ่อยมากในผู้สูงอายุ ทำให้เกิดอาการปวดเข่า บวม เข่าฝืดยึด มีเสียงดังในเข่า ไม่สามารถประกอบกิจวัตรประจำวันได้ดังปกติซึ่งมีความรุนแรงมากน้อยต่างกันไป สาเหตุมีได้หลายประการ เช่น ผลสะสมจากความเสื่อมและการใช้ข้อเข่าที่ไม่ถูกต้องตั้งแต่ยังหนุ่มสาวการที่มีน้ำหนักตัวมากๆ ทำให้เข่าต้องรับน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นหลายเท่าตัวในทุกขณะที่ก้าวเดิน หรือเคยได้รับอุบัติเหตุบริเวณข้อเข่ามาก่อน บางรายเคยมีการอักเสบติดเชื้อหรือเป็นโรคไขข้อบางชนิดเช่น โรครูมาตอย เป็นต้น เกิดความทรมานแก่ผู้สูงอายุอย่างยิ่ง คุณภาพชีวิตลดลง ไม่สามารถออกกำลังกายได้ทำให้โรคอื่นๆอาจจะตามมา เช่น โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูงจากสถานการณ์พบว่าโรคข้อเข่าเสื่อมเป็นโรคหนึ่งในสิบโรคที่เป็นสาเหตุสำคัญอันก่อให้เกิดผู้สูงอายุ ทุพพลภาพในประเทศไทย ทำให้ผู้ป่วยต้องมีชีวิตอยู่อย่างไร้สมรรถภาพในการประกอบอาชีพ หรือการใช้ชีวิตประจำวันเนื่องจากมีพยาธิสภาพที่กระดูกอ่อนผิวข้อ อันก่อให้มีอาการปวดจากผิวข้อชำ รุดและการอักเสบหากเป็นต่อเนื่องทา ให้เกิดโรคข้อเสื่อมรุนแรง ช่องว่างผิวข้อ หายไป และกระดูกอ่อนผิวข้อชำ รุดไปหมด หรือกระดูกปลายข้อทรุดตัว ทำให้ข้อเข่าโก่งมากขึ้นได้ ในปัจจุบันพบว่า มีการใช้ยาในการรักษาภาวะข้อเสื่อมนี้เป็นจำนวนมากรองจากยาปฏิชีวนะ (Antibiotics) โดยเฉพาะยาแก้อักเสบในกลุ่ม NSAIDs (Non-Steroid Anti-inflammatory Drugs) ซึ่งส่วนมากเป็นการรักษาอาการปวดที่ปลายเหตุเสียมากกว่า และมักจะมีผลเสียในการก่อให้เกิดปัญหาเรื่องแผลในกระเพาะอาหารตามมา อุบัติการณ์ของผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อมพบประมาณ 1 ใน 3 หรือคิดเป็นร้อยละ 34.5-45.6 ของประชากรทั้งประเทศ และมีความสูญเสียทางเศรษฐกิจอย่างมาก โดยมีงานวิจัยพบว่าค่าใช้จ่ายต่อคนต่อ 1 ปี ของคนที่เป็นโรคข้อเข่าเสื่อม รวมทุกอย่างเช่น ค่ายาค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลหรือค่าเสียเวลาในการดูแลรักษาสุขภาพทางด้านนี้พบว่า มีค่าใช้จ่าย ประมาณปีละ 200,000 บาทต่อคนจะเห็นได้ว่าเป็นค่าใช้จ่ายที่สูงมากอาจเป็นเพราะว่า โรคข้อเข่าเสื่อมจะไม่ทำให้คนเป็นเสียชีวิตเพียงแต่ทำให้คุณภาพชีวิตลดลงเท่านั้นโดยส่วนใหญ่จะพบในผู้สูงอายุ 60 ปี ขึ้นไป การแพทย์แผนไทยนั้นปัจจุบันได้รับการสนใจมากขึ้น เนื่องจากมีการทำวิจัยเกี่ยวกับการรักษาอาการปวดเข่าเป็นจำนวนมา และมีผลของการรักษาที่ดี ซึ่งสามารถช่วยลดอาการปวดเข่าได้พอๆกับการรับประทานยาทางแผนปัจจุบัน ผลจากงานวิจัยทำให้ผู้ป่วยไม่ต้องรับประทานยาแก้อักเสบที่มีผลข้างเคียง และมีแนวทางการรักษาโรคเข่าเสื่อมหลากหลายวิธีด้วยการแพทย์แผนไทย ได้แก่การนวด การประคบสมุนไพร การพอกเข่าด้วยสมุนไพรและการแปะยาสมุนไพร
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลท่าบอนจึงได้จัดทำโครงการดูแลผู้สูงอายุข้อเข่าเสื่อมด้วยการแพทย์แผนไทยขึ้น โดยนำแนวทางการดูแลสุขภาพด้วยการแพทย์แผนไทยมาใช้ในการแก้ปัญหาโรคเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุ เพื่อช่วยลดปริมาณการใช้ยาลดปวด และยังเป็นการช่วยลดค่าใช้จ่ายให้กับสถานบริการอีกด้วย

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อให้ผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมได้รับความรู้ และทักษะในการดูแลสุขภาพด้วยการแพทย์แผนไทย
2. เพื่อให้ผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมได้รับการดูแลภาวะข้อเข่าเสื่อมด้วยการแพทย์แผนไทย

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. กิจกรรมอบรมให้ความรู้ด้านการแพทย์แผนไทย
2. กิจกรรมให้บริการฟื้นฟูภาวะข้อเข่าเสื่อม

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. ผู้สูงอายุข้อเข่าเสื่อมมีความรู้ และทักษะเรื่องโรคข้อเข่าเสื่อมและสามารถบรรเทาอาการปวดเข่าได้ด้วยตนเองตน
   
2. ผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมได้รับการดูแลภาวะข้อเข่าเสื่อมด้วยการแพทย์แผนไทย มีอาการปวดเข่าลดลงจากเดิมและไม่
   เป็นอุปสรรคในการทำกิจวัตรประจำวัน
3. ประชาชนเข้าถึงงานบริการด้านการแพทย์แผนไทยในหน่วยบริการสาธารณสุขมากขึ้น

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น