กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการเฝ้าระวังภาวะโรคโลหิตจางในเด็กอายุ 6 -12 เดือน ตำบลตะโละกาโปร์ จังหวัดปัตตานี" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลตะโละกาโปร์ อำเภอยะหริ่ง จังหวัดปัตตานี

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.ตะโละกาโปร์ ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการเฝ้าระวังภาวะโรคโลหิตจางในเด็กอายุ 6 -12 เดือน ตำบลตะโละกาโปร์

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการเฝ้าระวังภาวะโรคโลหิตจางในเด็กอายุ 6 -12 เดือน ตำบลตะโละกาโปร์ " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลตะโละกาโปร์ อำเภอยะหริ่ง จังหวัดปัตตานี รหัสโครงการ 65-50110-01-2 ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 กรกฎาคม 2565 - 30 ธันวาคม 2565 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 79,175.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล อบต.ตะโละกาโปร์ เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

โลหิตจางหรือภาวะซีด (anemia) เป็นปัญหาทางโลหิตวิทยาที่พบบ่อยในเด็ก โดยเฉพาะภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก คือ ภาวะที่ร่างกายมีการขาดหรือพร่องธาตุเหล็กซึ่งทำให้มีปริมาณธาตุเหล็กไม่เพียงพอ ที่จะนำไปสร้างเม็ดเลือดแดงได้เป็นผลให้ร่างกายมีจำนวนเม็ดเลือดแดงหรือความเข้มข้นของฮีโมโกลบินในเลือดต่ำกว่าปกติ จะพบว่ามีอาการซีดของเล็บและเปลือกตาด้านในด้วย จากการสำรวจภาวะโภชนาการของเด็กไทยอายุ 6 เดือน – 12 ปี ระหว่าง ปี พ.ศ.2553-2555 ภายใต้โครงการ South East Asia Nutrition Survey (SENUTS) เด็กไทยกลุ่มปฐมวัยมีความชุกโลหิตจางสูงในเขตชนบทถึงร้อยละ 41.7 ในขณะที่เด็กในเขตเมืองพบความชุกของโลหิตจางร้อยละ 26 นอกจากนี้โลหิตจางยังเป็นหนึ่งในสาเหตุ 5 อันดับแรกที่ส่งผลต่อสุขภาวะของเด็กไทย โลหิตจางในเด็กมีสาเหตุหลักมาจาก 1) สาเหตุจากการรับประทานอาหารที่มีธาตุเหล็กไม่เพียงพอ ในขณะที่ร่างกายเด็กกำลังเจริญเติบโตจึงต้องการธาตุเหล็กมากขึ้น 2) สาเหตุจาก การเสียเลือดอาจเกิดเฉียบพลัน เช่น เลือดออกจากแผลอุบัติเหตุต่าง ๆ หรือจากเลือดออกเรื้อรัง เช่น พยาธิปากขอ มีแผลใน กระเพาะอาหาร เป็นต้นทั้งนี้ การขาด/พร่องธาตุเหล็กเป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุดที่ก่อให้เกิดโลหิตจางในเด็ก และเป็นภาวะที่พบบ่อยที่สุด ในบรรดาภาวะขาดสารอาหาร ธาตุเหล็กเป็นส่วนประกอบสำคัญของฮีโมโกลบินในเม็ดเลือดแดงธาตุเหล็กมีมากในสมอง เป็นส่วนประกอบของ myelin sheath, neurotransmitters และมีส่วนสำคัญในการป้องกันเชื้อโรค เด็กทุกคนมีโอกาสเกิด “ภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก” กันได้ทั้งนั้น ในเด็กไทยทุก 100 คน จะตรวจพบโรค โลหิตจางสูงถึง 30 คน อาการที่พบเห็นได้ทั่วไป คือ เด็กจะมีอาการอ่อนเพลียง่าย เหนื่อยง่าย เวียนศีรษะ พัฒนาการล่าช้า จิตใจและพฤติกรรมเซื่องซึม ไม่อยากอาหาร ไม่สนใจสิ่งแวดล้อม อารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย มีปัญหาด้านการเจริญเติบโต มีปัญหาด้านการเรียน ขาดความสนใจและสมาธิในการเรียน สติปัญญาด้อยลง ไอคิวต่ำกว่าเกณฑ์ ผลการเรียนแย่ลง เด็กๆควรได้รับการเจาะเลือดเพื่อดูความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด ในช่วงอายุ 6 - 12 เดือน ดังนั้นควรมีการตรวจคัดกรองภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก ให้การป้องกันในกลุ่มที่เสี่ยงต่อการเกิดภาวะโลหิตจาง และให้การรักษาตั้งแต่ระยะเริ่มแรก เพราะหากปล่อยไว้อาจมีความรุนแรงจนทำให้เสียชีวิตได้ในที่สุด จากสถานการณ์ของตำบลตะโละกาโปร์ ในปี 2565 ที่ผ่านมา ได้รับการตรวจจากศูนย์อนามัยที่ 12 จากการเจาะเลือดเพื่อดูค่าสารสีแดงในเซลล์เม็ดเลือดแดง (Hemoglobin) ในเด็กอายุ 6-12 เดือน จำนวน 24 ราย โดยใช้เครื่องตรวจ Hemo cue พบภาวะโลหิตจาง จำนวน 14 คน คิดเป็นร้อยละ 58.33 (เกณฑ์ไม่เกินร้อยละ 20)

ดังนั้น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลตะโละกาโปร์ จึงได้เล็งเห็นปัญหาทางด้านสุขภาพ จึงจัดทำโครงการ “เฝ้าระวังภาวะโรคโลหิตจางในเด็กอายุ 6-12 เดือน” ขึ้นมา เพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพที่อาจส่งผลต่อการเรียนรู้      ของเด็กและดูแลแก้ไขปัญหาภาวะโลหิตจางในเด็กตั้งแต่เริ่มต้น เพื่อให้เด็กตำบลตะโละกาโปร์ มีสุขภาพดีปราศจากภาวะโลหิตจาง พร้อมสำหรับการเรียนรู้ในการใช้ชีวิตอย่างมีความสุข

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อเฝ้าระวังภาวะโลหิตจางในเด็กอายุ 6-12 เดือน
2. เด็กที่ตรวจพบภาวะโลหิตจางได้รับการรักษาและส่งต่อ

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. กิจกรรมที่ 1 จัดประชุมชี้แจงรายละเอียดการดำเนินงานและให้ความรู้เบื้องต้น เกี่ยวกับการเฝ้าระวังโรคโลหิตจาง ในเด็ก แก่อาสาสมัครสาธารณสุขตำบลตะโละกาโปร์ จำนวน 65 คน
2. กิจกรรมที่ 2 จัดประชุมเชิงปฏิบัติการให้ความรู้เรื่องภาวะโลหิตจางในเด็ก และสาธิตเมนูอาหารที่เพิ่มธาตุเหล็ก แก่ผู้ปกครองเด็ก จำนวน 100 คน และเจาะเลือดเด็กจำนวน 100 คน
3. กิจกรรมที่ 3 ติดตามผล Hemoglobin กลุ่มที่มีภาวะโลหิตจาง โดยอาสาสมัครสาธารณสุขและเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ในรายที่มีภาวะโลหิตจางซ้ำ ส่งต่อพบแพทย์เพื่อรับการรักษาต่อไป

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. เด็กอายุ 6-12 เดือน ได้รับการเฝ้าระวังภาวะโลหิตจาง และได้รับยาน้ำเสริมธาตุเหล็ก
   
2. ผู้ปกครองมีความรู้ความเข้าใจในเรื่องการดูแลและป้องกันภาวะโลหิตจางในเด็ก
   
3. เด็กที่ตรวจพบภาวะโลหิตจางได้รับการรักษาติดตามและส่งต่อ

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น