กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการพัฒนาผลิตภัณฑ์สมุนไพรโลชั่นบำรุงผิวจากสารสกัดข้าวหอมกระดังงา ประจำปี 2566 จังหวัด" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.พร่อน ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการพัฒนาผลิตภัณฑ์สมุนไพรโลชั่นบำรุงผิวจากสารสกัดข้าวหอมกระดังงา ประจำปี 2566

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการพัฒนาผลิตภัณฑ์สมุนไพรโลชั่นบำรุงผิวจากสารสกัดข้าวหอมกระดังงา ประจำปี 2566 " ดำเนินการในพื้นที่ รหัสโครงการ L2485 ระยะเวลาการดำเนินงาน 16 มีนาคม 2566 - 15 มกราคม 2567 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 10,720.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล อบต.พร่อน เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

ตากใบเป็นชื่ออําเภอหนึ่งที่มีถือเป็นแหล่งปลูกข้าวที่สําคัญ และมีการปลูกข้าวพื้นเมืองเป็นอาชีพหลักมากที่สุดในจังหวัดนราธิวาส กลายเป็นวิถีชีวิตของเกษตรกรอําเภอตากใบ โดยพันธุข้าวพื้นเมืองที่นิยมปลูกกันมากในอําเภอตากใบ คือข้าวหอมกระดังงา (PTNC09002-59) ซึ่งเป็นข้าวพื้นเมืองดั้งเดิมของชาวตากใบ โดยจุดเด่นของข้าวพันธุ์นี้มีลักษณะสีแดง นุ่มนอกจากจะมีกลิ่นหอมคลายดอกกระดังงา มีคุณสมบัติทนต่อสภาพแห้งแล้งได้ดีปลูกได้ทั้งสภาพนาที่เป็นที่ดอนและที่ลุ่ม นอกจากนี้ยังมีสรรพคุณทางยา โดยช่วยรักษาอาการเหน็บชาได้ดี อีกทั้งยังพบว่าข้าวหอมกระดังงามีสารกลุ่มวิตามินอีมาก (ศูนย์ข้อมูลข้าวตลาดเฉพาะ, 2565) ดังนั้นวิตามินอีเป็นสิ่งสำคัญในการดูแลรักษาผิว มีการศึกษาวิจัยที่ชี้ให้เห็นว่า วิตามินอี ช่วยลด psoriasis erythema และช่วยลดการเสี่ยงการเกิดมะเร็งผิวหนัง ช่วยรักษาแผลเป็น และช่วยลดริ้วรอยบนผิวทั้งนี้ จากการวิจัยมากมาย ยืนยันว่า Vitamin E Acetate สามารถเร่งการสร้าง enzyme ในผิว ปกป้องอนุมูลอิสระ และเพิ่มความชุ่มชื้นในชั้นผิวได้ จึงเหมาะสำหรับเป็นส่วนผสมในครีมหรือโลชั่น เพื่อช่วยทำหน้าที่ต้านอนุมูลอิสระให้แก่ผิว (มหาวิทยาลัยมหิดล, 2557)
สาเหตุที่ผิวหนังผู้สูงอายุถูกทำลายได้ง่าย เป็นผลจากการเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากภาวะสูงอายุ โดยเซลล์ ผิวหนังมีอัตราการสร้างเซลล์ใหม่เพื่อทดแทนเซลล์เดิมลดลงถึง 50 เปอร์เซนต์ และมีการเจริญเติบโตช้า รวมถึงเส้นเลือดฝอยมีการสร้างลดลงไปด้วย (Naylor & Sherratt, 2011) คอลลาเจนและอีลาสตินถูกสร้างน้อยลง ทำให้ผิวหนังบาง มีความ ยืดหยุ่นน้อย ซึ่งง่ายต่อการฉีกขาด หรือหลุดลอก ต่อมไขมันลดทั้งจำนวนและประสิทธิภาพการทำงาน มีผลให้ทำให้ผิวแห้งและมีอาการคันได้ง่าย อีกทั้งมีปริมาณของไขมันใต้ ผิวหนังลดลง ทำให้ขาดไขมันป้องกันแรงกระแทก ความชื้นของผิวหนังชั้นนอกลดลง ทำให้ผิวชั้นนี้เปราะ การรับรู้ ความเจ็บปวดของปลายประสาทที่ผิวหนังก็ลดลง (Zouboulis & Makrantonaki, 2011) ไม่สามารถตอบสนอง ต่ออันตรายที่มีต่อผิวหนังได้ทันท่วงที ผิวหนังผู้สูงอายุจึงถูกทำลายได้ง่าย ปัญหาผิวหนังของผู้สูงอายุ ในผิวของผู้สูงอายุยิ่งถ้าได้รับแสงแดดมากขึ้น เส้นใยอีลาสติกเหล่านี้จะถูกเปลี่ยนแปลงเพิ่มมากขึ้น ส่งผลทำให้ เกิดการเปลี่ยนแปลงซึ่งมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า คือ ผิวซีด เกิดริ้วรอยเหี่ยวย่น ผิวหนังหยาบ หลอดเลือดเปราะเกิดรอยฟก ช้ำง่าย มีจุดกระดำกระด่าง มีเนื้องอกเกิดขึ้นตามคอและใบหน้า ซึ่งเรียกว่า “กระเนื้อ” พวกนี้ลักษณะเป็นเนื้องอกชนิด ธรรมดา บางรายอาจเกิดมะเร็งผิวหนัง (ศ.ดร.นพ.ธัมม์ทิวัตถ์ นรารัตน์วันชัย, 2557) จากปัญหาดังกล่าว งานแพทย์แผนไทยในหน่วยงานโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลพร่อน จึงได้นำข้าวหอมกระดังงาตากใบ ที่มีวิตามิน E สูง นำมาพัฒนาเป็นโลชั่นบำรุงผิวจากสารสกัดข้าวหอมกระดังงาตากใบ เพื่อช่วยดูแลรักษาผิวและบรรเทาปัญหาสภาพผิวในผู้สูงอายุในชุมชน และเล็งเห็นการส่งเสริมและพัฒนาผลิตภัณฑ์จากพืชสมุนไพร และภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชนที่มุ่งพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ของชุมชนที่นำพืชสมุนไพร ท้องถิ่นมาเป็นวัตถุดิบในการผลิตเพื่อให้สามารถพัฒนา ยกระดับพัฒนาข้าวหอมกระดังงาให้มีมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ ในรูปแบบผลิตภัณฑ์ของชุมชนที่มีอัตลักษณ์ (Identity) จึงได้เกิดโครงการพัฒนาผลิตภัณฑ์สมุนไพรโลชั่นบำรุงผิวจากสารสกัดข้าวหอมกระดังงา ประจำปี 2566 นี้ขึ้น

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์โลชั่นบำรุงผิวจากสารสกัดข้าวหอมกระดังงา
2. เพื่อเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์
3. เพื่อนำผลิตภัณฑ์มาใช้ในคนไข้ที่มีผิวแห้งคันตามผิวหนังและบำรุงผิวให้ชุ่มชื้น

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. จัดอบรมเชิงปฏิบัติการให้ความรู้เรื่องผลิตภัณฑ์สมุนไพรโลชั่นบำรุงผิวจากสารสกัดข้าวหอมกระดังงา

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. ผลิตภัณฑ์โลชั่นบำรุงผิวจากสารสกัดข้าวหอมกระดังงาได้รับการนำมาใช้กับคนไข้ที่มีผิวแห้ง คันตามผิวหนังและบำรุงผิวให้ชุ่มชื้น     2. มีส่วนช่วยในการสร้างรายได้และเพิ่มมูลค่าให้ผลิตภัณฑ์

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น