กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการอบรมฟื้นฟูความรู้เพื่อพัฒนาศักยภาพอาสาสมัครสาธารณสุข(อสม.) ด้านส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่น จังหวัดยะลา" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลบาเจาะ อำเภอบันนังสตา จังหวัดยะลา

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.บาเจาะ ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการอบรมฟื้นฟูความรู้เพื่อพัฒนาศักยภาพอาสาสมัครสาธารณสุข(อสม.) ด้านส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่น

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการอบรมฟื้นฟูความรู้เพื่อพัฒนาศักยภาพอาสาสมัครสาธารณสุข(อสม.) ด้านส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่น " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลบาเจาะ อำเภอบันนังสตา จังหวัดยะลา รหัสโครงการ 66-L4127-02-07 ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 กรกฎาคม 2566 - 31 ธันวาคม 2566 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 20,000.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล อบต.บาเจาะ เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

ภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย เป็นการดูแลสุขภาพในชุมชนแบบพื้นบ้านดั้งเดิมที่อยู่คู่กับประเทศไทยมาตั้งแต่ก่อนสมัยกรุงสุโขทัย ซึ่งมีความหลากหลายและเป็นเอกลักษณ์ที่แตกต่างกันไปตามแต่ละสังคม วัฒนธรรมกลุ่มชาติพันธุ์และรูปแบบการรักษามีทั้งการใช้ยาสมุนไพร การนวด การผดุงครรภ์ ตลอดจนการรักษาทางจิตใจโดยใช้พิธีกรรมหรือคาถาต่างๆ ซึ่งสามารถตอบสนองต่อความต้องการทางด้านการรักษาสุขภาพ และความเจ็บป่วยของประชาชนได้เป็นอย่างดี แต่จากการพัฒนาในทุกด้านที่ยึดการพัฒนาตามระบบทุนนิยม ทำให้ชุมชนมีค่านิยมตามแนวทางของตะวันตกเป็นหลัก โดยเฉพาะด้านการจัดการสุขภาพที่เน้นการพึ่งพิงจากภายนอกเป็นส่วนใหญ่ สิ่งเหล่านี้ส่งผลให้ภูมิปัญญาและองค์ความรู้การดูแลสุขภาพเดิมที่มีอยู่ในชุมชนไม่ได้รับการพัฒนาและถูกทอดทิ้งจากคนรุ่นใหม่ ขาดการสืบทอดและผู้รู้ส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุซึ่งนับวันจะมีจำนวนลดลงทำให้ชุมชนรับประโยชน์จากภูมิปัญญาการแพทย์พื้นบ้านน้อยกว่าที่ควรจะเป็น ทั้งๆ ที่ความรู้เหล่านี้สามารถ ช่วยดูแลรักษาความเจ็บป่วยให้กับชาวบ้านได้ อีกทั้งองค์ความรู้ทางการแพทย์พื้นบ้านไทยทั้งที่เป็นตัวหมอพื้นบ้าน ตำรา พันธุ์พืชที่ใช้เป็นยา สมุนไพร วิธีการการรักษาโรคตลอดจนสังคมวัฒนธรรม ประเพณี และวิถีชีวิต ฯลฯ มีความสำคัญและเป็นสิ่งล้ำค่าที่ควรจะเก็บรวบรวม อนุรักษ์ฟื้นฟูภูมิปัญญาการแพทย์พื้นบ้านไทยให้อยู่คู่กับประเทศไทย เพื่อเป็นมรดกต่อลูกหลานในการสืบทอดองค์ความรู้ สมุนไพร คือของขวัญที่ธรรมชาติมอบให้กับมวลมนุษยชาติคนไทยไม่เพียงแต่ใช้ สมุนไพรเป็นยารักษาโรคนั้น แต่นำมาดัดแปลงเพื่อบริโภคในรูปของอาหารและเครื่องดื่ม สมุนไพรบำรุงสุขภาพ ชีวิตความเป็นอยู่ของคนไทยนั้นมีรากฐานมานานนับร้อยนับพันปี อารยธรรมต่างๆ ที่ถือเป็นเอกลักษณ์ในการแสดงถึงเผ่าพันธุ์และความเป็นผู้เจริญแล้ว สิ่งหนึ่งที่แสดงออกมาได้เป็นอย่างดีก็คือ ศิลปะที่ผสมผสานและผูกพันอยู่ในการใช้ชีวิตประจำวันของคนไทยนั่นเอง ศิลปะเหล่านี้รวมไปถึงการกินด้วย อาทิ เช่น การตั้งสำรับและการประกอบจัดอาหาร ก็ไม่เพียงเพื่อความอร่อยลิ้นอย่างวิเศษเพียงประการเดียว ยังมีความสวยงามในการจัดแต่งเป็นองค์ประกอบของอาหารให้งามตายิ่งขึ้นไปอีก จึงไม่น่าแปลกเลยที่อาหารและเครื่องดื่มของไทยจะแฝงไว้ด้วยเจตนารมณ์ให้ผู้บริโภคได้ซึมซับทั้งรสชาติ และคุณประโยชน์ไปพร้อมๆ กันอย่างชาญฉลาด การแปรรูปสมุนไพรของ ชมรมอาสาสมัครสาธารณสุขตำบลบาเจาะ จะเน้นสมุนไพรที่หาได้ง่ายในชุมชน เนื่องจากจะได้ไม่เกิดความยากลำบากในการจัดหา และจัดทำ รวมถึงปลูกไว้ใช้เองในครัวเรือนควบคู่กับการทำพืชสวนชนิดอื่นๆ การส่งเสริมให้เกษตรกรรู้จักสมุนไพร และคุณประโยชน์ของสมุนไพรใกล้ตัวที่มีคุณค่ามากกว่าการใช้บริโภคเพียงอย่างเดียวจึงเกิดขึ้น การส่งเสริมสุขภาพ ประชาชนด้วยการพึ่งตนเองจึงเน้นการดูแลรักษาสุขภาพในเบื้องต้น ก่อนโรคภัยไข้เจ็บจะมาถึงด้วยสมุนไพรที่มีอยู่ในชุมชนรวมถึงการแปรรูปสมุดไพรในรูปแบบต่างๆ เพื่อให้เกษตรกร และกลุ่มแม่บ้านมีรายได้เสริมนอกภาคการเกษตรใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ลดรายจ่ายในครัวเรือนและยังช่วยส่งเสริมความมั่นคงทางเศรษฐกิจ ความสามัคคีของชุมชนอีกด้วย       ทางชมรมอาสาสมัครสาธารณสุขตำบลบาเจาะ ได้เล็งเห็นความสำคัญดังกล่าว จึงได้จัดทำโครงการอบรมฟื้นฟูความรู้เพื่อพัฒนาศักยภาพอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) ด้านส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่นขึ้น

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อส่งเสริมให้ชุมชนใช้พืชสมุนไพรพื้นบ้านในการรักษาโรคเบื้องต้น
2. เพื่อถ่ายทอดภูมิปัญญาเกี่ยวกับพืชสมุนไพรให้กับ อสม.

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. ขั้นเตรียมการ
2. ขั้นดำเนินการ
3. ขั้นสรุปผลและรายงาน
4. จัดทำโครงการตามแผน เพื่อเสนอพิจารณาเห็นชอบ/อนุมัติโครงการ
5. ประชุมชี้แจงแนวทางการดำเนินงาน แก่ อสม. และผู้ที่เกี่ยวข้อง
6. ประชาสัมพันธ์การจัดทำโครงการ
7. กิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้ และพัฒนาศักยภาพ
8. 2 กิจกรรมภาคปฏิบัติ/ภาคสนาม
9. 2 กิจกรรมภาคปฏิบัติ/ภาคสนาม

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. อสม.มีความรู้เรื่องการใช้สมุนไพรในชุมชน
   1. อาสาสมัครสาธารณสุขสามารถนำความรู้ที่ได้ไปปฏิบัติในชีวิตประจำวันได้
   2. ส่งเสริมให้ชุมชนใช้พืชสมุนไพรพื้นบ้านในการรักษาโรคเบื้องต้นถ่ายทอดภูมิปัญญาเกี่ยวกัยพืชสมุนไพรให้กับประชาชนที่สนใจ
   3. สนับสนุนให้ประชาชนนำสมุนไพรพื้นบ้านไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในชีวิตจริง เพื่อเป็นการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนในชุมชนให้มีสุขภาพอนามัยที่ดีขึ้น

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น