กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ชื่อโครงการ โครงการตรวจหาสารเคมีกำจัดศัตรูพืชและส่งเสริมสุขภาพด้วยสมุนไพรไทย

ที่อยู่ ตำบลกะลาเส อำเภอสิเกา จังหวัดตรัง จังหวัด ตรัง

รหัสโครงการ 67-L1521-01-08 เลขที่ข้อตกลง

ระยะเวลาดำเนินงาน ตั้งแต่ 1 พฤษภาคม 2567 ถึง 31 สิงหาคม 2567

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการตรวจหาสารเคมีกำจัดศัตรูพืชและส่งเสริมสุขภาพด้วยสมุนไพรไทย จังหวัดตรัง" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลกะลาเส อำเภอสิเกา จังหวัดตรัง

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.กะลาเส ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการตรวจหาสารเคมีกำจัดศัตรูพืชและส่งเสริมสุขภาพด้วยสมุนไพรไทย

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการตรวจหาสารเคมีกำจัดศัตรูพืชและส่งเสริมสุขภาพด้วยสมุนไพรไทย " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลกะลาเส อำเภอสิเกา จังหวัดตรัง รหัสโครงการ 67-L1521-01-08 ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 พฤษภาคม 2567 - 31 สิงหาคม 2567 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 14,650.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล อบต.กะลาเส เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ โดยมีกลุ่มเป้าหมายเป็นสมาชิกในชุมชนจำนวน 0 คน หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

ประชาชนทางภาคใต้ ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม โดยเกษตรกรมีการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชเพิ่มขึ้น เนื่องจากรูปแบบการเกษตรเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม การเกษตรเพื่อการบริโภคมาเป็นการเกษตรทางเศรษฐกิจ เกษตรกรต้องการเพิ่มผลผลิตและรักษาคุณภาพของสินค้า สารเคมีกำจัดแมลงศัตรูพืชชนิดออกาโนฟอสและคาร์บาร์เมทได้ถูกนำมาใช้ในแปลงผักและไร่นาของเกษตรกรอย่างแพร่หลายและสารเคมีกำจัดวัชพืช ประเภทไกลโฟเซต  พาราควอท ประกอบกับการขาดองค์ความรู้ในการใช้สารเคมีส่งผลให้เกิดสารพิษตกค้างในผัก และสะสมในลำห้วย หนอง คลองบึง ฯลฯ การบริโภคผักและใช้แหล่งน้ำที่มีการสะสมสารเคมีกำจัดศัตรูพืช ทำให้ร่างกายที่ได้รับสารพิษมีอาการเฉียบพลัน อาทิ คลื่นไส้ อาเจียน ปวดหัว ปวดกล้ามเนื้อ ท้องร่วง ตาพร่า หายใจติดขัด ฯลฯ
จากการเฝ้าระวังและเก็บข้อมูลผลการตรวจเลือดประชาชนจังหวัดตรัง ตั้งแต่ปี ๒๕๕๖ ถึง ๒๕๖๒ พบว่า  มีประชาชนกลุ่มที่มีความเสี่ยง อยู่ระหว่างร้อยละ ๑๐.๖๓ – ๒๔.๙๕ และในปี ๒๕63 มีแนวโน้มจะสูงขึ้น ทั้งนี้ผู้ที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงเหล่านี้ จังหวัดตรังได้ส่งเสริมการใช้สมุนไพรไทยรางจืดเพื่อส่งเสริมสุขภาพและลดภาวะเสี่ยง ซึ่งจากข้อมูลพบว่าวิธีดังกล่าวได้ผลดี โดยทำให้กลุ่มเสี่ยงกลับไปเป็นกลุ่มปกติ ถึงร้อยละ ๙๓.๕ -๙๕.๐ จังหวัดตรังได้กำหนดยุทธศาสตร์จังหวัดเพื่อรองรับปัญหาสุภาพตามกลุ่มวัย ซึ่งกลุ่มหนึ่งที่เป็นเป้าหมายสำคัญในการส่งเสริมสุขภาพคือกลุ่มวัยแรงงาน เนื่องจากกลุ่มนี้คือกำลังหลักของสังคมที่จะขับเคลื่อนเศรษฐกิจและดูแลสถาบันครอบครัว ปี ๒๕๖๑โรงพยาบาลส่งเสริมสุขตำบลบ้านกะลาเสใหญ่ ได้จัดกิจกรรมตรวจเลือดเกษตรกรเพื่อถวายเป็นพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้ทำการคัดกรองจำนวน ๑๐๐ คน พบว่า มีกลุ่มไม่ปลอดภัย ๔๐ คน คิดเป็น ร้อยละ ๔๐ หลังจากให้รับประทานยาสมุนไพรรางจืด พบว่าจากที่เป็นกลุ่มไม่ปลอดภัย ดังกล่าว ลดลงเป็นกลุ่มปลอดภัย ๓๓ คน กลุ่มเสี่ยง ๔ คน กลุ่ม ปกติ ๓ คน   ปี๒๕๖๒ ได้จัดทำโครงการตรวจคัดกรองค้นหาความเสี่ยงสุขภาพประชาชน จากภัยสารเคมีกำจัด ศัตรูพืชและส่งเสริมสุขภาพลดเสี่ยงลดโรคด้วยสมุนไพรไทย มีเป้าหมายจำนวน ๒๐๑ คน ซึ่งผลการดำเนินโครงการพบว่า ดังนี้ ผลเลือดไม่ปลอดภัย จำนวน ๙ คน คิดเป็นร้อยละ ๔.๔๘ ผลเลือดมีความเสี่ยง จำนวน ๔๙ คน คิดเป็นร้อยละ ๒๔.๓๘ ผลเลือดปลอดภัย จำนวน ๑๐๔ คน คิดเป็นร้อยละ ๕๑.๗๔ และผลเลือดระดับปกติ จำนวน ๓๙ คน คิดเป็นร้อยละ ๑๙.๔๐ ทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านกะลาเสใหญ่ ได้นัดกลุ่มเป้าหมายมาให้ความรู้    เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรม แจกคู่มือ ในการบริโภคอาหารอย่างปลอดภัย และการใช้ยากำจัดศตรูพืชอย่างปลอดภัย ปี2564 โรงพยาบาลส่งเสริมสุขตำบลบ้านกะลาเสใหญ่ ได้ร่วมจัดกิจกรรมตรวจเลือดเกษตรกรกับสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดตรัง โดยมีกลุ่มเป้าหมายจำนวน 100 คน พบว่า ผลไม่ปลอดภัย จำนวน 2 คน ผลเลือดมีความเสี่ยง จำนวน 8 คน ผลเลือดปลอดภัย จำนวน 32 คน และผลเลือดปกติ จำนวน 58 คน จึงเห็นได้ว่า กลุ่มเป้าหมาย    ในแต่ละปีมีผลเลือดไม่ปลอดภัยและมีความเสี่ยง มีจำนวนลดน้อยลง เนื่องจากได้รับประทานยาสมุนไพรรางจืด เพื่อลดสารเคมีในร่างกาย ปี256๕ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขตำบลบ้านกะลาเสใหญ่ ได้ร่วมจัดกิจกรรมตรวจเลือดเกษตรกรกับสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดตรัง โดยมีกลุ่มเป้าหมายจำนวน 10๑ คน พบว่า ผลไม่ปลอดภัย จำนวน 2๑ คน ผลเลือดมีความเสี่ยง จำนวน ๓๓ คน ผลเลือดปลอดภัย จำนวน ๒๙ คน และผลเลือดปกติ จำนวน ๑๘ คน จึงเห็นได้ว่า กลุ่มเป้าหมายในแต่ละปีมีผลเลือดไม่ปลอดภัยและมีความเสี่ยง มีจำนวนลดน้อยลง เนื่องจากได้รับประทานยาสมุนไพรรางจืด เพื่อลดสารเคมีในร่างกาย   ดังนั้น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านกะลาเสใหญ่ ได้เล็งเห็นความสำคัญของปัญหา จึงได้จัดทำโครงการตรวจหาสารเคมีกำจัดศัตรูพืชและส่งเสริมสุขภาพด้วยสมุนไพรไทย เพื่อเป็นการเฝ้าระวัง ป้องกันและลดอันตรายจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชในเกษตรกร และสร้างความปลอดภัยแก่ผู้บริโภค

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. ๑.จัดเตรียมข้อมูล ๒.ประสานงานผู้เกี่ยวข้อง ๑.จัดกิจกรรมประชาสัมพันธ์และสื่อสารประชาชนสร้างการรับรู้ผ่านสื่อ ๒.จัดกิจกรรมตรวจคัดกรองตรวจเลือดกลุ่มเป้าหมาย ๓.จัดกิจกรรมให้ความรู้ ๔.ส่งเสริมสุขภาพกลุ่มเสี่ยงทุกราย ๑.สรุปผลการดำเนินโครงการ ๒.รายงานผล

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

๑.ทำให้ประชาชนชาวกะลาเสได้ทราบสถานการณ์ความเสี่ยงสุขภาพประชาชนจากสารเคมีตกค้างในร่างกายเพื่อกำหนดมาตรการส่งเสริมการลดผลกระทบจากโรคที่สืบเนื่องจากพิษสารเคมีกำจัดแมลงและสารเคมีกำจัดวัชพืชได้อย่างมีประสิทธิภาพ
๒.ประชาชนเห็นคุณค่าสมุนไพรไทยในการสร้างเสริมสุขภาพและสามารถใช้สมุนไพรรางจืดเพื่อป้องกันพิษจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่ปนเปื้อนมากับอาหารได้อย่างถูกต้อง
๓.เกษตรกรมีพฤติกรรมการใช้สารเคมีที่ถูกต้องปลอดภัยและประชาชนเกิดพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ปลอดภัยเพื่อป้องกันโรคและส่งเสริมสุขภาพที่ดี
๔.เพื่อจะได้นำข้อมูลมาใช้ในการดำเนินงานตามยุทธศาสตร์การเฝ้าระวังและควบคุมโรคจากการประกอบอาชีพของชาวบ้านกะลาเส

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น