กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการสมุนไพรเพื่อสุขภาพ ด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น ตำบลบาโงยซิแน อำเภอยะหา จังหวัดยะลา ปี2562 จังหวัดยะลา" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน อำเภอยะหา จังหวัดยะลา

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.บาโงยซิแน ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการสมุนไพรเพื่อสุขภาพ ด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น ตำบลบาโงยซิแน อำเภอยะหา จังหวัดยะลา ปี2562

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการสมุนไพรเพื่อสุขภาพ ด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น ตำบลบาโงยซิแน อำเภอยะหา จังหวัดยะลา ปี2562 " ดำเนินการในพื้นที่ อำเภอยะหา จังหวัดยะลา รหัสโครงการ 62-L4147-2-10 ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 มิถุนายน 2562 - 30 กันยายน 2562 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 28,000.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล อบต.บาโงยซิแน เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

การดูแลสุขภาพแบบพื้นบ้านดั้งเดิมที่อยู่คู่กับประเทศไทยมานาน ซึ่งมีความหลากหลายและเป็นเอกลักษณ์ที่แตกต่างกันไปตามแต่ละสังคม วัฒนธรรม กลุ่มชาติพันธุ์ และรูปแบบการรักษามีทั้งการใช้ยาสมุนไพร การนวด การผดุงครรภ์ตลอดจนการรักษาทางจิตใจโดยใช้พิธีกรรมหรือคาถาต่างๆซึ่งสามารถตอบสนองต่อความต้องการทางด้านการรักษาสุขภาพ และความเจ็บป่วยของประชาชนได้เป็นอย่างดี แต่จากการพัฒนาในทุกด้านที่ยึดการพัฒนาตามระบบทุนนิยม ทำให้ชุมชนมีค่านิยมตามแนวทางของตะวันตกเป็นหลัก โดยเฉพาะด้านการจัดการสุขภาพที่เน้นการพึ่งพิงจากภายนอกเป็นส่วนใหญ่ สิ่งเหล่านี้ส่งผลให้ภูมิปัญญาและองค์ความรู้การดูแลสุขภาพเดิมที่มีอยู่ในชุมชนไม่ได้รับการพัฒนาและถูกทอดทิ้งจากคนรุ่นใหม่ ขาดการสืบทอดและผู้รู้ส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุซึ่งนับวันจะมีจำนวนลดลง ทำให้ชุมชนรับประโยชน์จากภูมิปัญญาการแพทย์พื้นบ้านน้อยกว่าที่ควรจะเป็น ทั้ง ๆ ที่ความรู้เหล่านี้สามารถช่วยดูแลรักษาความเจ็บป่วยให้กับชาวบ้านได้อีกทั้งองค์ความรู้ทางการแพทย์พื้นบ้านไทย ทั้งที่เป็นตัวหมอพื้นบ้าน ตำรา พันธุ์พืชที่ใช้เป็นยา สมุนไพร วิธีการการรักษาโรค ตลอดจนสังคมวัฒนธรรม ประเพณีและวิถีชีวิต ฯลฯมีความสำคัญและเป็นสิ่งล้ำค่าที่ควรจะเก็บรวบรวม อนุรักษ์ ฟื้นฟูภูมิปัญญาการแพทย์พื้นบ้านไทยให้อยู่คู่กับประเทศไทย เพื่อเป็นมรดกต่อลูกหลานในการสืบทอดองค์ความรู้
จากการสำรวจข้อมูล และรายงานการจัดเวทีประชาคมตำบลบาโงยซิแน อ.ยะหา จ.ยะลา พบว่าประชาชนมีความต้องการที่จะเรียนรู้ในประโยชน์ และการนำใช้ของสมุนไพร โดยเฉพาะสมุนไพรในครัวเรือน เพื่อนำมาใช้ในชีวิตประจำวัน เช่น การดูแลสุขภาพด้วยผลิตภัณฑ์ยาหม่องสมุนไพรในยุคปัจจุบัน เพราะปัญหามลพิษในอากาศ ฝุ่นละออง หรือแม้กระทั่ง สภาพอากาศที่ร้อนอบอ้าว ทำให้ส่งผลต่อสุขภาพ ยาหม่องสมุนไพรมีคุณสมบัติช่วยทำให้บรรเทาอาการปวด เมื่อยตามร่างกาย ใช้ทาถู นวดบริเวณที่มีอาการ ซึ่งในปัจจุบันนี้มีผลิตภัณฑ์ที่ช่วยในการใช้แก้อัมพาต เหน็บชา ตะคริว ปวดสันหลัง ปวดบั้นเอว ปวดเข่า ฟกช้ำ ปวดกล้ามเนื้อ มีจำหน่ายตามท้องตลาดทั่วไป และส่วนผสม สรรพคุณที่แตกต่างกัน ไม่มีคุณสมบัติที่ใช้ในการบรรเทาอาการป่วยที่เกิดขึ้นได้ และให้มีประสิทธิภาพในการใช้ยาหม่องสมุนไพรมากขึ้น โดยใช้สมุนไพร ซึ่งปลอดสารพิษ และสารเคมีต่าง ๆ ซึ่งเป็นสมุนไพรที่มีอยู่ในท้องถิ่นของเราเอง และเป็นการนำเอาภูมิปัญญาท้องถิ่นและปราชญ์ชุมชนมาใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อสมาชิกที่อยู่ในชุมชน
กลุ่มพัฒนาเครือข่ายสตรี ตำบลบาโงยซิแน เห็นความสำคัญของการใช้และส่งเสริมการดูแลสุขภาพ และเพื่อให้ประชาชนมีทางเลือกในการบริการที่หลากหลายนอกเหนือจากการแพทย์แผนปัจจุบัน การแพทย์แผนไทยก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่ง และจะทำให้เกิดการพัฒนาแพทย์แผนไทยในพื้นที่ มีการส่งเสริมการปลูกสมุนไพรและใช้สมุนไพรในพื้นที่ มีนวัตกรรมด้านแพทย์แผนไทยในชุมชน ทำให้ประชาชนสามารถพึ่งตนเองได้อย่างยั่งยืนสอดคล้องกับวิถีชีวิตของชุมชน

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อให้กลุ่มสตรีแกนนำ อสม. และประชาชนที่สนใจ มีความรู้ในเรื่องสมุนไพรที่ใช้ในการผลิตยาหม่องขี้ผึ้งพญายอ สเปรย์ตะไคร้หอมและสามารถเป็นแนวทางสร้างอาชีพได้
2. เพื่อให้กลุ่มสตรี แกนนำ อสม. และประชาชนที่สนใจ สามารถผลิตยาหม่องขี้ผึ้งพญายอและสเปรย์ตะไคร้หอมใช้เองได้
3. เพื่อส่งเสริมการใช้สมุนไพร ในการป้องกัน และรักษาพยาบาลเบื้องต้นให้กับผู้เข้าร่วมอบรม
4. เพื่อให้ผู้เข้าอบรมรู้จักวิธีการที่จะบรรเทาความปวดเมื่อย ความเครียดของตนเองและคนใกล้ชิดได้ด้วยท่าฤาษีดัดตน

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. 1. จัดอบรมเชิงปฏิบัติการแก่กลุ่มสตรี ตำบลบาโงยซิแน เพื่อให้สามารถนำความรู้ไปปฏิบัติ และถ่ายทอดให้แก่เพื่อนบ้านได้
2. 2. การส่งเสริมการปลูกและใช้สมุนไพรในครัวเรือน

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. กลุ่มสตรีและผู้ที่เข้ารับการอบรม มีความรู้ในเรื่อง การผลิตยาหม่องขี้ผึ้งพญายอ สเปรย์ตะไคร้หอมในระดับดี
   
2. กลุ่มสตรีและผู้ที่เข้ารับการอบรมสามารถผลิตยาหม่องขี้ผึ้งพญายอ สเปรย์ตะไคร้หอมใช้เองได้
3. กลุ่มสตรีและผู้ที่เข้ารับการอบรมมีการส่งเสริมการใช้สมุนไพร ในการป้องกัน และรักษาพยาบาลเบื้องต้น
   
4. ผู้เข้าอบรม รู้จักวิธีการที่จะบรรเทาความปวดเมื่อยความตึงเครียดของตนเองและคนใกล้ชิดด้วยท่าฤาษีดัดตน

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น