กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการดูแล ใส่ใจ ห่วงใยสุขภาพช่องปากชาวหานโพธิ์ จังหวัดพัทลุง" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.หานโพธิ์ ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการดูแล ใส่ใจ ห่วงใยสุขภาพช่องปากชาวหานโพธิ์

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการดูแล ใส่ใจ ห่วงใยสุขภาพช่องปากชาวหานโพธิ์ " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง รหัสโครงการ ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 กรกฎาคม 2563 - 30 กันยายน 2563 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 52,870.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล อบต.หานโพธิ์ เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

การมีสุขภาพช่องปากที่ดีมีความสำคัญ เนื่องจากสุขภาพช่องปากมีผลต่อคุณภาพชีวิต โรคฟันผุ เป็นโรคที่มีความชุกสูงในกลุ่มเด็กนักเรียน และก่อให้เกิดความเจ็บปวดรุนแรงเป็นสาเหตุสำคัญของการขาดเรียนในเด็ก ถึงแม้ว่าปัญหาเรื่องโรคฟันผุเมื่อเกิดขึ้นแล้วชุมชนจะไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้เอง ต้องมีการรักษาพยาบาล แต่การเฝ้าระวังโรคนี้ จะมีผลทำให้ชุมชนรู้ปัญหาและแสวงหาบริการได้ทันท่วงที จากการตรวจฟันในกลุ่มผู้รับบริการพบว่า หญิงตั้งครรภ์ เด็กวัยก่อนเรียนนักเรียน วัยทำงานและสูงอายุมีปัญหาฟันผุ โดยเฉพาะในโรงเรียนประถม 2 แห่ง และศูนย์พัฒนาเด็กเล็กอีก 1 แห่ง มีนักเรียน 286 คน เด็กกลุ่มอายุ 3 ปีมีฟันผุในฟันน้ำนมร้อยละ 82.35 เด็กกลุ่มอายุ 6 ปีมีฟันผุในฟันแท้ร้อยละ 14.29 เด็กกลุ่มอายุ 9 ปีมีฟันผุในฟันแท้ร้อยละ 50.00 และเด็กกลุ่มอายุ 12 ปีมีฟันผุในฟันแท้ร้อยละ 45.00 ซึ่งพบว่าอัตราการผุในฟันแท้จะเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว จากอายุ 6 ปี ถึง 9 ปี ส่วนผู้สูงอายุที่มีฟันแท้ใช้งานได้ไม่น้อยกว่า 20 ซี่ มีร้อยละ23.28 (Health Data Center (HDC) ปีงบประมาณ 2562)
การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรคในช่องปาก เป็นกิจกรรมหนึ่งที่จะทำให้มีสุขภาพดี การป้องกันโรคฟันผุมีความสำคัญต่อสุขภาพของทุกคนโดยเฉพาะในเด็ก โรคฟันผุในเด็กสามารถพบได้ตั้งแต่ฟันเริ่มขึ้นในช่วงขวบปีแรก และอัตราการผุเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว สาเหตุหลักที่ทำให้เด็กมีฟันผุมาจากพฤติกรรมของมารดาในการเลี้ยงดูบุตรที่ไม่ถูกต้องรวมถึงการดูแลทำความสะอาดช่องปากไม่ถูกวิธี และมีพฤติกรรมการบริโภคที่ไม่เหมาะสมก่อให้เกิดโรคฟันผุในฟันน้ำนมอย่างรุนแรง ทำให้เด็กมีความเจ็บปวด เคี้ยวอาหารไม่ได้ตามปกติ ได้รับสารอาหารที่จำเป็นไม่เพียงพอ และส่งผลต่อพัฒนาการการเจริญเติบโตของเด็กได้ เด็กปฐมวัยเป็นช่วงที่สำคัญที่สุดในชีวิต เด็กจึงควรได้รับการเลี้ยงดูเอาใจใส่อย่างใกล้ชิดและเหมาะสมเพื่อให้เด็กมีสุขภาพอนามัยที่สมบูรณ์และมีพัฒนาการตามวัย การส่งเสริมสุขภาพช่องปากในเด็กปฐมวัยและในเด็กประถมที่สำคัญในช่วงนี้ได้แก่ การควบคุมอาหารหวาน และการแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์วันละ ๒ ครั้ง ควบคู่ไปกับมาตรการป้องกันโรคฟันผุอื่น ๆ เช่น การใช้สารฟลูออไรด์ชนิดทา ร่วมกับการตรวจคัดกรองเด็กที่มีความเสี่ยงต่อฟันผุ และการให้ทันตสุขศึกษา การดำเนินงานส่งเสริมสุขภาพและป้องกันฟันผุในเด็กต้องอาศัยการมีส่วนร่วมของครอบครัว รวมทั้งครอบครัว(ผู้ปกครอง)ต้องให้ความสำคัญในการสร้างเสริมพัฒนาการทุกด้านของลูกน้อย การเกิดฟันผุในฟันน้ำนมนอกจากจะมีผลเสียโดยตรงต่อสุขภาพของเด็กในขณะนั้นแล้วยังมีผลเสียต่อฟันแท้ของเด็กในอนาคตด้วยกล่าวคือฟันน้ำนมที่เสียถูกถอนหรือหลุดไปก่อนที่ฟันแท้จะขึ้นแทนที่จะทำให้ฟันที่อยู่ติดกันรวนเก ล้ม เอียงเข้าหาช่องว่าง ทำให้ฟันแท้ที่จะขึ้นแทนตำแหน่งนั้นไม่สามารถขึ้นได้อย่างปกติอาจจะขึ้นมาในลักษณะปิดซ้อนกัน หรือมีขนาดใหญ่ไม่เหมาะสมกับใบหน้าของเด็กซึ่งจะเป็นปมด้อยทำให้เด็กไม่กล้าในการแสดงออก สุขภาพในช่องปากมีความสัมพันธ์กับสุขภาพในร่างกาย สำหรับประเทศไทยสัดส่วนประชากรผู้สูงอายุได้เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วกลุ่มผู้สูงอายุจึงเป็นกลุ่มเป้าหมายเฉพาะที่สังคมจำเป็นต้องเตรียมการและให้การช่วยเหลือเกื้อกูลให้สามารถใช้ชีวิตประจำวันอย่างมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นสุขภาพช่องปากจัดเป็นองค์ประกอบหนึ่งที่สำคัญกับสุขภาพ อาทิการสูญเสียฟันจำนวนมากจะลดประสิทธิภาพการเคี้ยวอาหารทำให้ต้องเลือกกินอาหารที่เคี้ยวง่ายซึ่งมีไขมันสูงคอเลสเตอรอลสูง หลีกเลี่ยงอาหารที่มีกากใยซึ่งร่างกายจำเป็นต้องได้รับการสูญเสียฟันทั้งปากเป็นปัจจัยเสี่ยงของการมีน้ำหนักลดลงและมีปัญหาในการสื่อสารหรือร่วมกิจกรรมในสังคมการมีปัจจัยเสี่ยงร่วมกันระหว่างโรคเรื้อรังกับโรคในช่องปาก เช่น โรคปริทันต์กับเบาหวานโรคหัวใจ โรคทางระบบทางเดินหายใจและสุขภาพจิต เป็นต้น สำหรับสุขภาพช่องปาก จากกระแสพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ความว่า “เวลาไม่มีฟันกินอะไรก็ไม่อร่อย ทำให้ไม่มีความสุขจิตใจก็ไม่สบายร่างกายก็ไม่แข็งแรง” ทำให้เห็นความสำคัญของสุขภาพช่องปากต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตที่ชัดเจน
ดังนั้นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลหานโพธิ์ ได้ตระหนักถึงความสำคัญในการส่งเสริมการดูแลสุขภาพช่องปากและการป้องกันโรคในช่องปากเพื่อให้ประชาชนมีสุขภาพฟันและช่องปากที่แข็งแรงจึงได้จัดทำโครงการ ดูแล ใส่ใจ ห่วงใยสุขภาพช่องปากชาวหานโพธิ์ขึ้นเพื่อส่งเสริมให้ความรู้ คัดกรองสุขภาพช่องปาก ป้องกันและรักษาให้ห่างไกลโรคฟันผุอย่างยั่งยืนต่อไป

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. 1. จัดทำโครงการเสนอกองทุนหลักประกันสุขภาพตำบลหานโพธิ์
2. 1. ประสานงานพื้นที่ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านไทยรัฐ โรงเรียนวัดหานโพธิ์ และโรงเรียนไทยรัฐวิทยา23
3. 3. ให้ความรู้แก่ครู และผู้ปกครองศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านไทยรัฐ ในการดูแลสุขภาพช่องปากของเรื่องเด็ก
4. 4. ให้ความรู้แก่เด็กนักเรียน โรงเรียนวัดหานโพธิ์ และโรงเรียนไทยรัฐวิทยา23 ในการดูแลสุขภาพช่องปาก
5. 5. ให้ความรู้ผู้สูงอายุ ในการดูแลสุขภาพช่องปาก

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

ผลที่คาดว่าจะได้รับ 1. เด็กก่อนวัยเรียน ผู้ปกครองและครูศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านไทยรัฐ ได้รับความรู้และตระหนักในการดูแลสุขภาพช่องปาก 2. นักเรียนโรงเรียนวัดหานโพธิ์ และโรงเรียนไทยรัฐวิทยา23ได้รับความรู้และตระหนักในการดูแลสุขภาพช่องปาก 3. ผู้สูงอายุได้รับความรู้และตระหนักในการดูแลสุขภาพช่อง

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น