กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

โรคมะเร็งปากมดลูกเป็นโรคมะเร็งที่พบเป็นอันดับหนึ่งในสตรีไทย พบมีผู้ป่วยรายใหม่ประมาณปีละ 8,200 ราย พบมากที่สุดระหว่างอายุ 45-50 ปี ระยะที่พบส่วนใหญ่อยู่ในระยะลุกลาม อัตราการอยู่รอด 5 ปี ประมาณร้อยละ 60 จึงมีผู้ป่วยสะสมจำนวนมาก คาดประมาณว่าจะมีผู้ป่วยพบรายใหม่และผู้ป่วยเก่าที่ต้องติดตามทำการดูแลรักษาอยู่ไม่น้อยกว่า 6,000 คนทั่วประเทศการทำการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกโดยการทำ Pap Smearได้มีผลการศึกษาวิจัยทั่วโลกว่าสามารถลดอุบัติการณ์ และอัตราตายจากโรคมะเร็งปากมดลูกได้มากกว่าร้อยละ80 ถ้าทำได้อย่างมีคุณภาพและมีความครอบคลุมกลุ่มประชากรเป้าหมายทั้งหมดได้สูงจากผลการศึกษาในหลายประเทศแสดงให้เห็นว่าการตรวจคัดกรองด้วยการทำ Pap Smear ให้ครอบคลุมกลุ่มสตรีเป้าหมายทั้งหมด มีความสำคัญต่อการลดอัตราการเกิดและอัตราตายจากโรค มะเร็งปากมดลูกมากกว่าความถี่ที่ได้รับการตรวจแต่ไม่ครอบคลุมประชากรทั้งหมด ส่วนโรคมะเร็งเต้านมผู้ป่วยมักไม่มีอาการผิดปกติในระยะเริ่มแรกดังนั้นจึงมีความจำเป็นและสำคัญที่ต้องทำการตรวจค้นหามะเร็งเต้านมในระยะเริ่มแรก การรักษามะเร็งเต้านมในปัจจุบันมีความก้าวหน้าไปมาก การค้นพบมะเร็งเต้านมในระยะแรกสามารถรักษาให้หายขาดได้และการรักษาอาจทำได้โดยการตัดเฉพาะก้อนมะเร็งออกไม่จำเป็นต้องผ่าตัดทั้งเต้านมในทางตรงกันข้ามหากไม่มีการตรวจคัดกรองค้นหามะเร็งเต้านมรอจนกระทั่งมีอาการผิดปกติมะเร็งอาจแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น ๆ และไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้
กระทรวงสาธารสุขได้กำหนดตัวชี้วัดการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกปีงบประมาณ 2563 คิดเป็นร้อยละ 20 การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านม คิดเป็นร้อยละ 80 ซึ่งในปีพ.ศ. 2563 โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลตะปอเยาะ ได้ดำเนินการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในสตรีกลุ่มเป้าหมายอายุ 30 – 60 ปี จำนวน 1,521 ราย ได้รับการตรวจคัดกรอง 231 ราย คิดเป็นร้อยละ 15.19(ข้อมูล HDC วันที่ 09 พฤศจิกายน 2563) พบผู้ป่วยระยะก่อนมะเร็งจากการคัดกรอง จำนวน 9 ราย (ข้อมูลปี 2558 - 2563)และได้รับการรักษาที่เหมาะสม สามารถควบคุมได้ไม่กลายเป็นผู้ป่วยมะเร็ง ทำให้ไม่เกิดการสูญเสียชีวิตก่อนวัยอันควร ได้ดำเนินการตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมในสตรีกลุ่มเป้าหมายอายุ 30 – 60 ปี2563 จำนวน 1,521ราย ได้รับการตรวจคัดกรอง 989 ราย คิดเป็นร้อยละ 65.02 (ข้อมูล HDC วันที่ 09 พฤศจิกายน 2563)พบความผิดปกติที่ส่งพบแพทย์ 7 ราย ที่ไม่พบความผิดปกติอาจเกิดจากตรวจโดยตนเองไม่ถูกต้อง เทคนิคหรือแบบการตรวจคัดกรองที่ซับซ้อนไม่เข้าใจ พร้อมทั้งกลุ่มเป้าหมายยังขาดความรู้ความเข้าใจในเรื่องโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านม ทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลตะปอเยาะเห็นความสำคัญ จึงได้มีการดำเนินโครงการสตรีตำบลตะปอเยาะ ป้องกันภัยมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมขึ้นโดยครอบคลุมกลุ่มเป้าหมาย สตรีอายุ 30-60ปี