กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

โรคไม่ติดต่อยังคงเป็นปัญหาสุขภาพอันดับหนึ่งของประชาชนไทยทั้งในแง่ภาระโรคและอัตราการเสียชีวิตอัตราการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร (30 - 69 ปี) จากโรคไม่ติดต่อที่สำคัญ ประกอบด้วย โรคหลอดเลือดสมอง, โรคหัวใจขาดเลือด, โรคเบาหวาน, โรคความดันโลหิตสูง และโรคทางเดินหายใจอุดกั้นเรื้อรัง ประชากรที่เป็นกลุ่มเสี่ยงและป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อมีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วและมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้การเปลี่ยนแปลงปัจจัยทางสังคม เช่น การขยายตัวของสังคมเมือง กลยุทธ์ทางการตลาด ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีและการสื่อสารที่ส่งผลต่อวิถีชีวิตและทำให้ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเพิ่มมากขึ้น
จากรายงานอัตราป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อภาพรวมของประเทศไทย ในปี 2557 ถึงปัจจุบัน พบประชากรไทย 19.3 ล้านคน มีภาวะอ้วน และมีรอบเอวเกินอ้วนลงพุง กว่า 20.8 ล้านคน สำหรับจังหวัดยะลา ปี พ.ศ 2562 พบว่า ประชากรวัยทำงาน อายุ 19 – 29 ปี มีภาวะน้ำหนักเกิน (BMI 25 - 29.9) ถึงร้อยละ 16.48 และมีโรคอ้วน (BMI ≥ 30) ร้อยละ 9.10 (กรมอนามัย, 2564) และยังคงมีแนวโน้มการเกิดโรคที่เพิ่มสูงขึ้น สำหรับสาเหตุหลักสำคัญที่ก่อให้เกิดโรคอ้วน ได้แก่ พฤติกรรมเสี่ยงต่างๆ ในการดำเนินชีวิต ไม่ว่าจะเป็นการรับประทานอาหารรสจัด เช่น หวานจัด เค็มจัด อาหารที่มีไขมันสูง อาหารปิ้งย่าง การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ การสูบบุหรี่ การไม่ออกกำลังกาย การนอนดึก มีความเครียดสูง เป็นต้น สอดคล้องกับข้อมูลการเฝ้าระวังพฤติกรรมสุขภาพของประชาชนกลุ่มเสี่ยงโรคอ้วน อายุ 35 ปีขึ้นไปในเขตตำบลลำพะยา อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา ปี 2565 พบว่า ประชาชนกลุ่มเสี่ยงโรคอ้วน (BMI 25 - 29.9) มีพฤติกรรมการรับประทานอาหารรสหวาน และขนมที่มีแป้งและน้ำตาลมาก เป็นประจำ คิดเป็นร้อยละ 48 รับประทานอาหารไขมันสูง เนื้อสัตว์ติดมัน เป็นประจำ คิดเป็นร้อยละ 45 และมีออกกำลังกายที่ทำให้หายใจเร็วขึ้นกว่าปกติและเหงื่อซึม อย่างน้อยสัปดาห์ละ 5 วันๆ ละ 30 นาที เป็นประจำ เพียงร้อยละ 12
ดังนั้น หากประชาชนมีความตระหนักในการดูแลสุขภาพ และมีทักษะในการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพที่เหมาะสม ย่อมส่งผลต่อความสามารถในการดูแลสุขภาพของตนเอง ครอบครัวและชุมชน เพื่อลดโอกาสการเกิดโรคอ้วนได้ ด้วยเหตุนี้ กลุ่มงานสุขศึกษา โรงพยาบาลศูนย์ยะลา จึงได้จัดทำโครงการชาวลำพะยาสุขภาพดี ห่างไกลโรคอ้วนด้วยหลัก 3 อ. ขึ้น เพื่อให้ประชาชนกลุ่มเสี่ยงโรคอ้วน มีความรู้ และพฤติกรรมสุขภาพตามหลัก 3 อ. (อาหาร ออกกำลังกาย อารมณ์) ได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม ส่งผลให้ประชาชนในเขตพื้นที่ตำบลลำพะยา อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลามีสุขภาพดีในระยะยาวต่อไป