กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

โรคมะเร็ง เป็นอีกหนึ่งโรคร้ายที่คร่าชีวิตคนไทยมาแล้วหลายชีวิต ปัจจุบันโรคมะเร็งถือเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของประเทศไทย และมีโอกาสที่จะเพิ่มขึ้นอย่างมากและต่อเนื่องในอนาคต ในปัจจุบันพบว่ามีอัตราเกิดโรคสูงขึ้น โดยสถิติล่าสุดที่พบมีผู้ป่วยรายใหม่ 139,206 คนต่อปี และในจำนวนนี้มีผู้เสียชีวิต 84,073 คนต่อปี โรคมะเร็งปากมดลูก เป็นมะเร็งที่พบมากในเพศหญิงที่พบได้ในสตรีตั้งแต่วัยสาวถึงวัยชรา และพบมากเป็น อันดับ 2 ของมะเร็งในสตรีไทย รองจาก มะเร็งเต้านม ข้อมูลจากสถาบันมะเร็งแห่งชาติ พบว่า มะเร็งปากมดลูกสามารถป้องกันได้ถึงร้อยละ 80 หากได้รับการตรวจคัดกรองอย่างสม่ำเสมอแต่พบว่ามีผู้หญิงจำนวนมากมีความกังวลในการเข้ารับการตรวจคัดกรองหาเชื้อเอชพีวี ซึ่งเป็นสาเหตุหลักมะเร็งปากมดลูกด้วยเหตุผล คืออาย กลัวการขึ้นขาหยั่ง กลัวเจ็บ เป็นต้น ทำให้ไม่เข้ารับการตรวจคัดกรองอย่างสม่ำเสมอ ไปจนถึงไม่เข้ารับการตรวจเลย จนไปพบสูตินรีแพทย์เมื่อมีอาการแล้วซึ่งอาจจะทำให้รักษาไม่ทันการณ์ ปัจจุบันมีนวัตกรรมในการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกเบื้องต้นด้วยวิธี เอชพีวี ดีเอ็นเอ (HPV DNA Test) จากการศึกษาขององค์การอนามัยโลก ได้พบว่า การคัดกรอง โดยวิธีการตรวจ HPV DNA Test คือ การตรวจในระดับโมเลกุลเป็นการตรวจด้วยวิธีเจาะลึกระดับดีเอ็นเอโดยมีวิธีการตรวจเหมือนตรวจภายใน คือเก็บเซลล์บริเวณตัวอย่างที่ปากมดลูกช่องคลอดด้านใน ส่งตรวจเหมือนวิธีการตรวจด้วยน้ำยา เพื่อตรวจหาเชื้อเอชพีวี สายพันธุ์ที่มีความเสี่ยงสูงทั้ง 14 สายพันธุ์ คือสายพันธุ์ 16, 18 และ เอชพีวี อีก 12 สายพันธุ์ ซึ่งเป็นสาเหตุหลักสูงถึง 99% ของการเกิดโรคมะเร็งปากมดลูกในผู้หญิง และเชื้อเอชพีวี สายพันธุ์ 16 และ 18 เป็นสาเหตุของโรคมะเร็งปากมดลูกสูงถึง 70% การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธี เอชพีวี ดีเอ็นเอ (HPV DNA Test)สตรีสามารถเลือกเก็บตัวอย่างได้ด้วยตนเอง
จากการดำเนินงานการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในกลุ่มหญิงวัยเจริญพันธ์ อายุ 30-60 ปี ด้วยวิธี(HPV DNA Test)ทั้งหมด 1,826 คน ที่ตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก แล้ว 123 คน คิดเป็นร้อยละ 6.74 จากผลงานสะสม ปี 2565 – 2569 ซึ่งยังไม่ผ่านร้อยละ 20ที่ผ่านมาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ตะลุโบะ พบปัญหาในการดำเนินงานคือประชาชน ยังไม่ตระหนักถึงความอันตรายของโรคและมีความอายในการ มาตรวจ กลัวการขึ้นขาหยั่ง กลัวเจ็บ เป็นต้น
ดังนั้น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลตะลุโบะ ตระหนักถึงปัญหาและเล็งเห็นความสำคัญและสอดคล้องกับนโยบายของกระทรวงสาธารณสุขให้มีการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธี เอชพีวี ดีเอ็นเอ (HPV DNA Test)สตรีสามารถเลือกเก็บตัวอย่างได้ด้วยตนเอง ทาง รพ.สต.จึงได้จัดทำโครงการขึ้น เพื่อให้สตรีหญิงวัยเจริญพันธ์สามารถตรวจได้ด้วยตัวเอง ลดความอาย ซึ่งถือเป็นการเพิ่มทางเลือกในการเข้าถึงการตรวจคัดกรองมะเร็ง ปากมดลูกได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น รวมถึงมีทักษะการตรวจเต้านมเบื้องต้น เพื่อการส่งเสริมสุขภาพป้องกันโรคซึ่งจะเป็นแนวทางในการสกัดโรคก่อนลุกลาม