กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

การสูบบุหรี่ นับเป็นพฤติกรรมเสี่ยงส่งผลต่อการเกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือ NCDs และเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลให้เกิดภาระโรคที่เพิ่มสูงขึ้นในประชากรไทยจากการวิเคราะห์สถานการณ์การบริโภคยาสูบในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา (2550–2559) พบว่า ความชุกของผู้สูบบุหรี่มีแนวโน้มค่อนข้างคงที่ แม้ว่าประเทศไทยจะมีการดำเนินการมาตรการเพื่อร่วมมือกันในหลายภาคส่วน ทั้งภาครัฐ เอกชนและภาคีเครือข่าย ในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว แต่ยังพบว่าคนไทยจำนวนไม่น้อยที่ยังคงสูบบุหรี่แล้วไม่สามารถเลิกสูบได้ เด็กและเยาวชนที่กำลังก้าวสู่การเป็นนักสูบหน้าใหม่ยังคงมีอยู่ทุกพื้นที่
ตำบลสะเตงนอก อำเภอเมือง จังหวัดยะลา มีประชากรทั้งหมด 37,034 คน 15,719 ครัวเรือน จากสถานการณ์การสูบบุหรี่ในพื้นที่ เทศบาลเมืองสะเตงนอก พบว่าจำนวนสถานที่จำหน่ายผลิตภัณฑ์ยาสูบที่ได้รับ การสังเกตในปี 2565 จำนวน 26 ร้าน พบว่าปฏิบัติตาม พรบ.ควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ.2560 ครบตามเกณฑ์(4 ข้อ) (ไม่แสดงยี่ห้อ / ไม่แสดงราคาบุหรี่, ไม่เปิดตู้ / ไม่วางโชว์ซองบุหรี่,ไม่วาง/ไม่แขวนซองยาเส้น และไม่มีสิ่งอำนวยความสะดวกในการสูบบุหรี่)จำนวน 14 ร้าน คิดเป็นร้อยละ 53.8 และไม่ปฏิบัติตาม พรบ.ควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ.2560 ครบตามเกณฑ์ฯ 12 ร้าน คิดเป็นร้อยละ 46.2 สถานที่สาธารณะที่ได้รับการสังเกตในปี 2565 จำนวน 40 แห่ง พบว่าจัดสิ่งแวดล้อมปลอดบุหรี่ครบตามเกณฑ์(3 ข้อ) (มีป้ายห้ามสูบบุหรี่นอกอาคาร, ในอาคารและไม่พบการสูบบุหรี่ในบริเวณใดๆ) 12 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 30.0 ไม่ครบตามเกณฑ์(3 ข้อ) 28 แห่งคิดเป็นร้อยละ 70.0 (ข้อมูลจากมูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ วันที่ 5 เมษายน 2566) ซึ่งแสดงถึงการมีปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพทั้งที่เกิดกับผู้สูบบุหรี่ และผู้ที่ได้รับผลกระทบจากควันบุหรี่มือสอง การเฝ้าระวัง การป้องกันการรณรงค์ การให้ความรู้ การบำบัดฟื้นฟูและการบังคับใช้กฎหมาย จึงมีความจำเป็นต่อการดำเนินงานในการขับเคลื่อนที่จะทำให้ชุมชนตำบลสะเตงนอกเป็นชุมชนปลอดบุหรี่ ประกอบกับการที่มีภาคีเครือข่ายที่เข้มแข็งในการดำเนินงานต่างๆ ในพื้นที่ อาทิเช่น โรงพยาบาลส่งเสริมเสริมสุขภาพตำบล เครือข่ายบริการสุขภาพ ชมรมกำนันผู้ใหญ่บ้าน ชมรมอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ฯลฯ จึงเป็นส่วนสำคัญที่จะทำให้การดำเนินงานด้านการควบคุมการบริโภคยาสูบในพื้นที่ตำบลสะเตงนอกมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล กองสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม จึงได้จัดทำโครงการชุมชนปลอดบุหรี่ : ตำบลสะเตงนอก เพื่อขับเคลื่อนให้เกิดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นปลอดบุหรี่ต้นแบบ สอดคล้องตามนโยบาย มาตรการ และแผนการดำเนินการตามพระราชบัญญัติควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ.2560 อันจะส่งต่อคุณภาพชีวิตที่ดีของประชาชนในตำบลสะเตงนอกต่อไป